Τα μέτρα που τώρα σχεδιάζουν θα προστεθούν σ' αυτά που έχουν ήδη ψηφιστεί και μπαίνουν σε εφαρμογή τα επόμενα χρόνια
Το 2014 σηματοδοτεί την έναρξη ενός νέου γύρου επίθεσης στα ασφαλιστικά δικαιώματα εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων
Νέα χτυπήματα στην Κοινωνική Ασφάλιση ετοιμάζει η κυβέρνηση, στοχοποιώντας κυρίως τις μητέρες ανηλίκων παιδιών, τις γυναίκες και τους ασφαλισμένους στα Ταμεία των πρώην ΔΕΚΟ και των τραπεζών.
Γι' αυτό το σκοπό, συγκροτούν άμεσα Επιτροπή για το Ασφαλιστικό, η οποία, όπως και οι προηγούμενες, θα παραδώσει το κατά παραγγελία πόρισμα για τις προαποφασισμένες ανατροπές, που υπηρετούν την εξής στρατηγική κατεύθυνση: Παραπέρα μείωση των συντάξεων, αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης και των ιδιωτικών επιχειρήσεων στην Υγεία και την Πρόνοια.
Ταυτόχρονα, ετοιμάζουν γενικευμένη επίθεση στα επιδόματα ανεργίας, στέγης, στις συντάξεις και στα επιδόματα αναπηρίας, βάζοντας εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να περιορίσουν την παροχή τους στους πιο εξαθλιωμένους. Το 2013, οι συντάξεις περικόπηκαν κατά επιπλέον 5% έως 20% και το ίδιο μελετάνε για το 2014, ανεξάρτητα από τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο. Οι νέες περικοπές του κρατικού προϋπολογισμού το 2014 για τον τομέα Υγείας κατά 19,7% προμηνύουν χειροτέρευση των υπηρεσιών που παρέχει το δημόσιο σύστημα στο λαό.
Θέλουν να σαρώσουν τα πάντα
Εκτός από τα νέα αντιασφαλιστικά μέτρα που ετοιμάζει η κυβέρνηση, από το 2014 και στο εξής, μπαίνουν σε εφαρμογή διατάξεις που ψηφίστηκαν με προηγούμενους νόμους και οι οποίες κάνουν ακόμα χειρότερους τους όρους ασφάλισης και συνταξιοδότησης εκατομμυρίων εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων. Συγκεκριμένα:
1. ΕΚΑΣ. Από την 1/1/2014 θα χορηγείται από το 65ο έτος, με εισοδηματικά κριτήρια. Κόβεται δηλαδή για χιλιάδες συνταξιούχους.
2. Κύρια σύνταξη. Από την 1/1/2015 προβλέπεται η εφαρμογή της «βασικής» σύνταξης έως 360 ευρώ και της «αναλογικής», που θα εξαρτάται από τις εισφορές - έσοδα του Ταμείου. Στόχος είναι να επεκταθεί και στην κύρια σύνταξη ό,τι ισχύει για τις επικουρικές συντάξεις και το εφάπαξ. Δηλαδή, να μην υπάρχει καμία ουσιαστική συμμετοχή και εγγύηση του κράτους. Η κρατική χρηματοδότηση προς τα Ταμεία θα είναι το 2014 ύψους 10,5 δισ. ευρώ από 12,6 δισ. ευρώ το 2013, δηλαδή θα μειωθεί κατά 2,1 δισ. ευρώ, ενώ για το 2015 και το 2016 θα είναι περίπου 9,7 δισ. ευρώ. Τα Ταμεία, με ρημαγμένα και τα έσοδα, θα «πληρώνουν» ό,τι μπορούν, που σημαίνει ότι ετοιμάζεται νέα σφαγή σε συντάξεις και παροχές Υγείας - Πρόνοιας. Ο νέος τρόπος υπολογισμού ρίχνει τις συντάξεις στο 60%, ενώ από το 2020 πέφτουν στο 48% του συντάξιμου μισθού (από το 70% που είναι σήμερα). Κανένας δεν μένει άθιχτος, όποτε και αν συνταξιοδοτηθεί, σε όποιο Ταμείο κι αν είναι ασφαλισμένος, όπως και οι σημερινοί συνταξιούχοι.
