Την ενεργοποίηση του «αυτόματου κόφτη» των κρατικών κονδυλίων, αν παραστεί «ανάγκη», βάζει στο τραπέζι η πλευρά της γερμανικής κυβέρνησης ως μια ακόμη πρόσθετη προϋπόθεση, προκειμένου, μετά το 2018, να εξεταστεί η πιθανότητα ρυθμίσεων για την ελάφρυνση του ελληνικού κρατικού χρέους και αφού βέβαια έχει τηρηθεί και η προϋπόθεση που ήδη συμφωνήθηκε στο τελευταίο Γιούρογκρουπ, δηλαδή η πλήρης και απαρέγκλιτη εφαρμογή των «μνημονιακών» μέτρων.

Την ίδια ώρα, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) εξετάζει σενάρια αποπληρωμής του ελληνικού χρέους προς το ΔΝΤ και τη μεταφορά του στην πλευρά της Ευρωζώνης, αλλά με «καλύτερους» όρους αποπληρωμής.

Σε αυτό το φόντο, η υπόθεση διαχείρισης του ελληνικού κρατικού χρέους αποτελεί πεδίο ευρύτερων ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών, ενώ και η όποια «λύση» θα αποτελέσει πρόκριμα για την επιβολή αντιλαϊκών μέτρων, πέρα και πάνω από αυτά που έχουν ήδη συμφωνηθεί και θα εφαρμοστούν «βρέξει - χιονίσει», ανεξάρτητα από τα παζάρια για το χρέος και τα αποτελέσματα των κρατικών προϋπολογισμών.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται να συνεδριάσει σήμερα η Ομάδα Εργασίας του Γιούρογκρουπ, ενώ θεωρείται ιδιαίτερα πιθανή και η σύγκληση επόμενης συνεδρίασης, ενόψει του Γιούρογκρουπ στις 24/5. Υπό συζήτηση βρίσκεται και το ύψος της δόσης που θα εκταμιευτεί από τα δάνεια της Ευρωζώνης. Σε κάθε περίπτωση, και η συγκεκριμένη εκταμίευση θα αξιοποιηθεί κατ' αρχάς για την εξυπηρέτηση των αποπληρωμών του κρατικού χρέους και στη συνέχεια για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς τους ιδιώτες. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι «θεσμοί» ζητούν να συγκροτηθεί ειδικός μηχανισμός παρακολούθησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, σε συνδυασμό με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εξόφλησης.

Ταυτόχρονα, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ καταθέτει την ερχόμενη βδομάδα το πολυνομοσχέδιο με τα νέα βαριά χαράτσια πάνω στη λαϊκή κατανάλωση (1,8 δισ. ευρώ), τον «αυτόματο μηχανισμό» για το εφεδρικό πακέτο (3,6 δισ.), το «υπερταμείο» ιδιωτικοποιήσεων, την «απελευθέρωση» των «κόκκινων» δανείων κ.ά.

Σε χτεσινές δηλώσεις του, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, Μ. Γιέγκερ, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Εάν το ελληνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς και εάν υπάρξει ένα κενό και ο αυτόματος μηχανισμός έχει ενεργοποιηθεί - άρα δύο προϋποθέσεις - και τότε είναι ακόμη αναγκαίο να γίνει συζήτηση για μέτρα σε ό,τι αφορά το χρέος, τότε θα είμαστε πρόθυμοι να μπούμε σε μια συζήτηση». Ο εκπρόσωπος του Β. Σόιμπλε τόνισε ακόμη ότι στο Γιούρογκρουπ στις 24/5 δεν θα αποφασιστούν συγκεκριμένα μέτρα για το χρέος, αλλά «θα αναδείξουμε δρόμους για το πώς, υπό τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις, στο τέλος, μετά το 2018, θα μπορούσε να διεξαχθεί μια τέτοια συζήτηση για το χρέος». Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά επισήμανε, «το θέμα είναι κατά βάση πώς μπορεί κανείς να βελτιστοποιήσει την αναχρηματοδότηση του ESM στις αγορές κατά τρόπο ώστε με μια μακροπρόθεσμη προοπτική το ελληνικό βάρος χρέους να σταθεροποιηθεί σε όσο το δυνατόν χαμηλότερο επίπεδο».

