Οικογενειακές και μικρές είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις της χώρας, που αποτελούν και το 80% του συνόλου, ενώ μόλις το 7% είναι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Τα παραπάνω προκύπτουν από σχετική μελέτη, που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), με αντικείμενο τις μικρές και μεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Από την ίδια μελέτη, προέκυψε ότι αυτό το 7% των επιχειρήσεων που είναι μεγάλες μονάδες οφείλει στις τράπεζες το 66% του συνόλου του τραπεζικού χρέους, ενώ το 34% οφείλεται από όλα τα υπόλοιπων κατηγοριών ξενοδοχεία - μικρά και μεσαία - πράγμα το οποίο αποδεικνύει για ποιων τα χρέη ζητούν κάθε τόσο ρύθμιση οι μεγαλοξενοδόχοι που ελέγχουν τους συλλογικούς φορείς του κλάδου.

Αναλυτικότερα, από τη μελέτη - που, ας σημειωθεί, δεν περιέλαβε τα ενοικιαζόμενα δωμάτια - προέκυψε ότι τα οικογενειακά ξενοδοχεία που έχουν 1 - 20 δωμάτια, αποτελούν το 43% του ξενοδοχειακού δυναμικού της χώρας, τα μικρά με 21 - 50 δωμάτια το 37%, τα μεσαία με 51 - 100 δωμάτια το 13% και τα μεγάλα με περισσότερα από 100 δωμάτια αποτελούν μόνο το 7% του συνόλου. Από τα οικογενειακά, μικρά και μεσαία ξενοδοχεία, το 70% είναι μονάδες κλασικού τύπου, το 21% επιπλωμένα διαμερίσματα, το 4% μπανγκαλόους, το 3% παραδοσιακά καταλύματα και το 3% κάμπινγκ.

Σημαντικό χαρακτηριστικό γνώρισμα των μικρομεσαίων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων είναι η απασχόληση των μελών της οικογένειας εκτός από τον ιδιοκτήτη. Το 97,4% από αυτές απασχολούν τουλάχιστον ένα μέλος της οικογένειας του ιδιοκτήτη, ενώ πάνω από το 50% των μικρομεσαίων ξενοδοχείων απασχολούν τρία ή περισσότερα μέλη της ίδιας οικογένειας. Σημειώνεται, δε, ότι το 40% των ξενοδόχων ετεροαπασχολείται, πράγμα το οποίο, συμπεραίνεται στη μελέτη, σημαίνει ότι η ξενοδοχειακή επιχείρηση για ένα μεγάλο αριθμό ξενοδόχων δεν μπορεί να τους προσφέρει ικανοποιητικές αμοιβές, ώστε να απασχολούνται αποκλειστικά μ' αυτήν.

Οσον αφορά στον τρόπο που δημιουργήθηκαν αυτές οι επιχειρήσεις, από τη μελέτη προέκυψε ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία χτίστηκαν με κεφάλαια του ίδιου του ιδιοκτήτη. Το κόστος κατασκευής των ξενοδοχείων της Ελλάδας χρηματοδοτήθηκε κατά 73% από τους ίδιους τους ξενοδόχους, το 20% χρηματοδοτήθηκε με δανεισμό και το 7% με κρατικές επιχορηγήσεις. Σημαντικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι η συμμετοχή των μικρομεσαίων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων στις ενισχύσεις των διαφόρων κοινοτικών και άλλων προγραμμάτων είναι περιορισμένη. Συγκεκριμένα, μόνο το 4% από αυτές συμμετείχαν σε τέτοια προγράμματα, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα μεγάλα ξενοδοχεία είναι 44%.

Τέλος, και στη συγκεκριμένη μελέτη επισημαίνεται ότι οι μικρομεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα χρηματοδότησης των λειτουργικών τους αναγκών από το τραπεζικό σύστημα. «Το πρόβλημα», αναφέρεται, «είναι πολύ μεγάλο, γιατί παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις στην πληρωμή των οφειλόμενων ποσών προς τους ξενοδόχους κυρίως από τα γραφεία ταξιδίων και από τους οργανωτές ταξιδιών που σε μερικές περιπτώσεις υπερβαίνει και το ένα έτος».