3. Βασική σύνταξη. Υπολογίζεται με βάση τα έτη ασφάλισης από την 1/1/2011 και μετά, προς το συνολικό χρόνο ασφάλισης. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που έχει 35 χρόνια ένσημα και θα συνταξιοδοτηθεί το 2016, θα λάβει τα 5/35 των 360 ευρώ (όσα είναι τα έτη ασφάλισής του από το 2011 μέχρι το 2016), που είναι 51,43 ευρώ. Η βασική σύνταξη έως 360 ευρώ δεν είναι σίγουρη. Εξαρτάται από το ΑΕΠ, από τα συνολικά έσοδα των Ταμείων, την «περιουσιακή κατάσταση», όπως περιγράφει η «Λευκή Βίβλος» της ΕΕ, με τον υπολογισμό των περιουσιακών στοιχείων (γενικά, της κατοικίας) σαν πρόσθετο εισόδημα, ενώ μειώνεται στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις κατά 6% για κάθε έτος.
4. Επικουρική: Οι επικουρικές (είτε ενσωματωθούν στην κύρια, είτε όχι), με το νέο κανονισμό του ταμείου (ΕΤΕΑ) θα μειωθούν πάνω από 20%, ενώ έχουν ήδη μειωθεί έως 60%. Δηλαδή, οι επικουρικές σχεδόν εξαφανίζονται, όπως και τα αποθεματικά των Ταμείων. Πολύ μεγάλες μειώσεις συντάξεων έγιναν στα Ταμεία που μετατράπηκαν σε επαγγελματικά - ΝΠΙΔ, με ευθύνη ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ. Επιπλέον, καταργήθηκε τελείως η συμμετοχή και εγγύηση της κρατικής χρηματοδότησης επί των επικουρικών συντάξεων (αρ. 42, παρ. 1, Ν. 4052/2012).
5. Εφάπαξ. Θα συρρικνωθεί κι άλλο, με την αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού, που οδηγεί σε μειώσεις πάνω από 25%.
6. Εισφορές: Στόχος είναι η ενιαία εισφορά και το ενιαίο σύστημα παροχών και συντάξεων προς τα κάτω. Οι εργοδοτικές εισφορές θα μειωθούν επίσης εκ νέου κατά 1,3% το 2014 και αθροιστικά κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2016, με συνολική απώλεια εσόδων πάνω από 1 δισ. ευρώ. Με τον τελευταίο νόμο για τη βελτίωση των εσόδων των Ταμείων, αναμένουν στην καλύτερη περίπτωση εισπράξεις 500 εκατ. ευρώ.
7. Παροχές σε είδος και χρήμα. Από την 1/1/2014 ενοποιούνται «προς τα κάτω» μέσα στα συγχωνευθέντα Ταμεία, με στόχο να δημιουργηθεί ένα και μόνο ταμείο «κοινωνικής ασφάλισης», μετά το 2016. Ολες οι ενοποιήσεις κατέληξαν σε όφελος του κεφαλαίου, όπως είχε προειδοποιήσει το ταξικό κίνημα και το ΚΚΕ. Υπηρετούσαν το στόχο για απαλλαγή των νέων μετόχων σε τράπεζες, ΟΤΕ, ΔΕΗ κλπ. από το κόστος της ασφάλισης, με μείωση των εισφορών τους πάνω από 10%.
8. Μαύρη - ανασφάλιστη εργασία. Οι λεονταρισμοί για τα βαριά πρόστιμα που θα επιβληθούν, δεν πρόκειται να έχουν ουσιαστικά αποτελέσματα στην κάλυψη των ανασφάλιστων εργατών, που σύμφωνα με ελέγχους της ΕΥΠΕΑ ξεπερνούν το 35% στο ΙΚΑ, στερώντας του ετήσια έσοδα 6,5 δισ. ευρώ.
9. Οι ασφαλιστικές εταιρείες θα παίξουν ενεργό ρόλο και στη διαχείριση των επαγγελματικών ταμείων κ.ά. Ο στόχος είναι το «τζογάρισμα» των αποθεματικών, με τη γνωστή έως τώρα σφαγή που έγινε και με το τελευταίο «κούρεμα», ενώ προβλέπεται και η δημιουργία εταιρείας που θα εισαχθεί στο Χρηματιστήριο για την εκποίηση της ακίνητης περιουσίας των Ταμείων.
10. Εσκεμμένη καθυστέρηση απονομής των συντάξεων. Συνειδητή είναι η έλλειψη προσωπικού και του απαιτούμενου εξοπλισμού, καθώς συντελεί στον πολύ μεγάλο έμμεσο δανεισμό από τους συνταξιούχους. Οι απολύσεις χειροτερεύουν την άσχημη κατάσταση.
