Ιάκωβος ο κλέφτης | ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΦΡΑΝΚ ΜΠΑΪΕΡ

Ιάκωβος ο κλέφτης

Ατέλειωτη η λίστα ταινιών για τους Εβραίους την περίοδο της ναζιστικής λαίλαπας καθώς και των έγκλειστων στα γκέτο. Ξεχωριστή ωστόσο η ανατολικογερμανική παραγωγή, η μοναδική που προτάθηκε ποτέ ως υποψηφιότητα για Οσκαρ, η πιο ενδιαφέρουσα ταινία της βδομάδας, ο «Ιάκωβος ο ψεύτης» (1974) του Φρανκ Μπάιερ, γυρισμένη εξ ολοκλήρου στα περίφημα κρατικά κινηματογραφικά στούντιο της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας, DEFA. Στούντιο που ιδρύθηκαν το 1946, εξοπλίστηκαν πλήρως από τους Σοβιετικούς, λειτούργησαν επί 44 χρόνια, παρήγαγαν χιλιάδες ταινίες μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ και φιλμ για παιδιά κι έκλεισαν με την ανατροπή του σοσιαλισμού το 1990. Σήμερα η DEFA συνιστά Ιδρυμα Ιδιωτικού Δικαίου... και απόψε το βράδυ, στις 8, στην «Αλκυονίδα», θα έχετε την ευκαιρία να μάθετε περισσότερα για τις σημερινές της δραστηριότητες... Ταινία με την κλασική θεματολογία του ανθρωπάκου που οι περιστάσεις τον κάνουν ήρωα και ο ίδιος πέφτει θύμα της απάτης του. Ο σκηνοθέτης Φρανκ Μπάιερ, που μεγάλο μέρος του έργου του είναι αφιερωμένο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τις κτηνωδίες των ναζί, στηρίζεται σε ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα του Γιούρεκ Μπέκερ και κατορθώνει να φτιάξει μια ταινία συγκινητική που συνεχώς ακροβατεί ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό, τοποθετημένη σε έναν περιορισμένο χώρο και κινηματογραφημένη σαν θεατρικό, με ρεαλιστική σκηνογραφία, φορτωμένη ανθρώπινες ιδιοτροπίες και αποχρώσεις...

Στο γκέτο μικρής πολωνικής πόλης, η ναζιστική περίπολος σταματά τον απλό και μάλλον κατηφή Γιάκομπ Χάιμ, που βρίσκεται έξω εν ώρα απαγόρευσης κυκλοφορίας, και τον στέλνει στον αστυνομικό υπηρεσίας. Στο κτίριο της αστυνομίας, θα ακούσει από το ραδιόφωνο ότι ο Κόκκινος Στρατός πλησιάζει... Ελπίδα αιφνίδια, προσπαθεί να την κρατήσει για τον εαυτό του, είναι όμως δύσκολο όταν αναλογίζεται τους πεινασμένους συντρόφους του που περιμένουν τη μοιραία αναχώρηση. Ετσι για να φέρει την ελπίδα, ομολογεί ότι έχει ένα ράδιο, κάτι απόλυτα απαγορευμένο.

Εγκλωβισμένος στο ψέμα του ο εφήμερος ήρωας, πρέπει καθημερινά να εφευρίσκει ειδήσεις με την ενοχή να τον ροκανίζει. Ο Γιάκομπ γίνεται σύμβολο ελπίδας, δεν μπορεί όμως να ελέγξει τις αντιδράσεις στα ψέματά του ούτε να σταματήσει τα φριχτά που έρχονται... Είναι ταυτόχρονα ισχυρός και ανίσχυρος με τη μέγγενη της ιστορίας να κλείνει πάνω του, αφήνοντας άφωνο το θεατή.

Η ομορφιά αυτής της ταινίας έγκειται στην απλότητά της. Δεν υπάρχει εξαπάτηση στο κωμικό αποτέλεσμα, ούτε αστεία ευρεσιτεχνίας ούτε και επεξεργασμένες φαντασιώσεις όπως στο «Η ζωή είναι ωραία» (1997) του Ρομπέρτο Μπενίνι.

Με τους: Βλαστιμίλ Μπρόντσκι, Ερβιν Γκέσονεκ, Χένρι Χόμπσεν κ.ά.

Παραγωγή: «Jakob der Lugner», Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία (1974)

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ανθρωπος των αστεριών (2008-12-28 00:00:00.0)

Οπως και στον παράδεισο (2005-12-08 00:00:00.0)

Νύχτα βρικολάκων (2003-07-03 00:00:00.0)

Ο Τσάπλιν δικτάτωρ (2000-11-12 00:00:00.0)

Εισιτήριο για την...ελευθερία (2000-03-29 00:00:00.0)

Η «ετυμηγορία», ο «συνταγματάρχης» και η «Ψυχώ» (2000-02-19 00:00:00.0)