Σκάκι με αλληλογραφία και το «Γκαμπί του Evans» παρουσιάζουμε σήμερα από το βιβλίο του γνωστού σκακιστή και παράγοντα του «Ζήνωνα» Γλυφάδας. Στο πρωτότυπο και ιστορικό βιβλίο του Παναγή Σκλαβούνου «Ελληνες σκακιστές του 19ου αιώνα» υπάρχουν θέματα όπως: Το σκάκι στον ελληνικό χώρο πριν τον 19ο αιώνα. Η άνοδος του σκακιστικού Τύπου και του «Καλλιτεχνικού» σκακιού. Το σκάκι στον κύκλο μαθημάτων του Σολωμού. Λορέντζος Μαβίλης: Ποιητής ή σκακιστής; Ο Διονύσιος Μελισσηνός πρώτος στη σύνθεση μετά τον Σαμ Λόυντ. Ελληνες σκακιστές που έζησαν στο εξωτερικό κ.ά. Το σκάκι με αλληλογραφία (διαρκή ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ 2 παικτών ή ομάδων, όπου περιγράφονται εναλλάξ κινήσεις του παίκτη που έχει τα λευκά και οι απαντήσεις αυτού που έχει τα μαύρα), ξεκίνησε, ουσιαστικά το 19ο αιώνα, με χρήση κανονικού ταχυδρομείου, με τις συναντήσεις Αμστερνταμ - Ρότερνταμ και Εδιμβούργο - Λονδίνο (1824). Στο μέσω του 19ου αιώνα, το γεφύρωμα των αποστάσεων μπορούσε πλέον να γίνει και τηλεγραφικώς. Το 1845 τρεις παίκτες του Λονδίνου (ανάμεσά τους και ο καπετάνιος William Davies Evans), αντιμετώπισαν 2 παίκτες από το Πόρτσμουθ.

Η χρήση των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων μετουσιώθηκε στις μέρες μας σε παιχνίδι μέσω ίντερνετ που αρχικά παιζόταν σκάκι με e-mail, αλλά τώρα οι αγώνες παίζονται σε πραγματικό χρόνο (με τους 2 αντιπάλους online) και ενώ οι δύο αντίπαλοι κάθονται πάλι ο ένας απέναντι στον άλλο, αλλά το τραπέζι και η σκακιέρα έχουν αντικατασταθεί από τα τηλεφωνικά καλώδια και το interface των ΗΥ.

Ας δούμε τώρα το «Γκαμπί του Evans» στην παρτίδα που παίχτηκε στο Λονδίνο το 1826 με αντιπάλους: William Davies Evans - Alexander McDonnel. Στο διάγραμμα η θέση μετά από 4. β4 που απεικονίζει το «Γκαμπί» του Ουαλού καπετάνιου Evans. 1. ε4 ε5 2. Ιζ3 Ιγ6 3. Αγ4 Αγ5 4. β4 Αβ4 5. γ3 Αα5 6. 0-0 δ6 7. δ4 Αη4 8. Ββ3 Βδ7 9. Ιη5 Ιδ8 10. δε5 δε5 11. Αα3 Ιθ6 12. ζ3 Αβ6+ 13. Ρθ1 Αθ5 14. Πδ1 Βγ8 15. Πδ8 + Βδ8 16. Ιζ7 Βθ4 17. Ββ5 + γ6 18. Βε5 + Ρδ7 19. Βε6 + Ργ7 20. Αδ6+ και ματ!