Μέσα από τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα κείμενα, σκιαγραφούνται οι συνθήκες της «λευκής τρομοκρατίας» που διαμορφώθηκαν μετά από την κρίσιμη ταξική σύγκρουση το Δεκέμβρη του 1944 και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, οι διώξεις αλλά και ο ανεξάντλητος ηρωισμός και η κομμουνιστική στάση απέναντι στην αστική καταστολή και τις εκτελέσεις, η επίδραση της στρατηγικής του ΚΚΕ στο χρόνο γενίκευσης της ένοπλης ταξικής σύγκρουσης και την έκβασή της, η επίδραση των ιδεολογικών - πολιτικών επεξεργασιών τόσο του ΚΚΕ όσο και του ΔΚΚ. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται, επίσης, στο πώς οι ταλαντεύσεις και οι καθυστερήσεις στη γενίκευση της ένοπλης αναμέτρησης επηρέασαν τη διαμόρφωση του συσχετισμού δυνάμεων, αλλά και σε μια σειρά πλευρές της τρίχρονης εποποιίας: στη μορφή και το ουσιαστικό περιεχόμενο της διοίκησης των απελευθερωμένων περιοχών, στη συγκρότηση και το έργο της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, στη ζωή και τη δράση της γυναίκας στον ΔΣΕ, στη διαφώτιση και τη συγκρότηση υγειονομικών μονάδων, στην κομμουνιστική και λαϊκή διανόηση που ανέδειξε τον ηρωισμό των μαχητών και μαχητριών του ΔΣΕ.
Ιδιαίτερα χρήσιμο και το «Χρονολόγιο των κυριότερων πολιτικών και στρατιωτικών γεγονότων 1946 - 1949» που φιλοξενείται στην έκδοση, που ολοκληρώνεται με τη δημοσιοποίηση σημαντικών ντοκουμέντων από το Αρχείο του ΚΚΕ: αδημοσίευτες επιστολές του Νίκου Ζαχαριάδη προς τον Ι. Β. Στάλιν και προς την ΚΕ του ΚΚ (μπ.) της Σοβιετικής Ενωσης, επιστολές του Ν. Ζαχαριάδη προς τον Αντρέι Ζντάνοφ, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚ (μπ.) και την ΚΕ του ΚΚ Γιουγκοσλαβίας. Επίσης, επιστολή του Ν. Ζαχαριάδη προς το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ από το Βελιγράδι, όπως και επιστολή των Νίκου Ζαχαριάδη - Γιάννη Ιωαννίδη στον Μάρκο Βαφειάδη. Συγκλονιστικό ενδιαφέρον έχουν ιδιαίτερα οι επιστολές του Ν. Ζαχαριάδη προς την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚ της ΕΣΣΔ. Πρόκειται για βαρυσήμαντα ντοκουμέντα, στα οποία αποτυπώνονται οι δραματικές συνθήκες στις οποίες διεξαγόταν ο αγώνας του ΚΚΕ και του ΔΣΕ. Κυρίως, όμως, αναδεικνύεται από αυτά η προβληματικότητα των σχέσεων του ΚΚΕ με τα αδελφά ΚΚ, γενικότερα με την Κομινφόρμ. Δημοσιεύεται, επίσης, ολόκληρο το «Σύντομο Πραχτικό» από τα πρακτικά της 3ης Ολομέλειας της ΚΕ (11-12 Σεπτέμβρη 1947), η οποία αποφάσισε τη μεταφορά του κέντρου βάρους της πάλης του ΚΚΕ στον ένοπλο αγώνα και ενέκρινε το «Σχέδιο Λίμνες», αλλά και μια σειρά από σημαντικά ντοκουμέντα σε φωτογραφική ανατύπωση, καθώς και σημαντικό φωτογραφικό υλικό από τη ζωή και τη δράση του ΔΣΕ.