Με αφορμή την παρουσία του στη χώρα μας για να συμμετάσχει στην Περιφερειακή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, την Πέμπτη, που διοργάνωσε το ΚΚΕ, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με τον σύντροφο Κεμάλ Οκουγιάν, μέλος της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας, για τις εξελίξεις στη χώρα του.

-- Ποια είναι η εκτίμηση του ΚΚ Τουρκίας για τις μαζικές λαϊκές κινητοποιήσεις;

-- Πρώτα απ' όλα πρέπει να εξηγήσουμε πώς ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις. Αυτό έγινε αρχικά με έναν αυθόρμητο τρόπο και πήραν στη συνέχεια χαρακτήρα άμεσης αντίδρασης στη βάρβαρη επέμβαση της Αστυνομίας για τη διαμαρτυρία που πραγματοποιούνταν για το ζήτημα της μη καταστροφής του πάρκου Γκεζί στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης. Ως κομμουνιστές συμμετείχαμε από την αρχή στη δράση αυτή, αλλά ήταν μια μικρή κινητοποίηση. Η επίθεση της Αστυνομίας ήταν η σπίθα για να εκδηλωθεί η λαϊκή αντίδραση που υπήρχε ήδη ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης Ερντογάν, στην προσπάθεια ισλαμοποίησης της κοινωνίας και στα αντιλαϊκά μέτρα, στις ιδιωτικοποιήσεις, στην όξυνση κοινωνικών προβλημάτων.

Δεν πρέπει, βεβαίως, να ερμηνεύσουμε τα γεγονότα ως απελευθερωτικό κίνημα, αν και από την αρχή υπήρχαν πατριωτικά στοιχεία, κάποια αντιαμερικανικής διάθεσης και κάποια αντικαπιταλιστικά στοιχεία. Αλλά δεν μιλάμε για ένα κίνημα με ταξικά χαρακτηριστικά. Η κοινωνική του βάση, όμως, πήρε τεράστιες διαστάσεις και ακόμα και τα επίσημα κυβερνητικά στοιχεία σήμερα αναφέρουν ότι συνολικά συμμετείχαν πάνω από 10 εκατομμύρια άνθρωποι στις κινητοποιήσεις από τα τέλη του Μάη.

Αυτοί που ξεκίνησαν την πάλη γύρω από το θέμα του πάρκου ήταν κυρίως υπάλληλοι γραφείων, φοιτητές και κάποια μικροαστικά στοιχεία. Αλλά οι μαζικές διαδηλώσεις στην Κωνσταντινούπολη έγιναν κυρίως από εργατόκοσμο στις λαϊκές συνοικίες. Εργάτες που δεν είναι οργανωμένοι σε σωματεία σε επιχειρήσεις, αλλά συσπειρωμένοι μέσα από τις εργατογειτονιές. Μιλάμε για εργαζόμενους, άνεργους και ένα επίσης στοιχείο είναι ότι κυρίως πρόκειται για Αλεβίτες που είναι από τα πιο κοσμικά στοιχεία στην τουρκική κοινωνία, όπου η επίδραση της θρησκείας είναι πολύ έντονη.

Βέβαια, όταν οι κινητοποιήσεις απέκτησαν μαζικό χαρακτήρα διάφορες δυνάμεις επιχείρησαν να μπουν στο κίνημα για να το χειραγωγήσουν. Υπήρξαν παρεμβάσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, από τμήματα του τουρκικού κεφαλαίου, ακόμα και από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία ή και το ίδρυμα του γνωστού μεγαλοκαπιταλιστή Τζ. Σόρος. Καταγράφεται μια προσπάθεια να αξιοποιήσουν το κίνημα για τις δικές τους πολιτικές επιδιώξεις. Εως τώρα το ενοποιητικό στοιχείο είναι το αίτημα να φύγει ο Ερντογάν, ούτε καν η κυβέρνηση, γιατί αναζητούνται πολιτικά πρόσωπα από το Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), που θα μπορούσαν να παίξουν αυτό το ρόλο της χειραγώγησης.

Φυσικά, και το δικό μας κόμμα παρεμβαίνει στο κίνημα για να ζυμώσει τη δική του πολιτική πρόταση και στρατηγική. Γίνεται ακόμα διαπάλη γιατί επιχειρείται να παρουσιαστεί ως ένα μη πολιτικό κίνημα. Αλλά αυτό μπορούμε να πούμε ότι δεν λειτούργησε γιατί οι άνθρωποι αναζητούν μια εναλλακτική λύση. Και το ενδιαφέρον είναι ότι προς το παρόν δεν βλέπουν κάποια εναλλακτική λύση, που δεν έχει δημιουργηθεί ούτε μέσα στην αστική τάξη. Το άλλο κόμμα, το Ρεπουμπλικανικό, ή το Κουρδικό Κόμμα, ακόμα και το εθνικιστικό φασιστικό δεν ελέγχουν την κατάσταση. Τα κόμματα αυτά του Κοινοβουλίου δεν μπορούν να επηρεάσουν.

