Σε νέες συνομιλίες προχώρησαν στα μέσα Ιούλη στις Βρυξέλλες οι επιφορτισμένοι αξιωματούχοι της ΕΕ και των ΗΠΑ για την υπόθεση της συμφωνίας για τη «Διατλαντική Συνεργασία Εμπορίου και Επενδύσεων» (TTIP). Σύμφωνα με εκτιμήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, μια τέτοια συμφωνία θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη σε ΗΠΑ και Ευρώπη κατά 100 δισ. δολάρια ή 74,2 δισ. ευρώ από τη μείωση των δασμών. Πάνω από το 98% των δασμών που επιβάλλονται από την ΕΕ θα καταργηθούν με αυτή τη συμφωνία, την οποία ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, έχει χαρακτηρίσει ως «οικονομικό ΝΑΤΟ». Οταν αυτή η συμφωνία υπογραφεί, εκτιμούν ότι θα φέρει συναλλαγές που θα καλύπτουν το 50% της παγκόσμιας ανάπτυξης, το 30% του όγκου στο παγκόσμιο εμπόριο και το 20% των άμεσων ξένων επενδύσεων. Υπολογίζεται, επίσης, ότι αυτή η συμφωνία θα ενισχύσει αρκετά το ΑΕΠ της ΕΕ.

Η συζήτηση περιλαμβάνει όλα τα ζητήματα της απελευθέρωσης του Εμπορίου, όπως η μείωση ή ακόμα και η εξάλειψη των δασμών, καθώς και οι φόροι που επιβάλλονται μόνο σε εισαγόμενα προϊόντα. Επιπλέον, συζητείται η διαχείριση των ξένων επενδύσεων. Ενα από τα ζητήματα επίσης των συζητήσεων είναι η ιδέα να επιτρέπεται σε επενδυτές να προσφεύγουν κατά κυβερνήσεων στα διεθνή δικαστήρια.

Αυτή η διαδικασία έχει περάσει έως τώρα από «σαράντα κύματα». Σύμφωνα με αστικά επιτελεία, η Γερμανία αντιδρά στη γοργή υπογραφή της, επειδή προέκυψαν αφ' ενός οι παρακολουθήσεις του τηλεφώνου της Α. Μέρκελ από τη NSA των ΗΠΑ, αφ' ετέρου λόγω των δύο κατασκόπων των ΗΠΑ στη Γερμανία που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα. Ετσι, σε δήλωσή του ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε: «Η Γερμανία θα ωφεληθεί από τη συμφωνία, αρκεί οι διαπραγματεύσεις να διεξάγονται με διαφάνεια, ειδάλλως δε θα υπάρξει συμφωνία».

Στον πρόσφατο γύρο συζήτησης άρχισε να γίνεται λόγος από τους ευρωενωσιακούς για τα «πρότυπα προστασίας» που αφορούν σε τομείς όπως η εργασία, η δημόσια υγεία, τα τρόφιμα, η λαϊκή κατανάλωση κ.ά., σύμφωνα και με συζήτηση που έγινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως πεδία τριβών που χρειάζεται «να τα βρουν», χωρίς όμως να έχει αναδειχτεί το πεδίο των αντιθέσεων σε καθένα απ' αυτά τα ζητήματα.

Βεβαίως, αυτά είναι για το «θεαθήναι». Αλλωστε για όσους θυμούνται στο παρελθόν τον πόλεμο της μπανάνας και του βοδινού κρέατος ανάμεσα στην ΕΕ και στις ΗΠΑ (η ΕΕ σταμάτησε να εισάγει μπανάνες από τις ΗΠΑ γιατί έκανε εισαγωγές από πρώην αποικίες κρατών - μελών της, κάνοντας συμφωνίες τεράστιων εξαγωγών εμπορευμάτων σ' αυτές, αλλά και κεφαλαίων, ενώ την ίδια ώρα σταμάτησε να εισάγει και βοδινό κρέας επειδή οι ΗΠΑ έδιναν στα ζώα αντιβιοτικά), καταλαβαίνουν ότι προσχήματα για τη συγκάλυψη των πραγματικών αιτιών των ανταγωνισμών βρίσκονται εύκολα. Αλλωστε η ΕΕ έχει θετικό ισοζύγιο στο εμπόριο με τις ΗΠΑ.

