Ο Αϊζενστάιν, διανοούμενος, αστικών καταβολών, πεπεισμένος σοσιαλιστής, εγκατέλειψε τον παραδοσιακό ατομικό ήρωα για ένα συλλογικό και διαμόρφωσε μια ενσυνείδητη μοντερνιστική θεωρία του μοντάζ, βασισμένη στην ψυχολογία της πρόσληψης, τη διαλεκτική και τον ιστορικό υλισμό, που έκανε δυνατή, για πρώτη φορά, την επικοινωνία του κινηματογράφου με τους δικούς του όρους. Η «Απεργία» (1924), χωρισμένη σε 6 σαφώς διακριτά τμήματα, συνιστά δείγμα του «σινεμά - γροθιά» σε αντιπαράθεση με το «σινεμά - μάτι» του Βερτόφ, εξελίσσεται σε χρονικό με μορφή αφηγηματική. Ηταν το πρώτο επαναστατικό φιλμ του καινούργιου σοβιετικού κράτους. Οι καπνισμένες μηχανές του εργοστασίου, οι καπιταλιστές ιδιοκτήτες, οι εργάτες που σχεδιάζουν απεργία, οι προβοκάτορες οι πληροφοριοδότες των αφεντικών και η αστυνομία των αφεντικών συντρίβουν με αιματηρή καταστολή την απεργία δολοφονώντας εν ψυχρώ τους απεργούς και τις οικογένειές τους. Η «Απεργία» εγκαινιάζει την κλασική περίοδο του βωβού σοβιετικού κινηματογράφου. Στην ιστορική ειδικά αναπαράσταση ο Αϊζενστάιν υπήρξε μέγας δάσκαλος με έπη με μάζες. Ο «Οκτώβρης» (1928) είναι ένα πειραματικό φιλμ τεραστίων διαστάσεων, ήταν το εργαστήρι για τον Αϊζενστάιν όπου «δοκίμασε» τις θεωρίες του διανοητικού του μοντάζ σε ένα ακροατήριο της εποχής, σχολιάζοντας κάθε πτυχή της επανάστασης όπως ακριβώς απεικονίζεται σε κάθε τμήμα της αφήγησης. Συνεκδοχές (χρήση μέρους που συμβολίζει το όλον) και αμέτρητα άλλα ρητορικά σχήματα χρησιμοποίησε ο δημιουργός για να μεγιστοποιήσει την ιδεολογική επίδραση της ταινίας. Ο Αϊζενστάιν εδώ διαστέλλει το χρόνο προς όφελος της ψυχολογικής διάρκειας ενός γεγονότος, σε αντίθεση με τη χρονική του διάρκεια.

Η προσέγγιση του Βσέβολοντ Πουντόβκιν στη σκηνοθεσία ήταν περισσότερο προσωπική. Ο Γάλλος κριτικός Λεόν Μουσινάκ έγραψε ότι, «αν μια ταινία του Αϊζενστάιν μοιάζει κραυγή, μια ταινία του Πουντόβκιν μοιάζει τραγούδι». Η πρώτη του δραματική ταινία «Μάνα» (1926), ελεύθερη διασκευή του ομότιτλου λογοτεχνικού έργου του Γκόρκι, με ιστορία που τοποθετείται την περίοδο της επανάστασης του 1905, καθιέρωσε τον Πουντόβκιν σαν τον πιο επικίνδυνο Σοβιετικό αντίπαλο του Αϊζενστάιν. Δε θα αναφερθούμε στην πασίγνωστη «Μάνα», αλλά στη «Θύελλα στην Ασία» (1928) με υλικό βασισμένο σε ένα ιστορικό ατύχημα. Ο αγγλικός στρατός που είχε καταλάβει τη Μογγολία συλλαμβάνει ένα βοσκό/παρτιζάνο και τον καταδικάζει σε θάνατο. Ομως ένας στρατηγός τον ανακηρύσσει σε απόγονο του Τζένγκις Χαν και τον προορίζει για κυβερνήτη - ανδρείκελο. Ο παρτιζάνος επαναστατεί και προκαλεί «θύελλα» στην Ασία. Στο «Τέλος της Αγίας Πετρούπολης» (1927) ένας φτωχός χωρικός, που έρχεται στην Αγία Πετρούπολη να βρει δουλειά, συμβάλλει άθελά του στη σύλληψη ενός συγχωριανού του, ενώ στη συνέχεια συλλαμβάνεται κι ο ίδιος και τον στέλνουν να πολεμήσει στο Μεγάλο Πόλεμο. Τρία χρόνια αργότερα, η απόλυτη εκδίκηση ονομάζεται επανάσταση...

