Μετά το αποτέλεσμα των επαναληπτικών βουλευτικών εκλογών της περασμένης Κυριακής στην Ισπανία η υπόθεση σχηματισμού νέας αστικής κυβέρνησης εξακολουθεί να είναι θολή. Πρώτο αναδείχτηκε το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) του υπηρεσιακού πρωθυπουργού, Μαριάνο Ραχόι, με 7.906.185 ψήφους, 33,3% και 137 έδρες, αυξάνοντας τη δύναμή του σε σχέση με το αποτέλεσμα των εκλογών στις 20 Δεκέμβρη του 2015, όπου είχε 7.236.965 ψήφους, 28,71% και 123 έδρες. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα ήρθε δεύτερο με 22,66%, 85 έδρες και 5.424.709 ψήφους (είχε το Δεκέμβρη 22%, 90 έδρες και 5.545.315 ψήφους), ενώ η εκλογική συμμαχία «Ενωμένοι Μπορούμε» («Unidos Podemos»), του σοσιαλδημοκρατικού μορφώματος «Ποδέμος» με την οπορτουνιστική «Ενωμένη Αριστερά», όπου συμμετέχει και το μεταλλαγμένο ΚΚ Ισπανίας, ήρθε τρίτη. Και μάλιστα όχι μόνο δεν επαληθεύτηκαν οι δημοσκοπήσεις που την ήθελαν να ξεπερνάει τους Σοσιαλιστές αλλά είχε και απώλεια πάνω από 1 εκατομμύριο ψήφους. Συγκεκριμένα, αν συνυπολογιστούν και τα άλλα σύμμαχα σχήματα σε Βαλένθια, Καταλονία, Γαλικία (Podemos Compromis, En Comun Podem, Podemos en Marea) πήρε 21,07%, 71 έδρες και 5.049.464 ψήφους, ενώ είχε το 2015, με τα αντίστοιχα σχήματα και την «Ενωμένη Αριστερά», που τότε είχε κατέβει ξεχωριστά, 24,36%, 71 έδρες και συνολικά 6.139.494 ψήφους. Τέταρτοι είναι οι «Πολίτες» (Cuidadanos), το νεοφιλελεύθερο συνονθύλευμα αλά Ποτάμι στη χώρα μας, με 13,05%, 32 έδρες, 3.123.769 ψήφους (από 13,94%, 40 έδρες, 3.514.528 ψήφους). Εδρες στη Βουλή όσο και στη Γερουσία εκλέγουν εκτός από αυτές τις δυνάμεις και αρκετά κόμματα σε εθνικιστική βάση από Κανάριες Νήσους, Καταλονία, Χώρα των Βάσκων.

Γίνεται φανερό ότι με δεδομένες τις αρχικές αρνήσεις των Σοσιαλιστών να συμπράξουν σε «μεγάλο συνασπισμό» με τον Ραχόι (μένει ερώτημα αν με άλλον επικεφαλής), ή των «Πολιτών», ή των Σοσιαλιστών με τους «Ενωμένους», τα «κουκιά» δεν βγαίνουν. Για αυτοδύναμη κυβέρνηση και ορισμό πρωθυπουργού, που θα πάρει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά, κατά το Σύνταγμα, απαιτούνται 176 βουλευτές στην 350μελή Βουλή ή αποχή κάποιου κόμματος με μετρήσιμη εκπροσώπηση στη δεύτερη ψηφοφορία ώστε να υπάρξει κυβέρνηση μειοψηφίας. Ταυτόχρονα, το ενδεχόμενο τρίτων εκλογών φαντάζει για το κεφάλαιο μάλλον αποτρεπτικό. Ετσι, το παζάρι μόλις έχει ξαναρχίσει και τίποτε δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ωστόσο, αναλυτές και δημοσιεύματα που επικαλούνται πληροφορίες μέσα από τα αστικά επιτελεία, βλέπουν ως πιο πιθανή τη σύμπραξη Λαϊκού Κόμματος - «Πολιτών» που συγκεντρώνουν 169 έδρες και διεκδικείται η στήριξη από άλλους 7 βουλευτές των περιφερειακών εθνικιστικών κομμάτων.

Από τις πρώτες επαφές του Μ. Ραχόι, που έγιναν αυτή τη βδομάδα με περιφερειακά εθνικιστικά κόμματα, ελάχιστα πράγματα διέρρευσαν. Ο ίδιος ο επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος λέει ότι θα συνεχίσει χωρίς βιασύνη, χωρίς παύση και χωρίς επικοινωνιακά σόου τις επαφές, ενώ απευθύνει ανοιχτά πρόσκληση στον επικεφαλής των Σοσιαλιστών, Πέδρο Σάντσεθ, να είναι στην κυβέρνησή του.

Μεγάλη κατήφεια επικρατεί στη νέα σοσιαλδημοκρατία των «Ενωμένοι Μπορούμε», που όμως δεν μπόρεσαν να ξεπεράσουν την παλιά σοσιαλδημοκρατία των Σοσιαλιστών, ώστε να έχουν το πάνω χέρι στο παζάρι, και τώρα βρίσκονται σε διαδικασία εσωτερικών διεργασιών για την αναζήτηση των αιτιών της αποτυχίας αυτής και της μεγάλης απώλειας ψήφων. Οι «Ποδέμος» ξεκίνησαν την Παρασκευή την πρώτη συζήτηση και έχουν ζητήσει από εταιρεία να κάνει ενδελεχή στατιστική ανάλυση του αποτελέσματος, ενώ σε ένα πρώτο σχέδιο που διέρρευσε εξετάζεται αν οι παράγοντες που επηρέασαν περισσότερο στο αρνητικό αποτέλεσμα ήταν η συνεργασία με την «Ενωμένη Αριστερά», το Βrexit (3 μέρες πριν), ο φόβος, τα επιχειρήματα των αντιπάλων για τις διασυνδέσεις με τη Βενεζουέλα. Δεν λείπουν και οι διαξιφισμοί του επικεφαλής, Πάμπλο Ιγκλέσιας, με τον δεύτερο στην ιεραρχία των «Ποδέμος», Ινιγκο Ερεχόν, ο οποίος ήταν ο υπεύθυνος του προεκλογικού σχεδιασμού της συμμαχίας.

