Κυριακή 10 Ιούνη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 7
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Για την ηλικία του σύμπαντος

Σχετικά με το άρθρο της περασμένης βδομάδας με τίτλο «Η κρίση της ηλικίας του ορατού σύμπαντος» υπήρξαν δύο παρατηρήσεις από αναγνώστες.

Η πρώτη παρατήρηση αμφισβητούσε κατά πόσον τα στοιχεία που έδωσε το διαστημόπλοιο «Ιππαρχος» δίνουν πραγματικά οριστική απάντηση στο παράδοξο να υπάρχουν αστέρια που φαίνονται πιο ηλικιωμένα από το ίδιο το σύμπαν, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν πάνω σ' αυτό και διαφορετικές απόψεις στους επιστημονικούς κύκλους. Είναι αλήθεια ότι ο πλάγιος τίτλος του άρθρου δίνει την εντύπωση ότι πράγματι με τα στοιχεία αυτά λύθηκε οριστικά το ζήτημα με εξάλειψη του παραδόξου. Ωστόσο το κείμενο του άρθρου, αφού αναφέρεται στα δύο άλλα διαστημόπλοια που πρόκειται να εκτοξευτούν για να δώσουν πιο ακριβή στοιχεία από εκείνα του «Ιππαρχου», κλείνει με τη φράση: «Από τα στοιχεία αυτά (σ.σ. των δύο άλλων διαστημοπλοίων) θα προκύψει μια πιο έγκυρη απάντηση στο θέμα της ηλικίας του σύμπαντος, ένα ζήτημα που βασάνισε τους επιστήμονες επί δεκαετίες». Ο πλάγιος τίτλος θα έπρεπε να αποδίδει με λιγότερη απολυτότητα τα συμπεράσματα της πηγής του κειμένου, ώστε να συμβαδίζει καλύτερα με το περιεχόμενο.

Ο δεύτερος αναγνώστης που επικοινώνησε μαζί μας υποστηρίζει ότι το δημοσίευμα προωθεί την αντίληψη ότι το σύμπαν έχει αρχή στο χρόνο. Αναφέρει επιστημονικές ενστάσεις στη θεωρία της «Μεγάλης Εκρηξης» και συνεχίζει με φιλοσοφικές θέσεις από τη σκοπιά του διαλεκτικού υλισμού σχετικά με το σύμπαν. Προσάπτει στη στήλη υιοθέτηση απόψεων του αντικειμενικού ιδεαλισμού και υπογραμμίζει την αξία του ιδεολογικού αγώνα της εργατικής τάξης και στον τομέα της θεωρητικής φυσικής, παράλληλα και σε σύνδεση με τον οικονομικό και τον πολιτικό της αγώνα.

Η στήλη ουδέποτε υιοθέτησε, αλλά ούτε και αγνόησε, τη θεωρία της «Μεγάλης Εκρηξης» («Big Bang»). Παλαιότερα μάλιστα είχε παρουσιάσει αναλυτικότερα και τις ενστάσεις που υπάρχουν σχετικά μ' αυτή. Βέβαια, η θεωρία αυτή είναι εδώ και δεκαετίες η κυρίαρχη κοσμολογική θεωρία, αφού παρά τις αδυναμίες της ερμηνεύει αρκετές από τις αστρονομικές παρατηρήσεις. Είναι αλήθεια ότι στην κοσμολογία, μια επιστήμη όπου υπάρχει δυσκολία ή και αδυναμία πραγματοποίησης πειραματικής έρευνας, φιλοσοφικές επιδράσεις μπαίνουν συχνά «από το παράθυρο», καμιά φορά ακόμα και «από την πόρτα». Ετσι, η θεωρία της «Μεγάλης Εκρηξης» παρουσιάστηκε από τους αστούς σαν η «απόδειξη» της Δημιουργίας του κόσμου, δημιουργώντας μια αντίδραση απόρριψής της από το χώρο των διαλεκτικών υλιστών. Ωστόσο, μια δεύτερη ματιά, αλλά και η προσπάθεια μερικών από τους ίδιους τους οπαδούς της να την απελευθερώσουν από το θεοκρατικό «καπέλο», δείχνουν ότι ακόμα και αν ισχύει όχι μόνο δεν έρχεται σε αντίθεση με τον διαλεκτικό υλισμό, αλλά τον επιβεβαιώνει.

Η θεωρία της «Μεγάλης Εκρηξης» αναφέρεται στο ορατό σύμπαν, όπου παρατηρείται η διαστολή, δηλαδή η απομάκρυνση των γαλαξιών, και συγκεκριμένα στην τρέχουσα κατάσταση του σύμπαντος. Κανείς δε γνωρίζει αν η διαστολή συμβαίνει και πέρα από το σήμερα ορατό σύμπαν, ενώ αν το σύμπαν είναι άπειρο στο χώρο και στο χρόνο, όπως υποστηρίζουν οι διαλεκτικοί υλιστές (και ο γράφων), τότε σαφώς δεν μπορεί να αναφέρεται στο σύμπαν στο «σύνολό» του. Δεύτερο, η σημερινή φάση του σύμπαντος που βιώνουμε μπορεί να είναι απλώς μια φάση από την απειρία των διαστολών-συστολών, ή άλλων μορφών κίνησης, ενός αέναα κινούμενου σύμπαντος. Στην περίπτωση αυτή, η θεωρία μπορεί να ισχύει και να περιγράφει όχι τη θεοκρατική «Δημιουργία» του σύμπαντος, αλλά απλώς τη συγκεκριμένη φάση ύπαρξής του, λύνοντας μάλιστα και το ζήτημα του «θερμικού θανάτου» του σύμπαντος με τη συνεχή διαστολή, που επίσης υποστηρίζουν κάποιοι αντικειμενικοί ιδεαλιστές. Τα σημεία αυτά θίγονται τόσο στον τίτλο του άρθρου, όσο και στο κείμενό του (βλ. τέλος πρώτης παραγράφου).

Είναι πολύ σωστό, ότι η εργατική τάξη και οι υποστηριχτές της στον επιστημονικό χώρο πρέπει να δίνουν τον ιδεολογικό αγώνα σε όλα τα επίπεδα, ακόμα και σ' αυτόν το δυσνόητο αλλά τόσο σημαντικό τομέα της θεωρητικής φυσικής και κοσμολογίας.


Σ. Ξ.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ο αναγνώστης θα γνωρίσει τον «σκηνοθέτη της εξέλιξης του Σύμπαντος»... (2024-07-13 00:00:00.0)
Πιο βαθιά, πιο καθαρή ματιά στο σύμπαν (2022-07-16 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ (2008-02-13 00:00:00.0)
Ο επεισοδιακός θάνατος γιγαντιαίων άστρων (2006-11-12 00:00:00.0)
Μια επανάσταση στα σκαριά στη χώρα των υποατομικών σωματιδίων (2003-07-13 00:00:00.0)
ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 13 ΤΟΥ ΦΛΕΒΑΡΗ (2001-02-13 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