Κυριακή 29 Μάη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 21
ΓΥΝΑΙΚΑ
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΚΚΕ
Την επόμενη Κυριακή η εκδήλωση για τις αλύγιστες της ταξικής πάλης στο Τρίκερι

Εξόριστες στο Τρίκερι
Εξόριστες στο Τρίκερι
Με εκδήλωση στο Τρίκερι, την Κυριακή 5 Ιούνη, τιμά η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ «τις αλύγιστες της ταξικής πάλης», τις γυναίκες που εξορίστηκαν εκεί. Στην εκδήλωση θα μιλήσει η Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος, ενώ θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια μνημείου της ΚΕ.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης θα παρουσιαστεί μουσικοθεατρικό αφιέρωμα, το οποίο έχει επιμεληθεί η Κομματική Οργάνωση της Θεσσαλίας, από τις θεατρικές ομάδες Λάρισας και Βόλου της ΚΝΕ. Αμέσως μετά, θα υπάρχει δυνατότητα ξενάγησης στο νησί. Στο χώρο θα εκτίθεται αρχειακό και φωτογραφικό υλικό, ενώ θα λειτουργεί και βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής».

Το μουσικοθεατρικό αφιέρωμα που θα παρουσιαστεί, είναι βασισμένο στις μαρτυρίες των κρατούμενων γυναικών, όπως καταγράφηκαν από τις ίδιες στα ημερολόγιά τους. Πρόκειται για τα εννέα «θαμμένα τετράδια», τα οποία βρέθηκαν κρυμμένα στο Τρίκερι. Το υλικό διέσωσε η Ρόζα Ιμβριώτη, που υπήρξε και η ίδια εξόριστη στο νησί. Με βάση τα κείμενα αυτά, το αφιέρωμα «ακολουθεί» τις εξόριστες και τη ζωή τους όχι μόνο στο Τρίκερι, αλλά και στη Χίο, τη Μακρόνησο και άλλους τόπους φυλάκισης και εξορίας.

Στην ανακοίνωση - κάλεσμα στην εκδήλωση, η Επιτροπή Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ, ανάμεσα σε άλλα, σημειώνει: «Το νησί Τρίκερι αποτελεί έναν ακόμη βασικό ιστορικό κρίκο σε μια αλυσίδα τόπων φυλάκισης, που περιλάμβανε για τις περισσότερες απ' αυτές τις γυναίκες καταρχήν τον εγκλεισμό τους στις φυλακές Αβέρωφ, στη συνέχεια στις φυλακές της Χίου, ακολούθως τη μεταγωγή τους στο Τρίκερι. Στη συνέχεια, για ένα μεγάλο τμήμα αυτών των γυναικών, την εξορία τους στη Μακρόνησο, μετά στον Αη Στράτη ή για κάποιες απ' αυτές πάλι την επιστροφή στο Τρίκερι. Ατέλειωτα χρόνια εγκλεισμού, κακουχιών, χωρίς να γνωρίζουν αν οι δικοί τους ζούνε ή πεθάνανε, χωρίς να ξέρουν τι τις περιμένει την επαύριο. Κι όμως, αυτές οι γυναίκες δεν κακομοιριάσανε ούτε σταυρώσανε μοιρολατρικά τα χέρια. Την ασχήμια της φυλακής και της εξορίας τη μετέτρεψαν σε φωτεινό χώρο». Αυτή την ασυμβίβαστη και αλύγιστη στάση ζωής επιδιώκει να «ζωντανέψει» και το μικρό αφιέρωμα.


Τα κείμενα των «θαμμένων τετραδίων», με τις μαρτυρίες των εξόριστων γυναικών Ευαγγελίας Φωτάκη, Αθηνάς Κωνσταντοπούλου, Στάσας Κεφαλίδου, Νίτσας Γαβριηλίδη, Βικτωρίας Θεοδώρου, Αφροδίτης Μαυροειδή - Παντελέσκου, περιλαμβάνονται στην έκδοση του Συλλόγου Πολιτικών Εξορίστων Γυναικών «ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ (Χίος, Τρίκερι, Μακρόνησος, Αϊ-Στράτης. 1948-1954)», (εκδόσεις «Αλφειός»). Από το συγκεκριμένο βιβλίο παραθέτουμε ένα μικρό μέρος της μαρτυρίας της Βικτωρίας Θεοδώρου, για τη ζωή των εξόριστων γυναικών στο Τρίκερι.

Από τα «θαμμένα τετράδια»

Μεγάλο γεγονός για το στρατόπεδο των «προληπτικών» ήταν ο ερχομός στο Τρίκερι των γυναικών του στρατοπέδου της Χίου τις πρώτες μέρες του Απρίλη του 1949.

Το Τρίκερι είναι ένα σχεδόν ακατοίκητο νησί στην άκρη του Πηλίου, δεξιά μόλις μπαίνουμε στον Παγασητικό Κόλπο. Είναι τόσο μικρό που δε χρειάζεται περισσότερο από 3 ώρες πεζοπορία για να κάμεις το γύρο του, κατάφυτο από λιόδεντρα κι αειθαλείς θάμνους, ήσυχο και υγρό.

