Στις 20 Σεπτέμβρη, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ μαζί με τη ΝΔ ψήφισαν χέρι χέρι στη Βουλή την αντιδραστική τροπολογία για την αντιμετώπιση των γενικευμένων αντιδράσεων των εργαζομένων στο Δημόσιο, που μέχρι τώρα έχουν αχρηστέψει στην πράξη τον νόμο 4369/2016 για την αντιλαϊκή «αξιολόγηση».

Με την τροπολογία αυτή, η κυβέρνηση - με τη στήριξη της ΝΔ - απειλεί τα στελέχη της Δημόσιας Διοίκησης (προϊστάμενους, διευθυντές κ.λπ.) πως αν δεν «αξιολογήσουν» τους δημόσιους υπαλλήλους θα στερηθούν το δικαίωμα υποβολής αίτησης υπηρεσιακής εξέλιξης, με κίνδυνο να χάσουν το επίδομα που συνδέεται με τη θέση ευθύνης.

Από μόνη της η τροπολογία καθώς και η ψήφισή της από ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ και ΑΝΕΛ αναδεικνύουν την πρεμούρα του κεφαλαίου να προχωρήσει η «αξιολόγηση», η οποία καμία σχέση δεν έχει με αξιοκρατία ή με ανάδειξη «των ιδιαίτερων ατομικών ικανοτήτων των υπαλλήλων σε σχέση με τη φύση των εκτελούμενων από αυτούς καθηκόντων», όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση.

Αντιθέτως, σε συνδυασμό με άλλους νόμους (μισθολόγιο, υπαλληλικός κώδικας, κινητικότητα κ.ά.), διαμορφώνουν έναν ενιαίο συνεκτικό μηχανισμό που στόχο έχει να δυναμώσει την τάση χειραγώγησης και υποταγής των δημοσίων υπαλλήλων, ώστε να εφαρμόζουν γρήγορα και αποτελεσματικά τις αντιλαϊκές πολιτικές.

Με αυτήν ακριβώς την έννοια, ο αγώνας ενάντια στην αντιδραστική «αξιολόγηση» δεν είναι κάτι που αφορά αποκλειστικά τους δημοσίους υπαλλήλους, αλλά συνολικά τα εργατικά - λαϊκά στρώματα.

Κριτήρια για την «αξιολόγηση» αποτελούν, μεταξύ άλλων, η στοχοθεσία (υπηρετεί σχεδιασμούς, όπως ιδιωτικοποιήσεις, επιχειρηματική λειτουργία δημόσιων υπηρεσιών, νοσοκομείων, σχολείων κ.ά.), η συμπεριφορά «εντός κι εκτός υπηρεσίας», η «πίστη» στους αντιλαϊκούς νόμους του κράτους κ.ά. Στο πλαίσιο αυτό, «άριστος» και «ικανός» θα είναι όποιος βάζει πλάτη στους αντιλαϊκούς σχεδιασμούς του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του.

Με την «αξιολόγηση», συνολικά με τις αναδιαρθρώσεις στο Δημόσιο, αποβλέπουν σε ένα κράτος ακόμα πιο ταξικό, σε ένα κράτος που θα υπηρετεί πιο αποτελεσματικά την αντιλαϊκή στρατηγική της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων.

Γι' αυτό και η «αξιολόγηση» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ όχι μόνο δεν διαφέρει από την «αξιολόγηση» της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά είναι και συνέχειά της.

Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο συνεχίζουν τον αγώνα τους. Οι αποφάσεις που λαμβάνουν στους συνδικαλιστικούς τους φορείς είναι να συνεχίσουν την αποχή - απεργία από την «αξιολόγηση».

Ωστόσο, οι αποφάσεις αυτές δεν «σβήνουν» τις μεγάλες ευθύνες που φέρουν οι δυνάμεις οι οποίες πλειοψηφούν στη διοίκηση της ΑΔΕΔΥ και στις περισσότερες συνδικαλιστικές οργανώσεις στο Δημόσιο. Η αντιδραστική «αξιολόγηση» με βάση τη στοχοθεσία είναι μια απαράδεκτη πρόταση της ΑΔΕΔΥ, της ΠΟΕ - ΟΤΑ και του Διοικητικού Επιμελητηρίου προς την κυβέρνηση (Μάης 2014).

Οπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωσή του το ΠΑΜΕ, «αυτές οι συνδικαλιστικές ηγεσίες, στο όνομα μιας "καλής αξιολόγησης", λειτούργησαν ως λαγός για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ (...) Καλλιεργούν αυταπάτες πως στο πλαίσιο της γενικότερης αντιλαϊκής πολιτικής του σημερινού ταξικού αυταρχικού κράτους μπορεί να υπάρξει "φιλολαϊκή αξιολόγηση". ΔΑΚΕ, ΠΑΣΚΕ, ΑΡΚΙ/ΣΥΡΙΖΑ έχουν στηρίξει όλες τις αντιδραστικές αλλαγές, είναι υπέρ της επιχειρηματικής λειτουργίας του δημόσιου τομέα, της παράδοσης κοινωνικών υπηρεσιών σε ιδιώτες (...) Ολα αυτά όμως δεν τους εμποδίζουν, κάτω και από την πίεση που δέχονται από σωματεία και Ομοσπονδίες, φραστικά τουλάχιστον και στο επίπεδο των διακηρύξεων, να διατυπώνουν θέση για "μπλοκάρισμα της αξιολόγησης"».

Στην αντίπερα όχθη, οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ δίνουν τη μάχη για τη συνέχιση του αγώνα ενάντια στην «αξιολόγηση», όχι αντιπροτείνοντας μια άλλη, «καλή» ή «καλύτερη» αξιολόγηση, αλλά εξηγώντας ότι στις σημερινές συνθήκες η όποια «αξιολόγηση» υπηρετεί την αποτελεσματικότερη υλοποίηση της αντιλαϊκής πολιτικής από το αστικό κράτος.

Για το ζήτημα αυτό, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με δύο στελέχη του ΠΑΜΕ, την Λαμπρινή Χριστογιάννη, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Εργαζομένων Υπουργείου Γεωργίας, και την Βέτα Πανουτσάκου, πρόεδρο της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων Αιρετών Περιφερειών Ελλάδας και του Συλλόγου Υπαλλήλων Περιφέρειας Αττικής.

Από την πρώτη στιγμή που μπήκε σε εφαρμογή η «αξιολόγηση» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, οι δύο Ομοσπονδίες βγήκαν μπροστά για να οργανώσουν τον αγώνα των εργαζομένων. Με τις παρεμβάσεις τους ανέδειξαν το αντιδραστικό περιεχόμενό της και παράλληλα προσπάθησαν να συντονίσουν και να στηρίξουν τη δράση των πρωτοβάθμιων σωματείων ώστε η αγωνιστική δράση για το ζήτημα αυτό να γίνει υπόθεση όλων των εργαζομένων.

Η Λ. Χριστογιάννη επισημαίνει πως «τα πρωτοβάθμια σωματεία ανέλαβαν πρωτοβουλίες και έγιναν αμέσως Γενικές Συνελεύσεις. Αξιοποιήθηκαν όλα τα μέσα ώστε να ενημερωθούν όλοι οι εργαζόμενοι. Ενας σημαντικός αριθμός εργαζομένων σε άλλους νομούς της χώρας δεν είναι συνδικαλισμένοι για διάφορους λόγους. Προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε μαζί τους με προσωπική επαφή, με ανακοινώσεις που τους στείλαμε και πολλοί από αυτούς ανταποκρίθηκαν. Οπου δεν μπορούσαν να γίνουν Γενικές Συνελεύσεις έγιναν συγκεντρώσεις και περιοδείες. Το αποτέλεσμα ήταν το 95% των εργαζομένων να πάρει μέρος στην αποχή από την "αξιολόγηση". Συμβολικά αυτό εκφράστηκε και με την παράδοση των φύλλων αξιολόγησης από τους εργαζόμενους στα σωματεία τους αντί στους αξιολογητές (σ.σ. το "φύλλο αξιολόγησης" συμπληρώνεται καταρχάς από τους εργαζόμενους και στη συνέχεια παραδίδεται στον αξιολογητή Α)».

