ΣΚΟΠΙΑ.-

Ωμή ανάμειξη, που έχει ως στόχο να επιβάλει την ομοσπονδιοποίηση της ΠΓΔΜ, χαρακτήρισε χτες ο πρωθυπουργός της χώρας Λιούμπτσο Γκεοργκίεφσκι το σχέδιο συμφωνίας που πρότειναν οι διεθνείς μεσολαβητές.

Ο Γκεοργκίεφσκι κατηγόρησε τους μεσολαβητές των ΗΠΑ Τζέιμς Πάρντιου και της ΕΕ Φρανσουά Λεοτάρ ότι πιέζουν τους ηγέτες της ΠΓΔΜ να υποκύψουν στα αιτήματα των Αλβανών αυτονομιστών, των οποίων η πεντάμηνη δράση οδήγησε την ΠΓΔΜ στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου.

«Οι μάσκες έπεσαν και είναι οφθαλμοφανές ότι οι τρομοκρατικές ενέργειες στην ΠΓΔΜ στηρίζονται σημαντικά και έχουν επιμελητειακή υποστήριξη από τις δυτικές δημοκρατίες», δήλωσε σε δημοσιογράφους ο Γκεοργκίεφσκι πριν από τις συνομιλίες που θα είχε χτες με τους δυο μεσολαβητές.

Η πιο πρόσφατη μεταρρυθμιστική πρόταση που έκαναν οι δυο μεσολαβητές, η οποία αποτελεί μέρος ενός σχεδίου χορήγησης περισσότερων πολιτικών δικαιωμάτων στη μεγάλη αλβανική μειονότητα της ΠΓΔΜ «αποτελεί μια σοβαρή ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις αυτής της χώρας», τόνισε ο Γκεοργκίεφσκι. «Οσο ωμό κι αν είναι το κείμενό τους, πιο ωμός και ανησυχητικός είναι ο τρόπος με τον οποίο προσπαθούν να διαλύσουν τους κρατικούς θεσμούς στην ΠΓΔΜ», κατέληξε ο Γκεοργκίεφσκι όσον αφορά το σχέδιο αυτό, το οποίο προτείνει την αλβανική γλώσσα ως δεύτερη επίσημη γλώσσα της ΠΓΔΜ.

Οι απεσταλμένοι ΗΠΑ και ΕΕ εκβίαζαν ανοιχτά τη σλαβομακεδονική πλευρά να αποδεχτεί πολιτειακές, πολιτικές και συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που τα κόμματα της πλειοψηφίας θεωρούν απαράδεκτες: «αυτή είναι η καλύτερη προσφορά που έχουμε... αν δεν τη θέλουν, είναι η επιλογή τους», δήλωνε ανώνυμα στο πρακτορείο Ρόιτερς Δυτικός διπλωμάτης. Το κλίμα, πάντως, είχε χειροτερέψει αισθητά, σύμφωνα με όλους τους παρατηρητές.

Το αδιέξοδο στις συνομιλίες αναμένεται να προσπαθήσουν να «άρουν» τα «μεγάλα ψάρια», που καταφθάνουν σήμερα (Πέμπτη) στα Σκόπια: ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ Χαβιέ Σολάνα και ο λόρδος Τζορτζ Ρόμπερτσον, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ. Μόνο που παρά την προσπάθεια των δύο να «διατηρηθεί» η εκεχειρία των 14 ημερών, διπλωμάτες λένε ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικά επιχειρήματα που να μπορούν να επικαλεστούν και έτσι μια επανέναρξη των συγκρούσεων είναι πολύ πιθανή - με πιθανότερο σημείο ανάφλεξης το Τέτοβο, όπου οι δυνάμεις των δύο πλευρών έχουν ήδη ανασυνταχθεί και περιμένουν με το δάχτυλο στη σκανδάλη την κατάρρευση των συνομιλιών...

Η αλβανική πλευρά, που φέρεται ικανοποιημένη με τις δυτικές προτάσεις, ελπίζει ότι η έλευση των Σολάνα, Ρόμπερτσον ίσως κάμψει και τις αντιρρήσεις της σλαβομακεδονικής πλευράς στο περιεχόμενο της «πολιτικής συμφωνίας» (επισημοποίηση της αλβανικής, αναδιαμόρφωση της Αστυνομίας, ώστε να εκλέγονται σε αυτήν Αλβανοί διοικητές, παραχώρηση περισσότερων προνομίων στην τοπική αυτοδιοίκηση, πιθανώς δικαίωμα veto σε επίπεδο Βουλής). Ο Ζεχίρ Μπεκτέσι του κόμματος για τη Δημοκρατική Ευημερία των Αλβανών εκτίμησε χθες μιλώντας στο Ασοσιέιτεντ Πρες πως η πιθανότητα υπογραφής της συμφωνίας «είναι ακόμη ανοιχτή». «Αυτές οι δύο ημέρες είναι κρίσιμες», συμπλήρωσε.

Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Φίλικ Ρίκερ έδωσε την αμερικανική άποψη: «τώρα είναι η ώρα να κλείσουν οι διαπραγματεύσεις και να έρθουν σε συμφωνία», δήλωσε. Είναι, πάντως, εξαιρετικά δύσκολο για τον Πρόεδρο Μπόρις Τραϊκόφσκι να συναινέσει σε αυτό που οι περισσότεροι Σλαβομακεδόνες θεωρούν «εκβιασμό με το πιστόλι στον κρόταφο», όπως σχολίαζε το Ασοσιέιτεντ Πρες.