Από το Καλοκαίρι του 1947 άρχισαν να μαζεύουν τους άντρες που έπιασαν από διάφορους τόπους. Ετσι ιδρύθηκε το στρατόπεδο ανδρών, που έφτασε τις 3.000 ως 4.000 κρατούμενους και που το Μάρτη του 1949 μεταφέρθηκε στο Μακρονήσι.

Το Σεπτέμβρη του 1949 όλες, μαζί με τα παιδιά, ήμασταν 4.700 γυναίκες απ' όλη την Ελλάδα.

Σε μια μικρή έκταση στο δυτικό ακρωτήρι του νησιού, το πιο γυμνό, οι άντρες εξόριστοι είχαν στήσει τα μικρά τους τσαντήρια. Ολο το στρατόπεδο ήταν ζωσμένο με συρματοπλέγματα πλεγμένα σε σιδερένιους πασάλους ριζωμένους μέσα στο νερό. Κι όπως η παλίρροια έκανε τη θάλασσα να ανεβαίνει, δε φαινόταν καθόλου...

Τα αντίσκηνα ήταν πεσμένα χάμω και λιγοστά μόνο διατηρούσαν όλα τους τα εξαρτήματα. Ηταν μικρά και χαμηλά, όσο να χωρά ένας άνθρωπος και να μπαινοβγαίνει με το κορμί διπλωμένο, αρκουδίζοντας.


Ερημα όλα, εγκαταλελειμμένα και γκρεμισμένα, ζωντάνευαν και μας μιλούσαν για την πάλη των ανθρώπων με τους θυμούς του ουρανού και της θάλασσας.

Εδώ οι άνθρωποι ήταν ολομόναχοι και ξεκομμένοι απ' τη ζωή.

Το Χειμώνα, σκεφτόμασταν, δε θα μας άφηναν να ζήσουμε μονάχες σ' αυτό το άγριο μέρος, γιατί δεν έχουμε τη σωματική δύναμη και την πείρα των αντρών στην τραχιά ζωή, γιατί είμαστε γυναίκες...

Το νησάκι του Τρίκερι είναι κατάφυτο με ασφοδέλια, που τα φύλλα τους όταν ξεραίνονται είναι καλά για στρώματα και μαξιλάρια. Μ' αυτά πλέξαμε ψάθες για το κεφάλι και τα χαλιά. Πελεκούσαμε το ξύλο της ελιάς και φτιάχναμε κουτάλια κι άλλα μικρά σύνεργα.

Μας ευχαριστούσε πολύ το κέντημα. Τα υλικά όμως (κλωστές, υφάσματα, μαλλιά) ήταν ακριβά και σπάνια μας επέτρεπαν να τα αγοράσουμε, εκτός αν μας τα έστελναν οι δικοί μας. Γι' αυτό κεντούσαμε με κοχύλια που βρίσκαμε στις ακρογιαλιές και μέσα στο νερό. Φτιάχναμε διάφορα στολίδια, κομπολόγια, παιχνίδια για τα παιδιά.

Ποτέ όμως δεν μας επέτρεψαν να τα εκθέσουμε και πουλήσουμε στο Βόλο για να βελτιώσουμε το φαγητό μας...

Το Καλοκαίρι του '49 είχαμε πολλές εκδηλωμένες φυματικές. Οι περισσότερες ζούσαν σκορπισμένες στους λόχους και μερικές σε κοινά αντίσκηνα χωρίς καμιά φροντίδα. Κι αργότερα, όταν μας πήρε ο στρατός, τις ανάγκασαν να τραβήξουν όλες τις ταλαιπωρίες μαζί μας.

Πολλές από τις γυναίκες υπέφεραν από έλκος του στομάχου, από παθήσεις του συκωτιού, από ρευματισμούς, ελονοσία, μελαγχολία και φοβία.

Η αμηνόρροια ήταν πολύ συχνή, σημάδι στέρησης, πείνας κι εξαντλητικής δουλειάς.

Το Καλοκαίρι του '49 πέρασε και οι πρώιμες βροχές πλημμύριζαν τα αντίσκηνά μας. Το μικρό γήπεδο που παίζαμε μπάλα ερήμωσε, το πλάτωμα και το σκάμμα του νηπιαγωγείου γιόμισε λάσπες και νερά.

Οι μέρες γίνονταν θαμπές και μικρές, οι νύχτες ατέλειωτες και ανήσυχες.

Με το ανεβοκατέβασμα στο Μοναστήρι για την καθημερινή σχεδόν ομιλία από αντάρτες κι άλλους «μετανοημένους», με το ξεφόρτωμα και το συσσίτιο, η μέρα περνούσε.

Τα γράμματα που έρχονταν από τους εξόριστους άντρες και παιδιά μας είχαν πάνω στο φάκελο κάτι παράξενα αρχικά γράμματα και νούμερα. Τους είχαν μεταφέρει απ' όλα τα νησιά στη Μακρόνησο.

Από τις 5.500 περίπου που ήμασταν τον Αύγουστο του '49, μείναμε οι μισές. Ολα έδειχναν πως ο Χειμώνας θα 'ναι πολύ σκληρός.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