Ενόψει της εκδήλωσης για το Λαϊκό Διδασκαλείο στα Τρόπαια, οι Κομματικές Οργανώσεις Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου του ΚΚΕ εξέδωσαν λεύκωμα - αφιέρωμα τόσο σ' αυτό καθαυτό το Λαϊκό Διδασκαλείο, όσο και γενικότερα στον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας και ειδικά τη δράση του στην Πελοπόννησο.

Οπως αναφέρεται προλογικά στην έκδοση: «Τιμάμε φέτος τα 70 χρόνια από την ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Τιμάμε την ηρωική ΙΙΙ Μεραρχία του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο. Τιμάμε τους πάνω από 4.000 νεκρούς που έπεσαν στην Πελοπόννησο την περίοδο 1946 - 1949 (...) Τα καλύτερα παιδιά της Πελοποννήσου ήταν το τίμημα αυτού του σκληρού ταξικού αγώνα. Γι' αυτό οι δεσμοί του ΚΚΕ στο Μωριά είναι βαθιά ριζωμένοι, γιατί είναι ποτισμένοι με αίμα. Χιλιάδες αγωνιστές έδρασαν στους σκληρούς αγώνες της δεκαετίας του 1930 (Λιμενεργατικά, Σταφιδικό κ.λπ.) και, ιδιαίτερα κατά τη δεκαετία του 1940, όπου περίοπτη θέση κατέχουν εκείνοι που έπεσαν στα βουνά, στα εκτελεστικά αποσπάσματα (Τρίπολη, Πάτρα, Ναύπλιο, Καλαμάτα, Κόρινθος), αλλά και στις φυλακές, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στους τόπους εξορίας».

Η έκδοση δεν επιχειρεί να καταγράψει τη συνολική πορεία του ΔΣΕ στην Πελοπόννησο. Στέκεται σε μια πλευρά που έχει φωτιστεί λιγότερο, μιας και δεν αναφέρεται στην αμιγώς πολεμική δράση του. Αναφέρεται στη διοικητική - διαπαιδαγωγητική - κυβερνητική πλευρά και πιο συγκεκριμένα στην οργάνωση της Λαϊκής Παιδείας και της επιμόρφωσης δασκάλων. Αυτή η δράση του ΔΣΕ ήταν ένας από τους βασικούς παράγοντες για την εδραίωσή του στην Πελοπόννησο, τη σφυρηλάτηση των δεσμών του με το λαό, αλλά και για τη δυσκολία του αντιπάλου να νικήσει με την ευκολία που υπολόγιζε. Γι' αυτό και η προσπάθεια αυτή ξεσήκωσε το μένος του αντιπάλου, γιατί σηματοδοτούσε ακόμα πιο καθαρά την πάλη για άλλη εξουσία. Η αστική τάξη δεν «συγχώρησε» ποτέ την προσπάθεια δημιουργίας θεσμών κρατικής διοίκησης στις ελεύθερες περιοχές, ιδιαίτερα της Λαϊκής Παιδείας και του Διδασκαλείου, γι' αυτό και οι παρακρατικοί, ο στρατός, τα στρατοδικεία, ο Τύπος και οι άλλοι μηχανισμοί τους στράφηκαν με ιδιαίτερο μίσος (μέχρι φυσικής εξόντωσης) απέναντι στους ήρωες πρωταγωνιστές του Λαϊκού Διδασκαλείου.

Στην έκδοση συγκεντρώνονται διάφορα ήδη δημοσιευμένα διάσπαρτα υλικά, μαζί με σπάνια ιστορικά ντοκουμέντα και αρχεία από διάφορες πηγές. Πολλά από τα ντοκουμέντα αυτά, κυρίως από το Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ, δημοσιεύονται για πρώτη φορά, γεγονός που δίνει ιδιαίτερη αξία στην παρούσα έκδοση.

Μέσα από την παράθεση των υλικών, γίνεται κατανοητή η ανωτερότητα των σκοπών του ταξικού αγώνα από την πλευρά του ΚΚΕ και του ΔΣΕ. Την ίδια στιγμή που οι αστικές δυνάμεις με το κράτος και το παρακράτος ερήμωναν ολόκληρες περιοχές, έκλειναν σχολεία και εξόντωναν ή φυλάκιζαν χιλιάδες δασκάλους και νεολαίους... Την ίδια στιγμή που στα σχολεία κυριαρχούσαν «μεσαιωνικές» εκπαιδευτικές μέθοδοι... Στις ελεύθερες περιοχές, παρά το ότι καθημερινά αναμετρούνταν με χιλιάδες δυσκολίες, ελλείψεις, εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, αντιμετώπιζαν το πρόβλημα της εκπαίδευσης των παιδιών του λαού σαν πρόβλημα πρώτης προτεραιότητας, ενώ παράλληλα έβαζαν τις βάσεις για το νέο σχολείο και το νέο άνθρωπο.