Η νέα, πολύνεκρη και πραγματικά πολύ βολική για τα σχέδια του τουρκικού κεφαλαίου επίθεση που έγινε την περασμένη Τετάρτη στην καρδιά της πρωτεύουσας Αγκυρας έδωσε νέα ώθηση στα σχέδια μιας γενικευμένης στρατιωτικής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.

Η τουρκική κυβέρνηση έσπευσε να αξιοποιήσει την εξέλιξη και να αποδώσει το χτύπημα «με βεβαιότητα» σε ΡΚΚ και PYD (το κουρδικό Κόμμα Δημοκρατικής Ενωσης Συρίας που η Αγκυρα θεωρεί συριακό παράρτημα του ΡΚΚ και συγκαταλέγει στις «τρομοκρατικές οργανώσεις»), στέλνοντας μηνύματα σε εχθρούς και φίλους, με τον Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να δηλώνει καθαρά: «Οι επιθέσεις εξαντλούν την υπομονή της Τουρκίας...». Η χώρα «δεν θα διστάσει να αμυνθεί, πάντα, παντού και σε κάθε περίπτωση...». «Τέτοιου είδους ενέργειες τονώνουν την αποφασιστικότητα της Τουρκίας για ανταπόδοση των εναντίον μας επιθέσεων, εντός και εκτός των συνόρων μας...». «Θα αντιληφθούν ότι γελιούνται όσοι νομίζουν ότι μπορούν να απομακρύνουν τη χώρα μας και το έθνος μας από τους στόχους τους...».

Πάντως, τα ερωτήματα για την ίδια την επίθεση, που κόστισε τη ζωή 28 ατόμων και προκάλεσε τον τραυματισμό άλλων 61, είναι πολλά. Στρατιωτικά οχήματα έγιναν παρανάλωμα του πυρός μόλις 300 μέτρα από το Κοινοβούλιο και την έδρα του Γενικού Επιτελείου Στρατού, δηλαδή σε μια από τις καλύτερα φυλασσόμενες περιοχές όλης της χώρας, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση δυναμώνει τις «αντιτρομοκρατικές» επιχειρήσεις στέλνοντας τεθωρακισμένα οχήματα και στρατό σε όλες τις νοτιοανατολικές επαρχίες, που οι Μυστικές Υπηρεσίες «αποτρέπουν» διαρκώς σχεδιασμένες επιθέσεις. Τα ερωτήματα αυξάνουν μια σειρά πληροφοριών, όπως π.χ. ότι ο Σύρος που ταυτοποιήθηκε ως ο βομβιστής αυτοκτονίας είχε φροντίσει να... πάρει μαζί και την ταυτότητά του.

Την Παρασκευή, μεταδόθηκε ότι η οργάνωση «Γεράκια για την Απελευθέρωση του Κουρδιστάν» ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση της Τετάρτης. Πρόκειται για οργάνωση που επιδιώκει την ίδρυση ανεξάρτητου Κουρδιστάν και τον περασμένο Δεκέμβρη διαχώρισε τη θέση της από το ΡΚΚ.

Ανεξάρτητα από το αν ποτέ θα μάθουμε πώς ακριβώς οργανώθηκε η νέα «τρομοκρατική επίθεση», ένα είναι το μόνο σίγουρο: Οτι ενίσχυσε την ορμή με την οποία η Τουρκία πρωτοστατεί στην κλιμάκωση του πολέμου στη Συρία, ζητώντας εδώ και καιρό διεύρυνση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και με χερσαίες δυνάμεις, αλλά και ξεκαθαρίζοντας ότι είναι έτοιμη να αναλάβει και δικές της «πρωτοβουλίες», στο όνομα της υπεράσπισης της εδαφικής της ακεραιότητας και ασφάλειας.