--Πείτε μας, πώς συμβάλλετε εσείς στην οργάνωση του λαού και τι προοπτικές υπάρχουν;

-- Το κόμμα μας, με τις μικρές δυνάμεις που διαθέτει, συμμετέχει ενεργά στο κίνημα αντίστασης, τα στελέχη και μέλη μας σε πολλές περιπτώσεις εμπνέουν ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις, είμαστε παντού όπου υπάρχει κίνημα αντίστασης και το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί πολύ το ενδιαφέρον των ανθρώπων για το ΚΚ Τουρκίας. Ετσι, ανοίγονται νέες δυνατότητες στη νέα φάση που ήδη ξεκίνησε και είναι αναγκαίο να δυναμώσουμε την ιδεολογικοπολιτική μας παρέμβαση ενάντια στην ταξική συνεργασία, σε όλα τα ιδεολογήματα που πλασάρονται, καθώς και στον περιορισμό της πάλης στην πτώση της κυβέρνησης. Βεβαίως, το άνοιγμα της σοσιαλιστικής προοπτικής δεν είναι μια εύκολη υπόθεση αλλά δεν πρόκειται να κάνουμε εκπτώσεις από το πρόγραμμά μας, την πάλη ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα. Βρίσκουμε τρόπους να επιδρούμε, γιατί οι άνθρωποι είναι ανοιχτοί να μας ακούσουν. Για παράδειγμα, το κεντρικό μας σύνθημα «Ψηλά το κεφάλι, λαέ μη λυγίζεις» (Boyun Egme), σύνθημα που χρησιμοποιήσαμε στις τελευταίες εκλογές, υιοθετήθηκε από μεγάλα τμήματα του κινήματος αντίστασης.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα «γενετικά χαρακτηριστικά» της κοινωνίας έχουν υποστεί αλλαγές. Η τουρκική κοινωνία ποτέ δεν έχει γνωρίσει τέτοιες μαζικές κινητοποιήσεις, οι άνθρωποι είναι ανοιχτοί σε νέες ιδέες, ανοίγει η συζήτηση για την πάλη για το σοσιαλισμό. Το κόμμα προκαλεί συζήτηση στους ανθρώπους, μπήκε στο στόχαστρο του αστικού κράτους, πάνω από 150 σύντροφοι τραυματίστηκαν από την αστυνομική καταστολή, αναγνωρίζεται πλατιά ότι ως κόμμα δεν μπήκαμε στο κίνημα για μικροπολιτικά οφέλη. Το ΚΚ Τουρκίας εκτιμάται ως μια συνεπής μαχητική δύναμη που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, χωρίς να υπολογίζει κόστος.

Αυτό διαμορφώνει μια νέα πραγματικότητα για εμάς. Χρειάζεται να αναδιοργανώσουμε το κόμμα άμεσα. Τις τελευταίες μέρες ζητάνε να ενταχθούν στις γραμμές του κόμματός μας περισσότεροι άνθρωποι από τα μέλη του κόμματος. Θα προχωρήσουμε μπροστά με προσεκτικά βήματα. Και με την ευκαιρία θα ήθελα να σημειώσω την τεράστια συμβολή της διεθνιστικής αλληλεγγύης προς το κόμμα μας, ιδιαίτερα από το ΚΚΕ και την ΚΝΕ, αλλά και πολλά αδελφά κόμματα απ' όλο τον κόσμο. Χρειάζεται ακόμα πιο αποφασιστικά να συμβάλουμε στη λαϊκή πάλη παίρνοντας υπόψη κάποια νέα στοιχεία, όπως ότι το συνδικαλιστικό κίνημα με ρεφορμιστικές θέσεις έχει εξαντληθεί, δεν μπορεί να επιδράσει. Ετσι μπαίνει ως επιτακτικό καθήκον η οργάνωση της εργατικής τάξης, η ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος σε ταξική κατεύθυνση. Ενα άλλο ζήτημα είναι αυτό των Κούρδων που αποστασιοποιήθηκαν ουσιαστικά από το κίνημα αντίστασης, σε αντίθεση με το παρελθόν. Θα μελετήσουμε προσεκτικά τις αλλαγές που έχουν συμβεί στην τουρκική κοινωνία, χωρίς ανυπομονησία αλλά με σχέδιο. Μας δίνει δύναμη το γεγονός της εκτίμησης του κόσμου, της αναγνώρισης ότι ήμασταν η κύρια δύναμη που δεν ξαφνιάστηκε από τη λαϊκή κινητοποίηση. Η λεγόμενη τουρκική αριστερά είναι σε βαθιά κρίση. Δεν μπορούν να κατανοήσουν πώς γίνεται να βγαίνει μαχητικά ο κόσμος στο δρόμο με τις τουρκικές σημαίες χωρίς όμως εθνικιστικό περιεχόμενο. Πιστεύω ότι ως κόμμα ωριμάζουμε και είμαστε προετοιμασμένοι για τις νέες απαιτήσεις του αγώνα.