Ο τρίτος σημαντικός καλλιτέχνης του βωβού - ίσως ο λιγότερο συμβατικός - ήταν ο Ουκρανός Αλεξάντερ Ντοβζένκο. Γιος αγροτών, δάσκαλος, διπλωμάτης, σκιτσογράφος και ζωγράφος, άρχισε να ασχολείται με το σινεμά με αμερικανικού τύπου χονδροειδείς κωμωδίες, δημοφιλείς τότε στη Σοβιετική Ενωση. Το 1928 γύρισε μια σειρά μύθων με έντονο στιλιζάρισμα, όπου αποκαλύφθηκε ένα σημαντικό βάθος ποιητικής αίσθησης και τεχνική εκτός συμβάσεων. Αυτή η ταινία υπήρξε ο προάγγελος των επικών ποιημάτων «Aρσενάλ» (1929) και «Γη» (1930), με οικουμενική αναγνώριση ως το αριστούργημα του Ντοβζένκο.

Το «Aρσενάλ» (Οπλοστάσιο) είναι ένα επικό ποίημα για τα αποτελέσματα της επανάστασης και του εμφυλίου στην Ουκρανία. Αρχίζει με τη λέξη πόλεμος και τελειώνει με μια βίαιη απεργία εργατών σε εργοστάσιο του Κιέβου. Η ταινία δεν αφηγείται μια ιστορία, δημιουργεί μια οπτική μεταφορά για την επανάσταση, τον εφιάλτη του πολέμου, τη μιζέρια της οικονομικής καταπίεσης και το αξερίζωτο πνεύμα της ελευθερίας. Δομικά η ταινία αποδίδει ένα συνοπτικό πανόραμα της μπολσεβίκικης επανάστασης στην Ουκρανία. Εντός των πλαισίων των εικόνων, οι άνθρωποι δε ζουν και πεθαίνουν μόνο, αλλά άλογα μιλούν, πορτρέτα ζωντανεύουν και, στο τέλος, ο πρωταγωνιστής κουβαλά το στήθος του και, σαν από θαύμα, στέκεται όρθιος, συμβολισμός για το επαναστατικό πνεύμα. Για την υψηλά συμβολική και όχι αφηγηματική οργάνωση του υλικού της ταινίας, ο Αϊζενστάιν τόνισε ότι πρόκειται για το πρώτο κινηματογραφικό παράδειγμα «απελευθέρωσης του συνόλου της δράσης από τον ορισμό του χρόνου και του χώρου».

Η «Γη», μια σαφής εικονοποίηση του ιστορικού γίγνεσθαι, είναι ουσιαστικά ένας μη αφηγηματικός ύμνος στη ζωή και το θάνατο στην αγαπημένη του γη, την Ουκρανία, και ξεδιπλώνεται με αργό, φυσικό ρυθμό σαν τις διαδικασίες της ίδιας της ζωής. Η «Γη», φωτεινή συνεισφορά στο βασίλειο του λυρικού σινεμά, αφηγείται μια απλή ιστορία γεμάτη ένταση ανάμεσα σε μια οικογένεια κουλάκων και τους νεαρούς αγρότες μιας κολεκτίβας. Οι κουλάκοι αρνούνται να πουλήσουν τη γη τους στην κολεκτίβα και ο Βασίλι, πρόεδρος του χωριού, την επιτάσσει. Αγοράζει κι ένα καινούργιο τρακτέρ και κάνει την κολεκτίβα ακμάζουσα επιχείρηση. Ενα βράδυ ο γιος των κουλάκων σκοτώνει τον Βασίλι. Ο πατέρας του νεκρού διώχνει παπά και δέσποτα και ζητά σύγχρονη ταφή για το παιδί του «με νέα τραγούδια για τη νέα ζωή». Η ταινία τελειώνει με μια εκστατική νεκρική γιορτή για το νέο άνθρωπο...