Παρά το γεγονός ότι δεν είναι ακόμα πλήρες μέλος, η ΠΓΔΜ έχει πλούσιο «βιογραφικό» σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της με το ΝΑΤΟ και τη συμμετοχή της σε ιμπεριαλιστικές αποστολές και προγράμματα συνεργασίας με τη λυκοσυμμαχία.

Οπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του, στις σχέσεις του με την ΠΓΔΜ, το ΝΑΤΟ εστιάζει στην «ανάπτυξη της ικανότητας των δυνάμεων της χώρας να συνεργαστούν με δυνάμεις από χώρες του ΝΑΤΟ και άλλους εταίρους, ιδιαίτερα σε επιχειρήσεις διατήρησης της ειρήνης και διαχείρισης κρίσεων».

Σε αυτήν την κατεύθυνση, η ΠΓΔΜ «ανέπτυξε στρατεύματα για την υποστήριξη της ISAF στο Αφγανιστάν από το 2002 έως το τέλος του 2014». Μετά την ολοκλήρωση της λειτουργίας της ISAF, στα τέλη του 2014 συμμετείχε σε αποστολή («Resolute Support») για την εκπαίδευση, παροχή συμβουλών και συνδρομή στις δυνάμεις ασφαλείας του Αφγανιστάν.

Επίσης, όπως αναγνωρίζει το ΝΑΤΟ, η ΠΓΔΜ «ήταν βασικός εταίρος στην υποστήριξη των επιχειρήσεων σταθεροποίησης υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ στο Κοσσυφοπέδιο το 1999 και οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ εγκαταστάθηκαν στη χώρα για να σταματήσουν την εξάπλωση της σύγκρουσης, καθώς και να παράσχουν υλικοτεχνική υποστήριξη στη δύναμη του Κοσσυφοπεδίου (KFOR)». Από τότε, «η χώρα εξακολουθεί να παρέχει πολύτιμη στήριξη από έθνη υποδοχής στα στρατεύματα της KFOR που διέρχονται από το έδαφός της».

Το ΝΑΤΟ παρουσιάζει περίπου σαν «από μηχανής θεό» τη βρώμικη ιμπεριαλιστική επέμβαση το 1999 στην πρώην Γιουγκοσλαβία, που αιματοκύλησε τα Βαλκάνια, ενθάρρυνε εθνικισμούς και αλυτρωτισμούς και οδήγησε στην επαναχάραξη των συνόρων, ενισχύοντας το υπόβαθρο για επόμενες εντάσεις, συρράξεις και επεμβάσεις στην περιοχή.

Ξεχωριστό κεφάλαιο αφιερώνει το ΝΑΤΟ και στην επέμβαση του 2001, «όταν ξέσπασε βία μεταξύ Αλβανών ανταρτών και δυνάμεων ασφαλείας στα δυτικά της χώρας» και η Συμμαχία «ήρθε προς βοήθεια της ΠΓΔΜ». Σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, και εδώ ο ρόλος του υπήρξε ...σωτήριος (!), καθώς «οι εξεγερμένοι είχαν πάρει τον έλεγχο πολλών πόλεων κοντά στα σύνορα με το Κοσσυφοπέδιο, τη χώρα στο χείλος ενός εμφυλίου πολέμου. Το ΝΑΤΟ διευκόλυνε τη διαπραγμάτευση κατάπαυσης του πυρός τον Ιούνη του ιδίου έτους, το οποίο προετοίμασε το δρόμο για μια πολιτική διευθέτηση, τη συμφωνία - πλαίσιο της Οχρίδας, τον Αύγουστο του 2001».

Σήμερα, ο «μετασχηματισμός» των Ενόπλων Δυνάμεων της ΠΓΔΜ βρίσκεται υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ, με σχέδιο που περιλαμβάνει «λεπτομερή προγράμματα που καλύπτουν τον εφοδιασμό, το προσωπικό, τον εξοπλισμό, την κατάρτιση και ένα χρονοδιάγραμμα για την αναδιάρθρωση των βασικών στρατιωτικών μονάδων». Βασικό στόχο αποτελεί και «η βελτίωση της εκπροσώπησης των εθνοτικών μειονοτήτων στις δομές άμυνας» της χώρας.

Από το 2005 η ΠΓΔΜ συμμετέχει στη Συνθήκη Επιχειρησιακών Δυνατοτήτων, έναν μηχανισμό μέσω του οποίου οι στρατιωτικές της δυνάμεις μπορούν να αξιολογηθούν και να ενσωματωθούν καλύτερα στις αποστολές του ΝΑΤΟ, «για να αυξήσουν την επιχειρησιακή τους αποτελεσματικότητα». Σε διαβούλευση επίσης με το ΝΑΤΟ, στη χώρα δημιουργήθηκε «ένα εθνικό σύστημα διαχείρισης κρίσεων για να διασφαλιστεί ότι οι υφιστάμενες δομές ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στο ενδεχόμενο εθνικής κρίσης».

Η ΠΓΔΜ συμμετέχει ακόμα στο ΝΑΤΟικό πρόγραμμα συνεργασίας επιστημόνων και εμπειρογνωμόνων «για την Ειρήνη και την Ασφάλεια» (SPS) που «επιτρέπει στενή συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος για την ενίσχυση της ασφάλειας του ΝΑΤΟ και των χωρών εταίρων (...) το πρόγραμμα επιδιώκει να αντιμετωπίσει τις αναδυόμενες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, να στηρίξει τις επιχειρήσεις υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ και να προωθήσει την έγκαιρη προειδοποίηση και πρόβλεψη για την πρόληψη καταστροφών και κρίσεων».

Να σημειωθεί, τέλος, ότι μέχρι σήμερα, πρεσβεία του ΝΑΤΟ στα Σκόπια θεωρείται η πρεσβεία της Τουρκίας.