Στιγμιότυπο από την έναρξη της Διάσκεψης για την Ασφάλεια. Η συνέχισή της δεν έχει καθοριστεί ακόμα

Νέα συνάντηση έχει προγραμματιστεί αύριο ανάμεσα στον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, και τον ηγέτη του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί, ενώ ακόμα δεν υπάρχει συγκεκριμένος σχεδιασμός σχετικά με τη συνέχιση της Διάσκεψης για την Ασφάλεια που άρχισε στις 12 Γενάρη στη Γενεύη (με τη συμμετοχή των δύο πλευρών από την Κύπρο, των τριών «εγγυητριών δυνάμεων» και της ΕΕ ως «ενδιαφερόμενου μέρους» και «παρατηρητή»).

Για πολλούς, η αυριανή συνάντηση δεν αποκλείεται παρά να καταγράψει για πολλοστή φορά τις τελευταίες μέρες τις σημαντικές αποκλίσεις που παραμένουν σε πολλά κεφάλαια (π.χ. Εδαφικό, εκ περιτροπής προεδρία). Παράλληλα, ζητούμενο παραμένει και η επόμενη φάση των συζητήσεων για την Ασφάλεια και τις Εγγυήσεις, καθώς οι διεργασίες συνεχίζονται εν μέσω σοβαρών αντιθέσεων, που αφορούν ευρύτερους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο. Από αυτήν την πλευρά, όλα λοιπόν είναι ρευστά και τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν και είναι σαφές το ενδιαφέρον ισχυρών μονοπωλιακών συμφερόντων να υπάρξει συμβιβασμός που θα διασφαλίσει συνθήκες ακόμα πιο ευνοϊκές για τις μπίζνες που ετοιμάζονται.

Μόνες σταθερές είναι οι απειλές που εγκυμονεί για το λαό της Κύπρου και όλης της περιοχής το σχέδιο «λύσης» που στην πραγματικότητα διχοτομεί το νησί, με τη δημιουργία δύο χωριστών «πολιτειών» (ή «καντονιών» όπως πρόσφατα τα αποκάλεσε ο Ελληνας ΥΠΕΞ) και την παρουσία δυνάμεων καταστολής ξένων χωρών. Η τελευταία παράμετρος μάλιστα δεν τίθεται μόνο από την επιμονή της Αγκυρας να διατηρηθεί μέρος των στρατιωτικών της δυνάμεων στην Κύπρο, αλλά συνδέεται και με τις προτάσεις Αθήνας και Λευκωσίας π.χ. περί διεθνούς αστυνομικής δύναμης.

Στο μεταξύ, στη διάρκεια της ενημέρωσης του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) για την πορεία των συνομιλιών, ο προεδρεύων αυτήν την περίοδο του ΣΑ Σουηδός πρεσβευτής Ολοφ Σκογκ, κάλεσε «όλες τις πλευρές να διατηρήσουν την ορμή και να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που έχουν πλέον για να καταλήξουν σε μια ιστορική συμφωνία».

Από τη μεριά του, ο ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ, Εσπαν Μπαρθ Αϊντε, δήλωσε πως «εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά ζητήματα που είναι δύσκολο να επιλυθούν», ιδιαίτερα «τα ζητήματα που είναι σχετικά με τις εγγυήσεις για την ασφάλεια απέχουν πολύ από μια ρύθμιση». Αναδεικνύοντας ότι η συζήτηση για την Ασφάλεια στην Κύπρο αφορά γενικότερες κόντρες για την «ασφάλεια» όλης της περιοχής, ο Αϊντε υπογράμμισε ότι «η ασφάλεια στην Κύπρο» πρέπει να «περιληφθεί σε διάφορα επίπεδα», τα οποία εκτείνονται από το «συνταγματικό επίπεδο» έως την «εξωτερική ασφάλεια», μέσω της «εσωτερικής ασφάλειας» και τους μηχανισμούς που θα εξασφαλίζουν το σεβασμό μιας ενδεχόμενης συμφωνίας. Πρόσθεσε όλο νόημα ότι «αναζητούμε ενδεχόμενες νέες απαντήσεις» στον τομέα αυτόν και ότι «υπάρχει βούληση για την εξεύρεση μιας λύσης».