Η «Ενωμένη Αριστερά», από την άλλη, είναι σε διερεύνηση των αποτελεσμάτων ανά περιοχή και μέχρι τις 16 Ιούλη έχει ανακοινώσει ότι θα συγκληθούν τα κεντρικά όργανα για τη συνολική εκτίμηση. Ο μεν επικεφαλής του σχήματος, Αλμπερτό Γκαρθόν, υπερασπίζεται τη συνεργασία με τους «Ποδέμος» λέγοντας ότι το αποτέλεσμα θα ήταν χειρότερο αν δεν είχε γίνει, ενώ δεν λείπουν οι εσωτερικές διαφωνίες για την ερμηνεία του αποτελέσματος και την τακτική.

Η γκρίνια και στα δύο σοσιαλδημοκρατικά σχήματα που ένωσαν τις δυνάμεις τους αφορά το μύθο που είχαν δημιουργήσει για τη δήθεν αλλαγή που θα έφερναν στην Ισπανία και την ΕΕ, με δεδομένη την εξουσία του κεφαλαίου και τη συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που δεν αμφισβητούν. Ωστόσο, το εγχείρημα της «εναλλακτικής διαχείρισης» στο πλαίσιο του καπιταλισμού, που δήθεν θα ωφελήσει πέρα από τους καπιταλιστές και τους εργαζόμενους, έχει υποστεί σημαντική φθορά μετά και την εμπειρία της «αριστερής κυβέρνησης» του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, που συνεχίζει από εκεί που σταμάτησαν οι προηγούμενοι διαχειριστές και προσθέτει νέα βάρη στις πλάτες του λαού. Βεβαίως, τα κυβερνητικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβερνητική «Αυγή» δεν ...πτοούνται και καλλιεργούν νέες αυταπάτες και ελπίδες για την «κυβερνητική αλλαγή που δεν ήρθε τώρα αλλά θα έρθει». Κάτι βεβαίως ξέρουν, γιατί η τωρινή αποτυχία δεν σημαίνει ότι το εγχείρημα της νέας σοσιαλδημοκρατίας και στην Ισπανία δεν αποτελεί πιθανή μελλοντική επιλογή για την αστική τάξη.

Πάντως, αυτό που επιβεβαιώνουν αναμφισβήτητα τα αποτελέσματα στην Ισπανία είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των λαϊκών στρωμάτων εξακολουθεί να είναι εγκλωβισμένη στην αστική διαχείριση, με διάφορες παραλλαγές αντιλαϊκού μείγματος. Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι αυτό συμβαίνει γιατί και στην Ισπανία και σε άλλες καπιταλιστικές χώρες υπάρχει απουσία ισχυρού αγωνιστικού εργατικού κινήματος με ταξικό προσανατολισμό, πρωτοπόρου Κομμουνιστικού Κόμματος με επαναστατική στρατηγική ρήξης με την εξουσία του κεφαλαίου. Ιδιαίτερα το λαϊκό κίνημα στην Ισπανία πληρώνει τη βαριά κληρονομιά του ευρωκομμουνισμού, της προσαρμογής στην αστική πολιτική και το εκμεταλλευτικό σύστημα με μπόλικες κοινοβουλευτικές αυταπάτες περί μετασχηματισμού του.

Το ελπιδοφόρο είναι ότι σε αυτές τις συνθήκες υποταγής και συμβιβασμού στην Ισπανία υπάρχει το ΚΚ Λαών της Ισπανίας, που παρότι αδύναμο και με μικρές δυνάμεις (πήρε 26.553 ψήφους) δίνει τη μάχη ώστε οι εργάτες και τα εκμεταλλευόμενα στρώματα να απεγκλωβιστούν από τα διλήμματα των αστών και τα μείγματα διαχείρισης και να οργανώσουν την πάλη τους ενάντια στην εξουσία του κεφαλαίου, για τη δική τους εξουσία. Σε μια πρώτη εκτίμηση για το αποτέλεσμα των εκλογών, ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ, Καρμέλο Σουάρες, σημειώνει ανάμεσα σε άλλα: «Οποιαδήποτε συμφωνία που θα οδηγήσει σε μια νέα κυβέρνηση θα εξυπηρετεί τη δικτατορία των μονοπωλίων, δίνοντας συνέχεια στο συνολικό πόλεμο που εξαπέλυσε η αστική τάξη ενάντια στην εργατική τάξη. Είναι απαραίτητο η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα να δώσουν προτεραιότητα σε μια στρατηγική που συνενώνει τις μάχιμες δυνάμεις ώστε να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις της αντεπίθεσης στον ταξικό πόλεμο του κεφαλαίου, για τη συγκρότηση ενός συνολικού εργατικού - λαϊκού μετώπου για το σοσιαλισμό. Το Κομμουνιστικό Κόμμα των Λαών της Ισπανίας, που εξακολουθεί να έχει ένα πολύ ανεπαρκές εκλογικό αποτέλεσμα, θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή σε όλους τους αγώνες για να αλλάξει τον σημερινό δυσμενή συσχετισμό δυνάμεων μέσα στο εργατικό κίνημα, ώστε οι εργαζόμενοι από καλύτερες θέσεις να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους ως τάξης στην πάλη για την εξουσία και το σοσιαλισμό».