Αρκετοί είναι οι τρόποι, για να ξεφύγει κανείς από μια δύσκολη θέση, έστω και αν έχει σημαντική διαφυγή υλικού επιπλέον.

Λόγω ειδικής τοποθέτησης των κομματιών, η διαφορά αυτή συχνά εκμηδενίζεται και παραμένει μόνο ο διαρκής κίνδυνος να πλανάται πάνω από τη σκακιέρα.

Το πατ, τα διαρκή σαχ, ή ένας απρόβλεπτος συνδυασμός που οδηγεί στην ισοπαλία, μπορούν να δώσουν τη σωτηρία.

Κυρίως αυτούς τους τρόπους διαφυγής, έχει στο μυαλό του και ο αντίπαλος και προσπαθεί να εμποδίσει την εφαρμογή τους. Την περίπτωση όμως να γίνει ματ, από τα τόσα λίγα κομμάτια που βρίσκονται στη σκακιέρα, συνήθως την παραβλέπει και ακριβώς αυτή είναι η ευκαιρία που μπορεί να εκμεταλλευτεί ένας έμπειρος παίκτης και έτσι όχι μόνο να ξεφύγει από τη δύσκολη θέση, αλλά και να σημειώσει μια απρόσμενη νίκη.

Είναι παρατηρημένο ότι πολλοί παίκτες όταν βλέπουν να αδειάζει η σκακιέρα από τα βαριά κομμάτια και τα πολλά πιόνια, ξεχνούν ότι κάθε στιγμή μπορεί να γίνουν ματ, από τις λίγες δυνάμεις που έμειναν. Θεωρούν απίθανο να τους συμβεί ένα τέτοιο «ατύχημα».

Το φινάλε που θα δούμε τα μαύρα θα μπορούσαν να σώσουν την παρτίδα ή και να την κερδίσουν με τα ελεύθερα πιόνια και την υποστήριξή τους από τον Αξιωματικό. Ομως δεν κατάλαβαν τον κίνδυνο του απρόβλεπτου ματ που είχε ο λευκός (βλέπε διάγραμμα) με 1. Πη6! α4 2. Ρε3 α3 3. Ρζ4 α2 4. Πη3! Αε6 5. Πθ3+! ΑχΠ 6. η3+ματ! Καταπληκτικό, τα μαύρα χωρίς να το καταλάβουν έγιναν ματ με αυτόν τον αναπάντεχο τρόπο.