Η κριτική που συνεχίζει να ασκεί σε «εταίρους», διαμαρτυρόμενη για τη στήριξη ΗΠΑ - ΕΕ στους Κούρδους της Συρίας, ή αποδίδοντάς τους «ανικανότητα» και «ανεπάρκεια» στην αντιμετώπιση της «κρίσης» στη Συρία και του Προσφυγικού, αναδεικνύει την αποφασιστικότητα του τουρκικού κεφαλαίου να υπερασπιστεί τη θέση και τα συμφέροντά του σε μια περίοδο σφοδρών ανακατατάξεων στην περιοχή, από τις οποίες δεν μπορεί να έχουν τα ίδια οφέλη όλες οι πλευρές. Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και τα συγκρουόμενα συμφέροντα συνθέτουν ένα περίπλοκο σκηνικό μέσα στο οποίο θα διαμορφωθούν νέοι συμβιβασμοί και ανταγωνισμοί, για να ξεδιπλωθούν τα αδίστακτα σχέδια των ιμπεριαλιστών. Το τουρκικό κεφάλαιο παζαρεύει πολύ σκληρά τα σχέδιά του, εξετάζοντας τα ανταλλάγματα που μπορεί να πάρει σε μια ευρεία γκάμα θεμάτων, που θα αλληλεπιδράσουν στη διαμόρφωση του συσχετισμού δύναμης σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο, δύο περιοχές που ειδικά σήμερα αποκτούν μεγάλη σημασία για ορισμένα από τα πιο ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα του πλανήτη.

Το τουρκικό κεφάλαιο εντείνει και τις μεθοδεύσεις που προσδοκά να αναβαθμίσουν τη θέση του. Από αυτήν την αφετηρία, επενδύει στην εμπλοκή του ΝΑΤΟ μεταξύ άλλων και στο Αιγαίο, αναβαθμίζει τις «επαφές» του με δυνάμεις όπως η Γερμανία, ενισχύει γενικά τη σχέση του με την ΕΕ, αξιοποιώντας πρώτα απ' όλα τις εξελίξεις γύρω από το Προσφυγικό, ιεραρχεί τις προσπάθειες αναθέρμανσης των σχέσεών του με το Ισραήλ. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, πρέπει να είναι καθαρό ότι θα περιπλακούν κι άλλο τα επικίνδυνα σχέδια που αφορούν απευθείας και το δικό μας λαό, με δεδομένη τη στάση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που δηλώνει «παρούσα» σε όλα τα βρώμικα αλισβερίσια ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, ορκισμένων εχθρών κάθε λαού.

Λίγο αφού ξεκίνησαν οι τουρκικοί βομβαρδισμοί κατά θέσεων των Κούρδων στη Συρία, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιαλτσίν Ακντογάν, αναρωτιόταν δημόσια: «Μπορεί καμία ομάδα να παίζει αμυντικά διαρκώς αλλά να κερδίσει ένα παιχνίδι; (...) Δεν μπορεί να κερδίσεις τίποτα παίζοντας αμυντικά και μπορεί να χάσεις όλα όσα έχεις. Η κατάσταση στην περιοχή είναι ιδιαίτερα δυναμική και καθένας πρέπει να κάνει την κατάλληλη ανάγνωση. Οχι να αποσυρθεί εξαιτίας της ανησυχίας και του φόβου... Η Τουρκία δεν είναι χώρα που παρατηρεί τις εξελίξεις από το περιθώριο».

Ο πρωθυπουργός, Αχμέτ Νταβούτογλου, μνημονεύοντας τον πόλεμο στο Ιράκ το 2003, υπογράμμισε πως «δε θέλουμε να κάνουμε το ίδιο λάθος» (σ.σ. η τουρκική Εθνοσυνέλευση είχε απορρίψει πρόταση της τότε κυβέρνησης Ερντογάν για στρατιωτική εισβολή στο Ιράκ) και πρόσθεσε πως «αν η Τουρκία ήταν στο Ιράκ, τότε η κατάσταση στο Ιράκ δε θα ήταν όπως είναι σήμερα (...) Η Τουρκία θα καθόταν στο τραπέζι».

