Οι ενεργειακοί και άλλοι σχεδιασμοί ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια και ο ρόλος των κρατών της περιοχής στην υλοποίησή τους βρέθηκαν στο επίκεντρο της 2ης τετραμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας - Αλβανίας - Βουλγαρίας - ΠΓΔΜ, που ολοκληρώθηκε χτες στη Θεσσαλονίκη.

Στην ατζέντα βρέθηκαν τα ζητήματα διασυνοριακής συνεργασίας, ασφάλειας - πυρασφάλειας, τα δίκτυα Ενέργειας καθώς η περιοχή είναι σημαντικός δρόμος για τους αγωγούς Ενέργειας, η ενίσχυση της συνεργασίας σε ζητήματα που σχετίζονται με την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος», και το Μεταναστευτικό - Προσφυγικό.

Επιπλέον, συζήτησαν για την κατάσταση στην περιοχή και την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών. Ενώ συμφωνήθηκε στην επόμενη τετραμερή συνάντηση, που θα γίνει σε ένα 6μηνο, να βρεθεί στο επίκεντρο της συζήτησης η συνεργασία για τα Ταμεία και τα κονδύλια συνοχής της ΕΕ, με επιδίωξη να μη μειωθούν για τις χώρες της ΝΑ Ευρώπης.

Στη συνάντηση συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Κοτζιάς, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Ν. Τόσκας, ενώ από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο γγ Μ. Βερροιόπουλος. Από την Αλβανία οι υπουργοί Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσάτι, Εσωτερικών Ροβένα Βόντα, Ενέργειας Κόλι Μπέλε, από τη Βουλγαρία οι υπουργοί Εξωτερικών Εκατερίνα Ζαχάριεβα, Εσωτερικών Βαλεντίν Ράντεφ, Ενέργειας Ρόσεν Σιμίτσιεφ και από την ΠΓΔΜ οι υπουργοί Εξωτερικών Νικόλα Ντιμιτρόφ, Εσωτερικών Ολιβερ Σπασόφσκι, Ενέργειας Κρέσνικ Μπέκτεσι.

Στη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της τετραμερούς συνάντησης ο Ελληνας ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιάς, σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της Ενέργειας ανέφερε ότι συζητήθηκαν «οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για τη μεταφορά με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο της Ενέργειας». Σε ό,τι αφορά το ρόλο της χώρας μας σημείωσε: «Η Ελλάδα φροντίζει να διασυνδεθούν οι υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων με τους μεγάλους αγωγούς που θα έρθουν σε μας ή με τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου». Οπως είπε, «υπάρχει ο αγωγός TAP, ανεβαίνει ο κάθετος για Βουλγαρία, Ρουμανία. Υπάρχει ο αγωγός φυσικού αερίου που θα ξεκινάει από Θεσσαλονίκη και θα πηγαίνει στα Σκόπια, υπάρχει η συζήτηση να καθαρίσει ο παλιός αγωγός πετρελαίου, έχουμε κάνει επίσης συζητήσεις για την κατασκευή σταθμού υγροποιημένου αερίου στη Βόρια Ελλάδα, ο οποίος και θα τροφοδοτεί τον TAP αλλά θα μπορεί να τροφοδοτεί και τις χώρες αυτές».

Σε ό,τι αφορά «ανοιχτά» θέματα με τις γειτονικές χώρες είπε ότι «οι συζητήσεις μας έδειξαν ότι υπάρχει θέληση να βρούμε λύση». «Στα ζητήματα που έχουνε μείνει ανοιχτά από το παρελθόν ή δημιουργήθηκαν στην πορεία της ιστορίας, υπάρχουν θετικά μηνύματα. Τους επόμενους μήνες θα έχουμε θετικά αποτελέσματα».

Ενώ απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις είπε: «Τα προβλήματα πρέπει να λύνονται. Για να λύνονται πρέπει να κάνουμε καλούς συμβιβασμούς. Δεν πρέπει να φοβόμαστε τη λέξη συμβιβασμό, δεν πρέπει να φοβόμαστε τη λέξη συναίνεση, πρέπει να φροντίσουμε να είναι καλοί και λογικοί σε όφελος και των δύο πλευρών και να μην είναι σάπιοι, δηλαδή κακοί συμβιβασμοί. Νομίζω ότι αυτοί οι συμβιβασμοί πρέπει να γίνονται πάντα στη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου, του ευρωπαϊκού κεκτημένου και των προϋποθέσεων που θέτει η ΕΕ για τα νέα μέλη της, της αμοιβαίας εμπιστοσύνης, της οικοδόμησης φιλίας».

Αντίστοιχα, ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το εάν «βλέπει» λύση στο άμεσο μέλλον στο ζήτημα της ονομασίας, απάντησε: «Σήμερα θέλω να μείνω στη "μεγάλη εικόνα". Προκειμένου να λύσουμε το ζήτημα της ονομασίας - και φυσικά θα κάνουμε ό,τι καλύτερο προκειμένου να το λύσουμε - είναι σημαντικό να δημιουργήσουμε ένα θετικό πλαίσιο και να βγούμε απ' αυτά τα αυλάκια της Ιστορίας, καθώς δεν μπορούμε να αλλάξουμε την Ιστορία μας, αλλά μπορούμε να επηρεάσουμε το μέλλον μας κι αυτό το μέλλον θα είναι κοινό και ευρωπαϊκό. Και είναι σημαντικό να επενδύσουμε σ' αυτή την κατεύθυνση».

Να σημειωθεί ότι σε χτεσινή συνέντευξή του στην «Καθημερινή» ο ΥΠΕΞ των Σκοπίων σημειώνει πως «όπως και στη φύση, έτσι και στη γεωπολιτική τα κενά δεν είναι ανεκτά. Η περιοχή χρειάζεται μια αξιόπιστη ευρωπαϊκή προοπτική, αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις και περισσότερη ειλικρίνεια. Αυτή είναι μία από τις ζωτικές λύσεις για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ευημερία της περιοχής. Είναι ώρα να επιστρέψουμε στην υπόσχεση της Θεσσαλονίκης του 2003».

Απαντώντας σε ερώτηση για την ένταξη της Βουλγαρίας στη Σένγκεν, ο Ν. Κοτζιάς είπε ότι η Ελλάδα στηρίζει την ένταξη της Βουλγαρίας όπως και της Ρουμανίας στο χώρο της Σένγκεν.

Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας οι υπουργοί Εσωτερικών συμφώνησαν να υπάρξει συνάντηση των αρχηγών της Αστυνομίας των 4 κρατών στη Θεσσαλονίκη, των αρχηγών του Πυροσβεστικού Σώματος στην Πτολεμαΐδα, να γίνει ανταλλαγή επιχειρησιακών πληροφοριών για την καταδίωξη του οργανωμένου εγκλήματος, και να πραγματοποιηθεί μια μεγάλη άσκηση στην Πτολεμαΐδα για την «προστασία του πολίτη».

Ο Νίκος Τόσκας ανέφερε ότι στη συνάντηση με τους ομολόγους του «υπήρξε κοινή αντίληψη για τις απειλές, τους κινδύνους και τα προβλήματα εσωτερικής ασφάλειας στην περιοχή». Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι «για το σκέλος της τρομοκρατίας συμφωνήσαμε να εντείνουμε την ανταλλαγή πληροφοριών. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες απειλές από τζιχαντιστικές ομάδες οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό πρόβλημα στα Βαλκάνια, αλλά παρ' όλα αυτά εντείνουμε την επιτήρηση σε όλους τους τομείς».