To αίτημα να ανακηρυχτεί η Γυάρος, ιστορικός τόπος και οι κτιριακές εγκαταστάσεις που υπάρχουν στο νησί και ιδιαίτερα το κτίριο της φυλακής - κάτεργου, που χτίστηκαν με καταναγκαστική εργασία των πολιτικών κρατουμένων κατά την περίοδο 1947-1952, να χαρακτηριστούν ιστορικά διατηρητέα μνημεία της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, υπέβαλε ο Σύλλογος «ΓΥΑΡΟΣ - ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ» με υπόμνημα του προς το υπουργείο Πολιτισμού και το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων.

Σε σχετική δε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος -υπογράφουν ο πρόεδρος Κώστας Ε. Κατσιμπίνης και ο ΓΓ Στ. Ν. Δημητρακόπουλος- δηλώνει: «Μετά τις πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού, οι οποίες δεν έχουν ακριβώς διασαφηνιστεί για το τι ακριβώς προτίθεται η κυβέρνηση να πράξει στη νήσο Γυάρο (Γιούρα), ο Σύλλογος είναι αντίθετος σε οποιαδήποτε παρέμβαση θα αλλοιώσει τη φυσιογνωμία της ως μαρτυρικού και ιστορικού τόπου». Και προσθέτουν: «Η Γυάρος δεν έχει ανάγκη από μνημεία. Στη Γυάρο υπάρχουν μνημεία. Είναι η ίδια η φυλακή - κάτεργο, το αναρρωτήριο, τα αρτοποιία και τα σπίτια των φυλάκων στον Δ' Ορμο, το σπίτι του διευθυντή στον Α' Ορμο, τα πολυβολεία και τα ολμοβολεία, που όλα αυτά χτίστηκαν με καταναγκαστική εργασία των πολιτικών κρατουμένων την περίοδο 1947-52. Είναι το νεκροταφείο με τους σταυρούς των 20 νεκρών που δολοφονήθηκαν στη Γυάρο, ενώ άλλοι 77 πέθαναν στο νοσοκομείο της Σύρου από τις κακουχίες και τα βασανιστήρια ή κατά τη μεταφορά τους σ' αυτό, πάνω στο καΐκι.

Εκείνο που έχει ανάγκη η Γυάρος είναι να σταματήσει να πληγώνεται από τα βλήματα του Ναυτικού και της Αεροπορίας. Πυροβολώντας και στοχεύοντας πάνω στο νησί πυροβολούμε για πολλοστή φορά τη μνήμη όσων μαρτύρησαν σ' αυτό, όσων αγωνίστηκαν για τη λευτεριά της πατρίδας, όσων αρνήθηκαν να απεμπολήσουν τις δημοκρατικές τους ιδέες. Πυροβολούμε την ίδια την Ιστορία μας.

Εκείνο που χρειάζεται η Γυάρος είναι να αρθεί η απαγόρευση προσέγγισης σ' αυτή. Γιατί, σήμερα, όποιος θελήσει να αποτίσει φόρο τιμής σ' αυτούς που φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, υπέφεραν και δολοφονήθηκαν πάνω στο νησί του μαρτυρίου δεν μπορεί να πλησιάσει στα Γιούρα. Οφείλει προηγουμένως να λάβει την άδεια του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού. Είναι δε απορίας άξιον η ύπαρξη και λειτουργία της Γυάρου ως χώρου πολεμικών ασκήσεων πάνω στη ρότα όλων των ειδών των πλοίων και των σκαφών αναψυχής».