Ανέφερε, επίσης, ότι «είμαστε ήδη στη θέση όπου αισθάνομαι να πω ότι τώρα κοιτάζουμε μέσα από καινούργια ματιά. Υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί από τους ήδη γνωστούς, οι οποίοι μπορούν να διασφαλίσουν πως όλοι οι Κύπριοι και οι δύο κοινότητες αισθάνονται ασφαλείς καθώς και όλες οι διασυνδέσεις με τη διεθνή κοινότητα και γειτονικές χώρες απ' αυτές που παραδοσιακά είδαμε, οι οποίες μπορούν να εκπληρώσουν το σκοπό του ενός χωρίς να δημιουργήσουν αβεβαιότητα στον άλλο».

Τέλος, όσον αφορά τη σύνθεση της Διάσκεψης επανέλαβε ότι «δημιουργήθηκε ως έχει. Είναι μία διάσκεψη πέντε μερών με έναν παρατηρητή, την ΕΕ, η οποία είναι ενδιαφερόμενο μέρος. Αυτή είναι η μορφή της διάσκεψης... και δεν αλλάζει. Ομως το ΣΑ είναι εδώ, πριν και μετά τη διάσκεψη». Τέλος, σημείωσε ότι η Διάσκεψη «είναι ανοιχτού τέλους υπό την έννοια ότι δεν έχουμε συγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία, αλλά όχι ανοιχτού τέλους ως να το συνεχίσουμε για πολλούς μήνες και χρόνια. Γιατί τώρα θα τελειώσει και είμαι πεπεισμένος πως αν η ευκαιρία αυτή χαθεί, ουδείς γνωρίζει πότε θα δημιουργηθεί εκ νέου».

Πάντως, το ζήτημα της «ενεργότερης» εμπλοκής του ΣΑ στις επαφές για το Κυπριακό «απασχολεί» διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα, προφανώς γιατί η υπάρχουσα σύνθεση της Διάσκεψης δεν εξυπηρετεί τις δικές του προσπάθειες να επηρεάσουν τις εξελίξεις.

Εκτός από τη Ρωσία που ζητά σταθερά ανάμειξη του ΣΑ και επιμένει να το παρουσιάζει ως τον μόνο αξιόπιστο «εγγυητή» της ασφάλειας στην Κύπρο, αντίστοιχα παρεμβαίνει και η Γαλλία. Σε χτεσινή συνάντησή του με το ΓΓ της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Αντρο Κυπριανού, ο Γάλλος πρέσβης στη Λευκωσία, Ρενέ Τροκάζ, υποστήριξε ότι «ασφαλώς και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα έχει το ρόλο του να παίξει όταν έρθει η ώρα και αυτό είναι κάτι καθοριστικό», λέγοντας ότι «δεν είναι κάτι προαιρετικό, είναι κάτι το οποίο επιβάλλεται». Είπε ακόμα ότι η Γαλλία «ασφαλώς» δε θέλει «ούτε χρονοδιαγράμματα, ούτε πιέσεις. Θέλουμε μια σωστή λύση η οποία να είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Από τη μεριά του, ο Α. Κυπριανού είπε ότι από τη στιγμή «που ζητούμε από το Συμβούλιο Ασφαλείας να υιοθετήσει ένα ισχυρό ψήφισμα για την εφαρμογή της συμφωνίας έχει και ρόλο και λόγο και εμείς θα επιμείνουμε σ' αυτή μας τη θέση». Ακόμα, αναφέρθηκε στη «συνεπή σε θέσεις αρχών στάση» της Γαλλίας χαρακτηρίζοντάς την «σημαντικό μας σύμμαχο και υποστηρικτή στις προσπάθειες που καταβάλλουμε για την επίλυση του Κυπριακού».

Θυμίζουμε ότι γαλλικοί κολοσσοί όπως η «Τοτάλ» διεισδύουν όλο και πιο «επιθετικά» στην Ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, ορισμένοι επιμένουν ότι οι γεωτρήσεις που ετοιμάζεται να εκτελέσει η «Τοτάλ» στην κυπριακή ΑΟΖ ίσως σταθούν από τις πιο σημαντικές των τελευταίων χρόνων.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, μεγάλο ενδιαφέρον θα έχει η επίσκεψη που ανακοινώθηκε χτες ότι η Βρετανίδα πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, θα κάνει στην Τουρκία, στα τέλη της βδομάδας. Ο εκπρόσωπός της μίλησε για επίσκεψη που «αντανακλά το γεγονός ότι η Τουρκία είναι απαραίτητος εταίρος και στενός σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου σε πολλά θέματα παγκόσμιας σημασίας, περιλαμβανομένου του εμπορίου, της ασφάλειας και της άμυνας». Σύμφωνα με τη «Χουριέτ», οι επαφές της θα επικεντρώνονταν, μεταξύ άλλων, σε Κυπριακό και «Ισλαμικό Κράτος».