«Διεκδικούμε ό,τι μας ανήκει, δίνοντας προτεραιότητα στην πρόληψη, αλλά και την προαγωγή της υγείας. Διεκδικούμε όλα όσα μπορεί να προσφέρει σήμερα η επιστήμη και η τεχνολογία για τη βελτίωση της ζωής όλων των ανθρώπων, των γυναικών των λαϊκών στρωμάτων, αυτών που ο μόχθος και η εκμετάλλευση φθείρει τη ζωή και την υγεία, αυτών που παράγουν όλο τον πλούτο».

Τα παραπάνω αναφέρει, μεταξύ άλλων, το ψήφισμα στο οποίο κατέληξαν οι ευρωπαϊκές οργανώσεις της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών (ΠΔΟΓ) στην εκδήλωση με θέμα την Υγεία, που έγινε την περασμένη Δευτέρα στις Βρυξέλλες. Την πρωτοβουλία για την οργάνωση της ημερίδας πήρε η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας, ως Συντονίστρια των οργανώσεων της Ευρώπης. Στις εργασίες συμμετείχαν οι οργανώσεις - μέλη της ΠΔΟΓ από την Κύπρο, την Πορτογαλία, την Αγγλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Ρωσία και την Τουρκία.

Η εκδήλωση διοργανώθηκε σε συνέχεια της Καμπάνιας που υλοποίησαν οι Σύλλογοι και οι Ομάδες της ΟΓΕ τους περασμένους μήνες, με αιχμή την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τις ανάγκες των γυναικών στον τομέα αυτό. Η ΟΓΕ είχε καλέσει παράλληλα τις γυναικείες οργανώσεις να δώσουν πανευρωπαϊκό χαρακτήρα στην Καμπάνια, με ανάλογη δράση και πρωτοβουλίες στις χώρες τους.

Η εμπειρία από την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες των λαϊκών στρωμάτων και τις διεκδικήσεις του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος γύρω από το ζήτημα της Υγείας αποτυπώθηκε τόσο στην εισήγηση που έγινε από την Πρόεδρο της ΟΓΕ, Μαιρήνη Στεφανίδη, όσο και στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων των υπόλοιπων οργανώσεων. Το ψήφισμα με τις διεκδικήσεις και τα αιτήματα των οργανώσεων στάλθηκε στις επιτροπές του Ευρωκοινοβουλίου για την Υγεία και τα Δικαιώματα των Γυναικών.

Κοινή ήταν η εκτίμηση όλων των οργανώσεων πως τα τελευταία χρόνια οι δημόσιες υπηρεσίες υγείας έχουν χειροτερεύσει μέσα από τις αλλεπάλληλες περικοπές, την υποχρηματοδότηση, την έλλειψη προσωπικού, το κλείσιμο δομών, που επιβάλλουν οι κυβερνήσεις.

Η επιδείνωση αυτή πλήττει σε όλες τις χώρες με ιδιαίτερη σφοδρότητα τις γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων: «Οι γυναίκες έχουν πρόσθετες και εξειδικευμένες ανάγκες για υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας, λόγω του βιολογικού και κοινωνικού ρόλου της μητρότητας και επίσης εξαιτίας της ανισότιμης θέσης τους στην κοινωνία», αναφέρουν οι οργανώσεις στο ψήφισμά τους.

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η αιτία της επίθεσης, που δεν είναι άλλη από τη στρατηγική της ΕΕ: «Η ΕΕ, ως διακρατική ένωση του κεφαλαίου, και οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών, ως λυκοσυμμαχία, αντιμετωπίζουν την Υγεία και Πρόνοια όχι ως κοινωνικό δικαίωμα, αλλά ως εμπόρευμα που, πουλώντας το, βγάζουν κέρδος μονοπώλια και κράτη», σημειώνει το ψήφισμα.

Στην εισήγησή της η Μ. Στεφανίδη αναφέρθηκε στην πολιτική της ΕΕ και των κυβερνήσεων ιδιαίτερα στον τομέα της πρόληψης: «Η πρόληψη, σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ, αποτελεί ατομική ευθύνη περιορίζοντας την κρατική πολιτική σε μέτρα όπως η διεξαγωγή εκστρατειών ενημέρωσης, παροχή συμβουλών για την προώθηση υγιεινότερου τρόπου ζωής και άλλα παρόμοια. Τα λόγια του μέχρι πρότινος Ελληνα υπουργού Υγείας δίνουν το στίγμα της πολιτικής τους στην ιατρική πρόληψη: "Τον καιρό της κρίσης δεν υπάρχουν χρήματα για τους υγιείς". Η πολιτική αυτή αντανακλά τη λογική του "κόστους - οφέλους" που αποτελεί πυρήνα συνολικά της ευρωενωσιακής πολιτικής. Αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους και τις ανάγκες τους ως "κόστος" που πρέπει συνεχώς να μειώνεται, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας της καπιταλιστικής οικονομίας».