Πίσω λοιπόν βρίσκονται βαθείς ανταγωνισμοί ανάμεσα στα μονοπώλια των δύο κρατών, επομένως οι αντιδράσεις έχουν σχέση με τα συμφέροντά τους καθώς και με τους οξύτατους ανταγωνισμούς των δύο κρατών. Δεν είναι καινούργιο. Υπάρχει ανταγωνισμός ανάμεσα σε δολάριο - ευρώ ως διεθνή νομίσματα και αποθεματικά, όπως και στο εμπόριο μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ, γι' αυτό και η κωλυσιεργία και οι κόντρες της Γερμανίας. Αλλωστε, η Γερμανία από το 2008, στην εκδήλωση της κρίσης, αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει τις θυγατρικές στη Γερμανία των αμερικανικών εταιρειών «ΦΟΡΝΤ» και «ΤΖΕΝΕΡΑΛ ΜΟΤΟΡΣ», παρά τις πιέσεις των ΗΠΑ, ενώ οι ΗΠΑ παρεμβαίνουν ανοιχτά στην ΕΕ κόντρα στη Γερμανία, για να αλλάξει η αυστηρή δημοσιονομική πολιτική διαχείρισης της κρίσης. Πρόσφατα δε οι αρχές των ΗΠΑ ξεκίνησαν συζητήσεις με τις γερμανικές τράπεζες Commerzbank AG και Deutsche Bank για τη διευθέτηση υποθέσεων που αφορούν σε συναλλαγές με χώρες που βρίσκονται στη «μαύρη λίστα» των ΗΠΑ, θέλοντας να τους επιβάλουν βαριά πρόστιμα.

Ταυτόχρονα, οι ισχυρές παρεμβάσεις των ΗΠΑ στόχο έχουν την προστασία των συμφερόντων των μονοπωλίων τους στην Ευρώπη, κόντρα στους ανταγωνιστές τους, όπως είναι η Ρωσία και η Κίνα. Αλλωστε και μόνο την υπόθεση της Ουκρανίας να παρακολουθήσει κανείς, όπου η Γερμανία δεν ταυτίζεται με τις ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία, αυτό γίνεται ολοφάνερο.

Βεβαίως, πρέπει να παρθεί υπόψη ότι στην περίοδο της κρίσης έγιναν ανακατατάξεις στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Η Γερμανία πέρασε στην τρίτη θέση, κάτω από την Κίνα, οι ΗΠΑ είναι ακόμη πρώτες, αλλά με φθίνουσα τάση. Επομένως, η Γερμανία καταλαβαίνει αυτή τη σχέση στη συμφωνία ότι είναι ανισότιμη σε βάρος της, σε βάρος των μονοπωλίων της. Και φαίνεται ότι γι' αυτό αντιδρά.

Αλλά, ούτε η γερμανική αστική τάξη έχει ενιαία στάση σε μια σειρά ζητήματα που αφορούν στο μέλλον της Ευρωζώνης και τη σχέση συνεργασίας - ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ. Στο εσωτερικό της Γερμανίας υπάρχουν αντιθέσεις ανάμεσα σε τμήματα του κεφαλαίου. Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 19ο Συνέδριο υπάρχει η εξής εκτίμηση: «Η κυρίαρχη τάση της γερμανικής αστικής τάξης θέτει ως προτεραιότητα τη θωράκιση του ευρώ, τη νομισματική σταθερότητα και αμφισβητεί τη σκοπιμότητα και τη δυνατότητα να επωμιστεί η Γερμανία μεγάλο βάρος υποτίμησης κεφαλαίου στις υπερχρεωμένες χώρες. Μια δεύτερη τάση, η οποία ενισχύεται, υπερτονίζει τον κίνδυνο για την ισχύ του ευρώ και τη σταθερότητα των ευρωατλαντικών σχέσεων αν αποβληθούν ορισμένοι αδύναμοι κρίκοι, εξέλιξη που θα οδηγήσει σε συρρίκνωση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς της ΕΕ. Μια τρίτη τάση αμφισβητεί συνολικά τη σημερινή μορφή της Ευρωζώνης και δίνει προβάδισμα στην προσέγγιση με τον άξονα Κίνας - Ρωσίας».

Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν οι συζητήσεις και ποια η κατάληξη, που, αν έρθει, θα είναι προϊόν συμβιβασμού, αλλά αυτή η υπόθεση είναι ένα ακόμη παράδειγμα της όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που εντάθηκαν και λόγω καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, αλλά και ανακατατάξεων στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

«Το σίγουρο είναι ότι οι μεγάλοι χαμένοι από τη συμφωνία αυτή θα είναι οι λαοί - τόνισε σε παρέμβασή του για το συγκεκριμένο θέμα στο Ευρωκοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κ. Παπαδάκης. Το παραπέρα άνοιγμα των εκατέρωθεν αγορών θα εντείνει, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας, την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης. Στόχος είναι να πληγούν τα εργατικά δικαιώματα που έχουν απομείνει όρθια και θεωρούνται για τα μονοπώλια εμπόδιο για την κερδοφόρα τοποθέτηση των κεφαλαίων τους.

Μεγάλο θα είναι, ακόμη, το χτύπημα για τους μικρούς επαγγελματοβιοτέχνες και τους αυτοαπασχολούμενους, για τη φτωχομεσαία αγροτιά. Θα επιδεινωθούν όλοι οι όροι της ζωής των εργαζομένων, αυξάνοντας τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Συμφέρον για τον εργαζόμενο λαό σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ και τις ΗΠΑ είναι να δυναμώσει την κοινή του πάλη ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, ενάντια στον κοινό εχθρό: Τα μονοπώλια και την εξουσία τους».