Τρίτη 12 Ιούνη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 37
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
49η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΒΕΝΕΤΙΑΣ
Η «αυτοκρατορία» του βίντεο

Η ενδιαφέρουσα -νοηματικά και μορφολογικά-βιντεοεγκατάσταση του Νίκου Ναυρίδη, που παρουσιάζεται στο Ελληνικό Περίπτερο της Μπιενάλε
Η ενδιαφέρουσα -νοηματικά και μορφολογικά-βιντεοεγκατάσταση του Νίκου Ναυρίδη, που παρουσιάζεται στο Ελληνικό Περίπτερο της Μπιενάλε
Σε Μπιενάλε της βιντεοτέχνης και της ψηφιακής εικόνας, τείνει να μετατραπεί η Μπιενάλε Βενετίας. Από διεθνές «φόρουμ» ζύμωσης και ευγενούς άμιλλας των εικαστικών τεχνών, αλληλογνωριμίας των καλλιτεχνών και προβολής των εθνικών παραδόσεων και χαρακτηριστικών της εικαστικής δημιουργίας κάθε συμμετέχουσας χώρας, η Μπιενάλε μεταβάλλεται σε πεδίο «πολιτιστικής» δράσης του μεγάλου πολυεθνικού κεφαλαίου, που βεβαίως συγκαλύπτεται πίσω από «φιλότεχνους» χορηγούς, συλλέκτες, μάνατζερ και εμπόρους τέχνης, πίσω ακόμα και από μερικούς ιστορικούς τέχνης. Σε πεδίο ομογενοποίησης των εικαστικών τεχνών, σωστότερα αφομοίωσής τους από το βίντεο, την τεχνολογία και την ψηφιακή εικόνα. Σε πεδίο προώθησης και «παγκοσμιοποίησης» μιας παρακμιακής ηθικά, άχρωμης και άοσμης ιδεολογικά, παθητικής κοινωνικά - και παράλληλα μιας χωρίς εθνικά χαρακτηριστικά «αισθητικής» κατεύθυνσης, η οποία απαξιώνει τις «κλασικές» πλαστικές τέχνες (σχέδιο, ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, κ.ά). «Αισθητική» κατεύθυνση, την οποία οφείλουν να ακολουθήσουν απαξάπαντες οι καλλιτέχνες της οικουμένης, αν δε θέλουν να θεωρηθούν «ξεπερασμένοι», αν θέλουν να είναι «in», «μέσα στο πνεύμα της έκθεσης», το οποίο ορίζει ως ανώτατος «Αρχων», μοναδική και ανεξέλεγκτη «αυθεντία» ο διευθυντής της Μπιενάλε.

Οπως διαφάνηκε από την 48η Μπιενάλε (1999), το βίντεο θα κυριαρχούσε στη φετινή 49η διοργάνωση του διεθνούς αυτού θεσμού. Η τεράστια πλειοψηφία των έργων στα εθνικά 30 περίπτερα που βρίσκονται μέσα στα «Τζαρντίνι» (δημόσιος κήπος), καθώς και στα κτίρια των παλιών Ναυπηγείων («Αρσενάλε») και σε άλλους χώρους της Βενετίας (έκθεση που οργάνωσε ο διευθυντής της Μπιενάλε Χάρλαντ Ζήμαν, και στις ανεξάρτητες εκθέσεις) ήταν βιντεοτέχνη. Πολλά δε από αυτά τα βίντεο δεν περιείχαν ίχνος εικαστικής παρέμβασης του καλλιτέχνη, καθώς ήταν απλές βιντεοσκοπήσεις ανθρώπων, αντικειμένων, φυσικών τόπων και περιβαλλόντων, «εμπλουτισμένες» με διαφόρους ήχους και κείμενα, συνήθως ανούσια.