Παράλληλα, άσκησε κριτική στα μέτρα που προωθούνται με στόχο τη διαχείριση των πιο ακραίων συνεπειών της αντιλαϊκής πολιτικής, μέσα από υποτυπώδεις και ανεπαρκείς υπηρεσίες υγείας από ένα δίκτυο κρατικών και μη κρατικών δομών (ΜΚΟ, εθελοντές, Εκκλησία):

«Αυτή την πολιτική ουσιαστικά στηρίζουν και οι σοσιαλδημοκρατικές και οι λεγόμενες αριστερές δυνάμεις της ΕΕ, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα. (...) Στόχος τους είναι να επιτευχθεί η συμφιλίωση του λαού με τη φτώχεια, με φτηνές υπηρεσίες, να "λειαίνονται οι οξείες γωνίες" των ακραίων κοινωνικών προβλημάτων, να εμφανίζουν το δήθεν "ανθρώπινο" πρόσωπο του καπιταλισμού, να λειτουργούν σαν βαλβίδες εκτόνωσης και αποτροπής του λαού, των γυναικών των λαϊκών στρωμάτων, από την πάλη ενάντια στις πραγματικές αιτίες και στους πραγματικούς υπαίτιους αυτής της πολιτικής στην υγεία, στην πρόνοια, παντού», ανέφερε.

Τόνισε πως οι γυναίκες πρέπει να δώσουν απάντηση με την οργάνωσή τους και τη διεκδίκηση των σύγχρονων αναγκών τους: «Θέλουν οι "φιλοδοξίες" για μας και τα παιδιά μας να φτάνουν το πολύ - πολύ μέχρι την εξέταση σε ένα κοινωνικό ιατρείο, όταν γύρω μας το κεφάλαιο στήνει πάρτι, με ένταση της εκμετάλλευσης και συσσώρευση κερδών, ακόμα και στην περίοδο της κρίσης. Δε πάει άλλο η κατάσταση που βιώνει η λαϊκή οικογένεια. Απαιτούμε, εδώ και τώρα, άμεσα μέτρα ανακούφισης, αιτήματα που αφορούν την ίδια την ανάγκη να μπορούμε να ζούμε αξιοπρεπώς, τη διεκδίκηση ικανοποίησης των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Δε συμβιβαζόμαστε με τα ψίχουλα που μας δίνουν ή που υπόσχονται ότι θα μας δώσουν. Κι ένα από αυτά που απαιτούμε είναι αποκλειστικά δημόσια - δωρεάν υγεία και πρόνοια για όλους και όλες, χωρίς επιχειρηματική δραστηριότητα».

Παίρνοντας το λόγο, οι εκπρόσωποι των οργανώσεων μετέφεραν την εικόνα από την κατάσταση που επικρατεί στις χώρες τους. Στην περίπτωση εγκύου που απέβαλε στον έβδομο μήνα της κύησης, καθώς το νοσοκομείο στο οποίο απευθύνθηκε δεν είχε γυναικολόγο, ενώ δεν πρόλαβε να φτάσει σε αυτό που την παρέπεμψαν, αναφέρθηκε η αντιπρόεδρος της ΠΔΟΓ και εκπρόσωπος της οργάνωσης της Κύπρου (ΠΟΓΟ), Σκεύη Κουκουμά.

Υπογράμμισε πως η «βιωσιμότητα» των συστημάτων υγείας, για την οποία κάνει λόγο η ΕΕ στη «στρατηγική για την Υγεία 2014 - 2020», οδηγεί στο κλείσιμο δομών και υπηρεσιών με κριτήριο τη σχέση «κόστους - οφέλους» από τη λειτουργία τους. Στην κατεύθυνση αυτή, όπως εξήγησε, είναι ζήτημα χρόνου να μπει λουκέτο σε μια σειρά ιατρικά κέντρα που λειτουργούν σε προσφυγικούς συνοικισμούς της Κύπρου κι εξυπηρετούν τους ηλικιωμένους κατοίκους τους.

