Το Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, ανώτερο καθοδηγητικό συλλογικό του όργανο, εξοπλίζει το Κόμμα με την Πολιτική του Απόφαση, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της δράσης του για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, επικαιροποιεί το Πρόγραμμά του στις σύγχρονες συνθήκες, καθορίζει τα καθήκοντα των κομμουνιστών, βάζει τη σφραγίδα του σε όλα τα επίπεδα της δουλειάς του Κόμματος. Μέσα από Συνέδρια βγαίνουν κορυφαίες επεξεργασίες του Κόμματος, που αποτελούν σημαντικά διαχρονικά εργαλεία της πολιτικής του παρέμβασης . Ενα τέτοιο ντοκουμέντο τεράστιας σημασίας αποτελούν οι εκτιμήσεις του ΚΚΕ για τον σοσιαλισμό που γνωρίσαμε τον 20ό αιώνα, την προσφορά του, για τους παράγοντες που καθόρισαν τις αντεπαναστατικές ανατροπές. Αυτό το ντοκουμέντο επικεντρώνει στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, δικαιολογημένα βεβαίως λόγω του τεράστιου ειδικού βάρους της στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Με όπλο αυτό το ντοκουμέντο και το Πρόγραμμά μας δίνουμε τη μάχη και ενάντια στον αντικομμουνισμό, και για να απαντάμε σε ερωτήματα και αγωνίες των εργαζομένων, αλλά επίσης και για να παίρνονται υπόψη η θετική και η αρνητική πείρα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, ώστε τεκμηριωμένα να λέμε ότι η επόμενη «έφοδος προς τον ουρανό» για την εργατική εξουσία θα κάνει λιγότερα λάθη, θα περιφρουρήσει και θα υπερασπιστεί καλύτερα τις βασικές αρχές οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Πιστεύω ότι αυτή η τεράστια συμβολή του Κόμματός μας στη μελέτη και εξήγηση των παραγόντων που συντέλεσαν στις ανατροπές των σοσιαλιστικών κρατών θα ολοκληρωθεί με τον καλύτερο τρόπο, αν μια τέτοια δουλειά γίνει και για τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες που συναποτελούσαν το σοσιαλιστικό στρατόπεδο. Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για να έρθει σε πέρας με επιτυχία μια τέτοια δουλειά. Οι δυσκολίες ευνόητες. Η σημασία τεράστια, γιατί με αφορμή αυτή την προσπάθεια:

• Θα εξοπλίσει τα μέλη του και με ιστορική γνώση, αλλά και με θεωρητικές επεξεργασίες πολύτιμες στο σήμερα. Θα αξιοποιήσει προοδευτικούς επιστήμονες, ιστορικούς κ.ά. Θα δοθεί μια ηχηρή απάντηση από το Κόμμα, σε μια περίοδο που γίνεται έντονη προσπάθεια να σβήσουν από την μνήμη της ανθρωπότητας ή να διαστρεβλωθούν εντελώς αυτή η πρώτη προσπάθεια οικοδόμησης του σοσιαλισμού και η τεράστια συνεισφορά του.
• Μπορεί να ανοίξει μια ιδιαίτερη δουλειά με τα κομμουνιστικά κόμματα εκείνων των χωρών, τα οποία ενδεχομένως να βρίσκονται σε μια ανάλογη επεξεργασία (ή να μπορέσουμε εμείς να τα ενθαρρύνουμε σε κάτι τέτοιο). Βέβαια, γνωρίζουμε ότι αυτά τα κόμματα μπορεί να μην έχουν ολοκληρωμένα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά, να έχουν προκύψει μετά τις ανατροπές, άρα να μη νιώθουν το βάρος μιας πολύτιμης κληρονομιάς, μπορεί να ταλαντεύονται σε λανθασμένες θεωρητικές επεξεργασίες, αλλά ούτως ή άλλως στις χώρες τους υπάρχει ακόμα ισχυρός ο απόηχος της σοσιαλιστικής εμπειρίας, οι λαοί τους, που ζουν την βαρβαρότητα της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, μπορούν να κάνουν συγκρίσεις, να συντηρούν μνήμες, να βγάζουν συμπεράσματα, να ψάχνουν απεγνωσμένα στηρίγματα για την ανασύνταξη του δικού τους εργατικού κινήματος.