Την ίδια ώρα, η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» αποκαλύπτει δισέλιδο έγγραφο του επικεφαλής του ESM, Κλ. Ρέγκλινγκ, στο οποίο προτείνεται η εξόφληση μέρους του ελληνικού χρέους προς το ΔΝΤ από τον ESM. Το σενάριο αυτό εξετάζεται ως ένα πιθανό συμπληρωματικό μέτρο: «Η εξαγορά (buy-out) του ελληνικού χρέους προς το ΔΝΤ έχει οικονομικό όφελος για την Ελλάδα, διότι η υποστήριξη του ESΜ γίνεται με ευνοϊκότερους όρους και έχει μεγαλύτερη χρονική διάρκεια», αναφέρεται.

Να σημειωθεί ότι τα παλαιότερα δάνεια του ΔΝΤ φέρουν επιτόκια της τάξης του 3,5%, έναντι 1% αυτών του ESM. Οπως γράφει η γερμανική εφημερίδα, πρόκειται για «θέμα ευαίσθητο, γιατί θα άλλαζε ο διεθνής καταμερισμός βαρών του ελληνικού προγράμματος, καθώς οι Ευρωπαίοι - και η Γερμανία - θα εγγυηθούν μελλοντικά για περισσότερα ελληνικά χρέη», ενώ «αντίθετα το ΔΝΤ θα φέρει μελλοντικά λιγότερα βάρη».

Την πρόταση Ρέγκλινγκ υποστηρίζει και το Ινστιτούτο Γερμανικής Οικονομίας της Κολωνίας, επισημαίνοντας: «Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να ενισχυθεί η προθυμία των μετόχων του ΔΝΤ να συμφωνήσουν στη συμμετοχή τους στο τρίτο πακέτο».

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι φανερό ότι η συζήτηση και τα παζάρια περιστρέφονται και γύρω από το ζήτημα του επιμερισμού των «κινδύνων» και της τυχόν «χασούρας» - όχι βέβαια μόνο για την Ελλάδα, αλλά πολύ περισσότερο για «υπερχρεωμένες» χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία - εν μέσω και της γενικότερης «αβεβαιότητας» για τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη και την παγκόσμια οικονομία.

Παράλληλα, σύμφωνα με πηγές της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αναμένεται η επαναφορά της «κατ' εξαίρεση» αποδοχής ελληνικών ιδιωτικών ομολόγων ως εγγύηση για τις πράξεις αναχρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών. Βέβαια, προϋπόθεση γι' αυτό είναι η ολοκλήρωση της «αξιολόγησης». Η τέτοια εξέλιξη θα ενισχύσει τις εγχώριες τράπεζες, που θα υποκαταστήσουν τη σχετικά ακριβή ρευστότητα μέσω του έκτακτου μηχανισμού (ELA) με τα πολύ φτηνότερα, σχεδόν τζάμπα, κεφάλαια που διοχετεύονται απευθείας από την ΕΚΤ με στόχο την ανάκαμψη του κεφαλαίου και την τόνωση των κερδοφόρων επενδύσεων. Σε κάθε περίπτωση, η αποδοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων πηγαίνει για επόμενη φάση, σε συνδυασμό με την πορεία εφαρμογής της αντιλαϊκής πολιτικής και τις συζητήσεις για το κρατικό χρέος.

Χτες, εξάλλου, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκης, συναντήθηκε στην Αθήνα με τον υφυπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Ν. Σιτς, τον οποίο συνόδευε ο Αμερικανός πρέσβης, Ντ. Πιρς.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, στη συνάντηση που έγινε «σε εποικοδομητικό κλίμα», συζητήθηκαν η «πορεία υλοποίησης του προγράμματος, το θετικό αποτέλεσμα του Γιούρογκρουπ», καθώς και οι «βασικές παράμετροι της διευθέτησης του ζητήματος του δημόσιου χρέους και οι οικονομικές προοπτικές της Ελλάδας και της Ευρωζώνης».