11. Διαδοχική ασφάλιση. Η εκ βάθρων αλλαγή θα κάνει πιο αυστηρές τις προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση, σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης, όπως κάνει και η εγκύκλιος του ΙΚΑ.
Στρατηγικές κατευθύνσεις της ΕΕ
Ολα τα παραπάνω αποτελούν προσαρμογή στο σύστημα των «τριών πυλώνων ασφάλισης», που περιγράφουν οι στρατηγικές κατευθύνσεις της ΕΕ. Συγκεκριμένα, στόχος τους είναι:
α. Μία σύνταξη προνοιακή από 40 έως 360 ευρώ, που θα εγγυάται το κράτος με «συμπλήρωμα» ανάλογο με τις εισφορές όλων των χρόνων ασφάλισης.
β. Διάλυση της επικουρικής όπως την ξέραμε, αντικατάσταση από επαγγελματικά ταμεία και με τη χρηματοδότηση της ΕΕ, με είσοδο των ασφαλιστικών πολυεθνικών εταιρειών στο δεύτερο πυλώνα, δηλαδή ιδιωτική ασφάλιση χωρίς να υπάρχει καμιά εγγύηση για το ύψος των συνταξιοδοτικών αποδοχών.
γ. Ιδιωτική ασφάλιση, με κατευθείαν παράδοση στο κεφάλαιο. Το παράδειγμα της χρεοκοπίας της «Enron» στις ΗΠΑ, που άφησε ανασφάλιστους και χωρίς σύνταξη χιλιάδες εργαζόμενους, η χρεοκοπία του ιδιωτικού ασφαλιστικού συστήματος στην κρίση της Αργεντινής, οι απώλειες δισ. ευρώ στην Αγγλία και παγκόσμια, το κλείσιμο της ΑΣΠΙΣ είναι μήνυμα για το ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης στους κλάδους της Σύνταξης και της Υγείας.
Η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα απανωτών χτυπημάτων στην Κοινωνική Ασφάλιση, που επιταχύνθηκαν τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Επιδιώκεται η απαλλαγή του κράτους και των εργοδοτών από τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος, με μείωση των εισφορών τους. Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η κερδοφορία των μονοπωλίων, με μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, με τη μείωση και του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους. Με κατεύθυνση της ΕΕ, τα δημόσια ασφαλιστικά συστήματα περιορίζονται στο προνοιακό κομμάτι, δίνοντας ενισχυμένο ρόλο στα ιδιωτικά - κεφαλαιοποιητικά συστήματα.
Οι ανατροπές δεν γίνονται για «νοικοκύρεμα» όπως ισχυρίζονται των δημοσιονομικών στην Ελλάδα. Εφαρμόζονται σ' όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, ανεξάρτητα από το αν κυβερνούν φιλελεύθερες ή σοσιαλδημοκρατικές ή κεντροαριστερές δυνάμεις, με τη συμμετοχή και μεταλλαγμένων κομμουνιστικών κομμάτων που συμμετέχουν στο ΚΕΑ.
Για παράδειγμα, η νέα κυβέρνηση στη Γερμανία έχει ήδη εξαγγείλει συνταξιοδότηση σε ηλικία 63 χρόνων για όσους εργαζόμενους έχουν πληρώσει εισφορές για 45 έτη, δηλαδή 13.500 ένσημα, ενώ οι Γάλλοι εργοδότες προτείνουν σύνταξη με 43 χρόνια ή 12.900 ένσημα. Ολοι οι άλλοι, άνδρες, γυναίκες, παλιοί και νέοι, πάνε στα 67 και βάλε! Για να προωθήσουν μάλιστα τα αντιδραστικά τους σχέδια, επικαλούνται το δημογραφικό και συνδέουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής, που αυξάνει.
Και μια επισήμανση: Στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες υπήρχε ένα καθολικό και δωρεάν σύστημα Ασφάλισης, Υγείας - Πρόνοιας που έδινε βάρος στην πρόληψη και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος ήταν τα 60 χρόνια για τους άνδρες και τα 55 για τις γυναίκες. Οι εργαζόμενοι σε βαριές συνθήκες έπαιρναν σύνταξη σε ηλικία 50 ετών οι άνδρες και στα 45 οι γυναίκες.