Επόμενο ήταν, λοιπόν, τα περισσότερα βραβεία, τα οποία ανακοινώθηκαν το Σάββατο το απόγευμα από τον Χ. Ζήμαν, να δοθούν σε εγκαταστάσεις βίντεο. Συγκεκριμένα τα τιμητικά βραβεία δόθηκαν στους Αμερικανούς Ρίτσαρντ Σέρα και Σάι Τοόμπλι (για τη συνολική προσφορά τους). Το «Χρυσό Λιοντάρι» δόθηκε στο γερμανικό περίπτερο για τη βιντεοεγκατάσταση του Γκρέγκορι Σνάιντερ, που εικόνιζε ένα σκοτεινό λαβύρινθο σε μια υπό ανακαίνιση οικοδομή, ένα χώρο απροσδιόριστου τρόμου. Το μεγάλο «Ειδικό Βραβείο» δόθηκε στο περίπτερο του Καναδά για τη βιντεοεγκατάσταση των Τζάνετ Κάρντιφ -Τζορτζ Μπάρις Μίλερ, μια τεχνολογική σύνθεση ανησυχαστικών θορύβων και εικόνων (κατασκευασμένων και πραγματικών), η οποία επίσης προκαλούσε στους θεατές μια αίσθηση ανασφάλειας και φόβου. Τα μικρότερα «Ειδικά Βραβεία» δόθηκαν και στη βίντεο-ψηφιακή εγκατάσταση της Γαλλίδας Μαρίζα Μερζ (Ιταλικό περίπτερο) και στο Γαλλικό περίπτερο για τη βιντεοεγκατάσταση του Πιερ Ιγκ. Τα Βραβεία για Νέους Καλλιτέχνες δόθηκαν στον Φεντερίκο Χερέρα (Κόστα Ρίκα), στον Αλβανό Ανρί Σαλά, στον Τζον Πίλσον (ΗΠΑ), στο περίπτερο της Γουατεμάλας για την έκθεση φωτογραφικών ντοκουμέντων. Ανεπίσημη διάκριση δόθηκε στον Σουηδό Ουρς Λούτι και μνείες σε πέντε ακόμα καλλιτέχνες διαφόρων εθνοτήτων (κυρίως για βίντεο).

Αναμενόμενο ήταν τα έργα των τριών Ελλήνων καλλιτεχνών (Νίκος Ναυρίδης, Ερση Χατζηαργυρού, Ηλίας Παπαηλιάκης), να μείνουν εκτός πεδιάς βραβείων -βραβεία με προκαθορισμένα κριτήρια- παρότι αποτελούν εικαστική δημιουργία και αξιόλογο προβληματισμό φόρμας και περιεχομένου διαθέτουν. Οταν μένουν στην αφάνεια σημαντικά δημιουργήματα, σαν αυτά των τριών καλλιτεχνών στο περίπτερο της Ρωσίας, δημιουργήματα με επίκαιρο και οικουμενικό νόημα (τιμητική αναφορά σε μεγάλους γλύπτες και όλα τα αισθητικά κινήματα του 20ού αιώνα, αναφορά στους λαούς που σήμερα μακελεύονται και καταγγελία για την οικολογική καταστροφή προς πλουτισμό και τέρψη του ζωώδους κεφαλαίου), τι ελπίδες θα μπορούσαν να υπάρξουν για διάκριση κάποιου από τους καλλιτέχνες του ελληνικού περιπτέρου;

Να σημειωθεί ότι η ελληνική συμμετοχή στην Μπιενάλε εντάσσεται στις προδρομικές εκδηλώσεις της «Πολιτιστικής Ολυμπιάδας» του 2004. Συνομιλίες, εξάλλου, για τις δυνατότητες πολιτιστικής συνεργασίας και αξιοποίησης του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, ενόψει της «Πολιτιστικής Ολυμπιάδας», είχε ο υπουργός Πολιτισμού, Ευάγγελος Βενιζέλος, στη διάρκεια της παραμονής του στη Βενετία με τον δήμαρχο και τον πρύτανη του Πανεπιστημίου της πόλης Πάολο Κόστα και Μαουρίτσιο Ρίσπο, αντίστοιχα.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
«Η Τέχνη δεν συμβαίνει στο κενό» (2024-02-29 00:00:00.0)
Biennale Eclipse: Τι κρατάμε και τι να αφήσουμε (2021-11-20 00:00:00.0)
Σύγχρονη Ελληνική Τέχνη στη Μαδρίτη (2004-02-17 00:00:00.0)
Πρωτοπόρος δημιουργός (2003-03-07 00:00:00.0)
«Πρόγευση» της Μπιενάλε Βενετίας (2001-06-06 00:00:00.0)
Χρονολόγιο (1999-01-31 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