Αντίστοιχες «συμβουλές» έδωσαν στην κυβέρνηση και δυνάμεις της αντιπολίτευσης, με πρώτο τον ηγέτη του εθνικιστικού MHP, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, που γκρίνιαξε για τις «ευκαιρίες που αφέθηκαν να περάσουν» το 2003. Αλλά και από το σοσιαλδημοκρατικό CHP, ο πρώην επικεφαλής του Ντενίζ Μπαϊκάλ υποστήριξε καθαρά τους τουρκικούς βομβαρδισμούς στη βόρεια Συρία, σημειώνοντας ότι «υπάρχει ανάγκη να τεθεί πολύ σοβαρά υπό αμφισβήτηση η πολιτική που θα παραδίδει την πόλη στις δυνάμεις του Ασαντ, δυνάμεις σιιτών» και άλλων «υπό την αιγίδα της Ρωσίας».

Ενδεικτική των διαθέσεων της τουρκικής πλουτοκρατίας είναι και η αρθρογραφία, ειδικά στο φιλοκυβερνητικό Τύπο. Προχτές, το κεντρικό άρθρο της «Σαμπάχ» (μιας από τις μεγαλύτερες εφημερίδες της χώρας) είχε τίτλο: «Τουρκία: Τώρα χερσαία επέμβαση!» ενώ το περιεχόμενο είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό. Λέει χαρακτηριστικά ανάμεσα σε άλλα:

«Αρκετά. Η επίθεση της Τετάρτης θα έπρεπε να αποτελέσει ένα κρίσιμο σημείο στην πολιτική της Τουρκίας στη Συρία: Η Τουρκία δεν έχει άλλη επιλογή από το να προστατέψει τα συμφέροντά της, εκτός αν οι σύμμαχοί μας αναλάβουν ουσιαστική δράση και πάρουν αποστάσεις από τρομοκρατικές οργανώσεις...». Μάλιστα, εκτιμώντας ότι «από το 2001 οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Τουρκίας ήταν μέρος του προβλήματος στη Συρία» και ότι «προσπάθησαν να δωροδοκήσουν την τουρκική κυβέρνηση για να σταματήσει τους πρόσφυγες», η εφημερίδα παρέθετε (ειρωνικά;) και «μια ιδέα»: «Η τουρκική κυβέρνηση θα πρέπει να καταργήσει τη συμφωνία με την ΕΕ για τους πρόσφυγες και να θέσει στην κοινότητα των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία την επιλογή ανάμεσα στην παραμονή τους (σ.σ. στη Συρία) και στο ασφαλές πέρασμά τους στα ελληνικά νησιά, εκτός αν τα ευρωπαϊκά έθνη θελήσουν να εξαρθρώσουν τα δίκτυα των τρομοκρατών στη βάση τους. Σκεφτήκαμε μέχρι και μια νέα παροιμία: Αν δεν πάει η Ευρώπη στη Συρία, ας πάει η Συρία στην Ευρώπη».

Αλλη αστική ανάλυση, που χαρακτήριζε «ορόσημο για την Τουρκία» την επίθεση στην Αγκυρα, μιλούσε για έναν «πόλεμο μοιρασιάς κατά της Τουρκίας» και εξηγούσε σε ποιο πλαίσιο η Αγκυρα καλείται να χαράξει τις επιλογές της: «Ως νέα οικονομική δύναμη, η Τουρκία έχει ισχυρή επιθυμία να επιστρέψει σε τέσσερις βασικές εμπορικές και οικονομικές σφαίρες» της Ευρασίας, «από τις οποίες διώχτηκε με την αποσύνθεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (...) Αυτές οι σφαίρες είναι οι εμπορικές και ενεργειακές διελεύσεις στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, στον Καύκασο και την περιοχή της Μεσογείου...».