• Σε μια περίοδο που οι λαοί του κόσμου πνίγονται στη μέγγενη των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, μπορούμε να αναδείξουμε την ανωτερότητα του σοσιαλισμού και σε αυτό το επίπεδο, δηλαδή στην πραγματικά ισότιμη συνεργασία των λαών και χωρών, στη βάση του σεβασμού και του αμοιβαίου συμφέροντος. Η ιστορική εμπειρία είναι πλούσια, και όσον αφορά την εθελοντική συνένωση των Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών στη μεγάλη ΕΣΣΔ, και στον σεβασμό που υπήρξε για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας (γλώσσα, έθιμα κ.λπ.), αλλά και όσον αφορά την ειρηνική συνύπαρξή τους για δεκαετίες. Σοσιαλιστική συνύπαρξη που έδωσε στους λαούς τους αλλά και σε όλους τους λαούς τόσα επιτεύγματα, πυροδότησε επαναστάσεις, ενέπνευσε κινήματα, βοήθησε κατακτήσεις. Θα αποτελέσει ισχυρή απάντηση στα ιδεολογήματα που βάζουν στο λαό για τον μονόδρομο της ΕΕ, για την αναγκαιότητα της λυκοσυμμαχίας του ΝΑΤΟ κ.λπ.

Οι Θέσεις για το 20ό Συνέδριο δεν αναφέρουν τίποτα για τη δουλειά που πρέπει να ανοίξει στις Ενοπλες Δυνάμεις. Εδώ πρέπει να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα στους έφεδρους (τα στρατευμένα παιδιά του λαού) και τους επαγγελματίες - μόνιμα στελέχη (αξιωματικούς , υπαξιωματικούς) των Ενόπλων Δυνάμεων. Μια δουλειά που ναι μεν δεν ξεκινάει από το μηδέν, πρέπει όμως να ειδωθεί στις σημερινές συνθήκες με μια ιδιαίτερη προσοχή. Συνθήκες που χαρακτηρίζονται από τον αυξημένο κίνδυνο για μια περιφερειακή ή και γενικότερη πολεμική σύγκρουση στην περιοχή μας, όπου, όπως εκτιμά και το Κόμμα, μπορεί η χώρα μας λόγω της συμμετοχής της στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες να έχει άμεση ανάμειξη. Οι Θέσεις βάζουν ξεκάθαρα το καθήκον των κομμουνιστών σε μια τέτοια κατάσταση. Καταλαβαίνουμε όμως ότι αυτή η μοναδική σωστή για τα συμφέροντα του ελληνικού λαού Θέση, να βγει η Ελλάδα από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, θα συναντήσει τεράστιες δυσκολίες στην υλοποίησή της, για πολλούς λόγους. Ο βασικότερος είναι ότι η αστική τάξη της χώρας, που έχει επιλέξει για τα συμφέροντά της τη συμμετοχή της στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και συμμαχίες, δεν θα θέλει και δεν θα μπορέσει να βγει από τον πόλεμο, στον οποίο ή θα έχει συρθεί, ή συνειδητά θα έχει μπει. Αρα, προϋπόθεση για να βγει η χώρα από τον πόλεμο είναι να πάρουν η εργατική τάξη και τα σύμμαχα στρώματά της την εξουσία. Αυτό το τονίζουν ξεκάθαρα οι Θέσεις. Θεωρητικά είναι σαφές, επομένως, το καθήκον του Κόμματος. Η τεράστια δυσκολία θα υπάρξει όταν το καθήκον αυτό θα μπει στην ημερήσια διάταξη για υλοποίηση. Οσο πιο έγκαιρα το Κόμμα προετοιμάσει τα μέλη του, διαπαιδαγωγήσει φίλους και οπαδούς, τόσο πιο πρόσφορο έδαφος θα βρει την κρίσιμη στιγμή το κάλεσμά του. Είναι καθαρό σε όλους μας ότι εκείνη τη στιγμή, σε πολεμικές καταστάσεις, οι πολιτικές συνθήκες δεν θα χαρακτηρίζονται από τη συνηθισμένη ηρεμία και ομαλότητα της ειρηνικής περιόδου. Η ίδια η αστική τάξη θα έχει φροντίσει να θωρακίσει την εξουσία της με πολλούς τρόπους. Οχι μόνο ιδεολογικά - πολιτικά, αλλά και με κατασταλτικά μέτρα. Αλλωστε η ιστορική εμπειρία είναι πλούσια. Το σίγουρο είναι ότι αυτά τα κατασταλτικά μέτρα της αστικής τάξης και της πρόθυμης εκείνη τη στιγμή κυβέρνησής της μπορούν να ακυρωθούν μόνο με την ισχυρή ανταπόκριση του λαού στο κάλεσμα του Κόμματος.