Οπως υπογραμμίζει, «όλο αυτόν τον καιρό προσπαθούμε να δείξουμε, με βάση την εμπειρία στο χώρο, τις επιπτώσεις της "αξιολόγησης" στους εργαζόμενους. Οτι είναι μέρος του γενικότερου νομικού οπλοστασίου που έχει η κυβέρνηση, συνδέεται με τη στοχοθεσία, το μισθολόγιο, την κινητικότητα, τα νέα οργανογράμματα, τα περιγράμματα θέσης κ.ά.

Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι δικές μας δυνάμεις επικεντρώνουν στο περιεχόμενο, στο τι σημαίνει "αξιολόγηση" και ποιον υπηρετεί, ενώ οι άλλες δυνάμεις επικεντρώνουν στις μορφές πάλης γιατί ουσιαστικά συμφωνούν με το περιεχόμενο της "αξιολόγησης"».

Τώρα, συνεχίζει, «με το που ανακοινώθηκε η τροπολογία προχωρήσαμε σε νέο κύκλο ενημερώσεων. Αναδείξαμε τον αντιδραστικό χαρακτήρα και της τροπολογίας. Στο τέλος τέλος αυτό που κρίνεται, αν θα χάσουμε ή όχι, είναι η αξιοπρέπειά μας και όχι το επίδομα».

Η Β. Πανουτσάκου σημειώνει πως μέσα από τις παρεμβάσεις στους χώρους δουλειάς, τις συζητήσεις, τις Γενικές Συνελεύσεις, «σπάσαμε την αντίληψη ότι "αυτή η αξιολόγηση δεν είναι σαν του Μητσοτάκη, ότι είναι καλή και δεν φέρνει απολύσεις". Με συγκεκριμένα επιχειρήματα και στοιχεία δείξαμε ότι συνδέεται με απολύσεις, μισθολογική καθήλωση και μισθολογικό διαχωρισμό, με την υλοποίηση των αντιλαϊκών στόχων του κράτους. Η μάχη αυτή απελευθέρωσε δυνάμεις και είχαμε ένα συντριπτικό ποσοστό, 90%, που δεν συμμετείχαν στην "αξιολόγηση". Στην Αττική, από 2.200 εργαζόμενους στην Περιφέρεια, συμμετείχαν μόνο 100!

Οπότε, το επόμενο αυταρχικό βήμα της κυβέρνησης, η τροπολογία, μας βρήκε προετοιμασμένους. Από την άλλη, ανέδειξε την ανάγκη να απαντήσουμε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα απέναντι στην προσπάθεια όχι μόνο να υλοποιήσει τον νόμο αλλά και να σπάσει τη συλλογική δράση των εργαζομένων. Να χτυπήσει δηλαδή το ίδιο το συνδικαλιστικό κίνημα, ως προάγγελος του συνδικαλιστικού νόμου που έρχεται».

Την περασμένη Τετάρτη και ενώ είχε ήδη ψηφιστεί η αντιδραστική τροπολογία, ο Σύλλογος Εργαζομένων Περιφέρειας Αττικής έκανε μια μαζικότατη Γενική Συνέλευση. Σε αυτήν, μας λέει η Β. Πανουτσάκου, για άλλη μια φορά «υπογραμμίσαμε ότι η "αξιολόγηση" συνδέεται με όλο το αντιλαϊκό οπλοστάσιο της κυβέρνησης και των κομμάτων που την στηρίζουν, αποτελεί εργαλείο άσκησης αυτής της πολιτικής».