Εκ μέρους της οργάνωσης της Αγγλίας, η Ανίτα Ράιτ επισήμανε πως οι περικοπές που έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια έχουν πλήξει ιδιαίτερα τις υπηρεσίες που αφορούν επείγοντα περιστατικά, υπηρεσίες σχετικά με τη μητρότητα, δομές για την αντιμετώπιση της βίας ενάντια στις γυναίκες, τον τομέα της ψυχικής υγείας. Ιδιαίτερα για τον τελευταίο, τόνισε πως η χρηματοδότηση των υπηρεσιών που αφορούν παιδιά κι εφήβους έχει μειωθεί στο μισό, με τραγικές επιπτώσεις και για τις μητέρες.

Η υγεία δεν μπορεί να είναι επιχείρηση, τόνισε η Αντα Ντόνο από την οργάνωση της Ιταλίας. Αναφερόμενη στη δράση που αναπτύχθηκε, ξεχώρισε τις διεκδικήσεις που σχετίζονται με τα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών, τις κλινικές οικογενειακού προγραμματισμού που έχουν συρρικνωθεί λόγω υποχρηματοδότησης, αλλά και σχετικά με την υπεράσπιση της δυνατότητας των γυναικών να καταφεύγουν στην άμβλωση, απέναντι στην επίθεση της Καθολικής Εκκλησίας.

Τη σχέση ανεργίας και κακής υγείας υπογράμμισε η εκπρόσωπος της ισπανικής οργάνωσης, Μπλάνκα - Εσθήρ Ρίβας Γκονζάλες. Σημείωσε ότι στην Ισπανία από τη λίστα των συνταγογραφούμενων φαρμάκων «κόπηκαν» 400 περίπου, που πλέον πρέπει να πληρώνονται εξολοκλήρου από την τσέπη των ασθενών. Σε διπλά άσχημη θέση βρίσκονται, όπως εξήγησε, οι μετανάστριες, καθώς από ένα διάταγμα του 2012 αποκλείονται από το σύστημα υγείας όσες δεν έχουν νομιμοποιητικά έγγραφα.

Η Ρεζίνα Μάρκες, από τη γυναικεία οργάνωση της Πορτογαλίας, σημείωσε πως τα δημόσια νοσοκομεία συρρικνώνονται, οι κλίνες τους μειώνονται, οι λίστες αναμονής για τους ασθενείς μεγαλώνουν, και την ίδια στιγμή αυξάνονται οι αντίστοιχες ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας.

Με μελανά χρώματα περιέγραψε την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες της Τουρκίας η Σισέ Μιντόγλου, με δεδομένες τις ελλείψεις του συστήματος υγείας. Φέρνοντας ένα παράδειγμα για το τι σημαίνει λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών υγείας με βάση τον υπολογισμό «κόστους - οφέλους», μίλησε για την αξιολόγηση των γιατρών με βάση το πόσους περισσότερους ασθενείς βλέπουν στη διάρκεια του ωραρίου εργασίας τους.

Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε στην ημερίδα ο Σωτήρης Ζαριανόπουλος, ευρωβουλευτής του ΚΚΕ. Επισήμανε πως το ΚΚΕ, στο μέτρο των δυνάμεών του, προσπαθεί να αναδεικνύει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι λαοί της Ευρώπης και παράλληλα να φωτίζει την αιτία τους, που βρίσκεται στην ίδια την ΕΕ, τη στρατηγική της και το χαρακτήρα της που δεν μπορεί να αλλάξει.

Ειδικά για το θέμα της Υγείας, σημείωσε πως και στο πεδίο αυτό η ΕΕ επιδιώκει να εκπαιδεύσει τους λαούς στις μειωμένες απαιτήσεις, μοιράζοντας κάποια ψίχουλα μόνο σε όσους βρίσκονται κάτω από τα όρια της φτώχειας, όπως αυτή τα θέτει. Ψίχουλα τόσα, όσα είναι απαραίτητα για να αναπαραχθεί η εργατική δύναμη που χρειάζεται.

Ιδιαίτερα αναφέρθηκε στο αίτημα για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν συστήματα υγείας, το οποίο οι γυναικείες οργανώσεις συμπεριέλαβαν στο ψήφισμά τους, υπογραμμίζοντας πως αποτελεί τη μοναδική απάντηση στη στρατηγική της εμπορευματοποίησης που βλέπει τον τομέα της Υγείας σαν ένα πεδίο στο οποίο μπορούν να βρουν κερδοφόρα διέξοδο συσσωρευμένα κεφάλαια.