Υπογραμμίζει δε: «Συγκρουστήκαμε ακόμαμε την αντίληψη που καλλιεργεί η κυβέρνηση ότι η κοινωνία είναι απέναντι στους δημοσίους υπαλλήλους γιατί "δεν θέλουν να αξιολογηθούν". Επισημάναμε ότι απέναντι στο σύνολο των εργαζομένων και στο λαό είναι οι κυβερνήσεις και οι αντιλαϊκές πολιτικές που ασκούν. Για παράδειγμα, στις Περιφέρειες κατάργησαν υπηρεσίες όπως τα αγροτικά κτηνιατρεία και την ίδια ώρα φτιάχνουν Διεύθυνση στήριξης της επιχειρηματικής δράσης. Συνεχίζουν την απαξίωση των υπηρεσιών και μέσα από την απαγόρευση των προσλήψεων και, ενώ υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις, το προσωπικό έχει μειωθεί κατά 40% από το 2009. Τον υπάλληλο δεν τον "αξιολογούν" κατά πόσο επιτέλεσε αρμοδιότητες που καλύπτουν ανάγκες του λαού αλλά κατά πόσο στηρίζει αποτελεσματικά την ασκούμενη αντιλαϊκή πολιτική, τις ιδιωτικοποιήσεις, την επιχειρηματικότητα κ.ά.

Για παράδειγμα, μειώνουν τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) για τους ΟΤΑ από 5,2 δισ. σε 3,4 δισ. από το 2018 και τους ζητάνε να ενισχύσουν τα ίδια έσοδά τους. Αυτό σημαίνει επιβολή νέων φόρων και τελών σε κάθε συναλλαγή. Γι' αυτό μεταφέρανε και τη μισθοδοσία μας στους ΚΑΠ, για να μας κάνουν να κυνηγάμε φόρους και παράβολα για να πληρωθούμε. Γι' αυτό αποτελεί προαπαιτούμενο του κουαρτέτου η "αξιολόγηση" των δημοσίων υπαλλήλων...».

Με αυτό το κριτήριο, το περιεχόμενο της αντιδραστικής «αξιολόγησης» και τους σκοπούς που προωθεί το ταξικό κράτος μέσω αυτής, τοποθετήθηκε εξαρχής απέναντί της το ΠΑΜΕ. Οπως ξεκαθαρίζει και στην ανακοίνωσή του, «ως ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα δεν συμβιβαστήκαμε και, πολύ περισσότερο, δεν επιβραβεύσαμε την τεμπελιά, τη ρεμούλα και την κοπάνα (...) Οπως επίσης δε θεωρούμε ότι φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι για τα προβλήματα στις δημόσιες υπηρεσίες. Για τα προβλήματα απόδοσης στην εργασία κάποιων δημοσίων υπαλλήλων υπάρχει το αντίστοιχο θεσμικό - νομικό πλαίσιο, με το οποίο μπορούν ν' αντιμετωπιστούν. Εμείς επιβραβεύουμε όλους εκείνους τους συναδέλφους, τους νοσηλευτές και τους γιατρούς που κόντρα σε κάθε δυσκολία είναι δίπλα στους ασθενείς τους, επιβραβεύουμε τον δάσκαλο, τον παιδαγωγό που δίνει τη μάχη, κόντρα στις μεγάλες ταξικές ανισότητες, να μορφωθούν όλα τα παιδιά».

Συνολικά, από τις μέχρι σήμερα αγωνιστικές παρεμβάσεις των ταξικών δυνάμεων απέναντι στην αντιδραστική «αξιολόγηση» καταγράφονται θετικά βήματα. «Βγήκαν συνάδελφοι μπροστά», μας λέει η Β. Πανουτσάκου, «τα σωματεία που το παλεύουν, πρωτοστατούν στον αγώνα, ενίσχυσαν το κύρος τους. Εργαζόμενοι αλλά και προϊστάμενοι κράτησαν αγωνιστική στάση απέναντι στις διάφορες πιέσεις. Αυτά είναι από τα πιο σημαντικά οφέλη για το συνδικαλιστικό κίνημα. Η μάχη ενάντια στην "αξιολόγηση" είναι σημαντική στο πλαίσιο του αγώνα που δίνουμε για την οργάνωση των εργαζομένων σε ταξική κατεύθυνση. Η συμβολή της στη μεγαλύτερη συσπείρωση στα σωματεία, στην ενίσχυσή τους και την καλύτερη λειτουργία τους αποτελεί παρακαταθήκη».