Το πλαίσιο όπου εξελίσσεται το παζάρι Αθήνας - Σκοπίων για μια συμφωνία στο ονοματολογικό της ΠΓΔΜ, σκιαγραφήθηκε χτες βράδυ σε παρουσίαση βιβλίου του Ν. Μέρτζου (εκ των διοργανωτών τη δεκαετία του '90 των εθνικιστικών συλλαλητηρίων για το θέμα, που σήμερα καλεί σε επίλυση του ονοματολογικού για να «τρέξουν» οι σχεδιασμοί της αστικής τάξης), όπως αυτό διαμορφώνεται από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στη Βαλκανική, τους σχεδιασμούς του κεφαλαίου που περνάνε μέσα από την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» της περιοχής και υπηρετούν η κυβέρνηση και οι υπόλοιπες αστικές δυνάμεις.

Ο ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιάς, αναφερόμενος στις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, σημείωσε ότι «διανύουμε μια εποχή με μεγάλες αλλαγές, όπου η Δύση σήμερα δεν είναι η Δύση που ξέραμε και όπου η ισχύς των ΗΠΑ δεν είναι το ίδιο διασφαλισμένη όπως προηγούμενα». Συμπλήρωσε ότι την Ελλάδα την συμφέρει «εθνικά» μια ΠΓΔΜ σταθερή και φιλική προς την Ελλάδα, αντί μιας χώρας που θα την εποφθαλμιούν άλλες γειτονικές της χώρες, ή όπου θα έχει ισχυρή παρέμβαση η Τουρκία, για την οποία επέμεινε ότι αποτελεί το κύριο «γεωστρατηγικό πρόβλημα» για την Ελλάδα.

Αναφέρθηκε σε μια σειρά από Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που ξεκίνησε η ελληνική κυβέρνηση με τη γείτονα, για εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, όπως ο σχεδιασμός αγωγού φυσικού αερίου με τα Σκόπια και ο καθαρισμός του αγωγού πετρελαίου από τη Θεσσαλονίκη προς τα Σκόπια.

Στην ίδια βάση, της προώθησης του σχεδιασμού της αστικής τάξης που περνάει και μέσα από την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» της περιοχής, επανέλαβε ότι η κυβέρνηση κινείται για το θέμα όχι υπό πίεση άλλων - όπως οι ΗΠΑ ή η Γερμανία, που κατονόμασε - αλλά επειδή «η κυβέρνηση νιώθει την ευθύνη να το πράξει» έχοντας συναίσθηση του γεγονότος ότι στην περιοχή η Ελλάδα είναι η ισχυρότερη χώρα και την συμφέρει μια σταθερή τέτοια ευρύτερη περιοχή που θα αναπτύσσεται οικονομικά, και θα βοηθά στην ανάκαμψη της εγχώριας οικονομίας.

Σε αυτό το φόντο, είπε ότι μια «λύση» θα φέρει «σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή και διεθνή αναβάθμιση της χώρας», γεωστρατηγική αναβάθμιση για τους ντόπιους επιχειρηματικούς ομίλους.

Περιέγραψε, τέλος, τη θέση για σύνθετη ονομασία, για όλες τις χρήσεις, και στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ, διασφαλισμένη με διεθνή συμφωνία στο πλαίσιο του ΟΗΕ, διακρατική, μεταξύ των δύο χωρών, και αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ.

Ο αντιπρόεδρος της συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και πρ. ΥΠΕΞ, Ευ. Βενιζέλος, τόνισε ότι το «μομέντουμ» για πιθανή λύση έχει ένα «εξαιρετικό ενδιαφέρον», σημειώνοντας ως θετικά στοιχεία τη δεδηλωμένη διάθεση της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ να προχωρήσει σε λύση, την ερχόμενη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, αν και - όπως παρατήρησε - μπορεί να συνεδριάσει σε όποια σύνθεση, όποια στιγμή, αλλά και το «μεγάλο ενδιαφέρον» της Δύσης να ανακοπεί η ρωσική επιρροή, που, όπως είπε, με επίκεντρο Σερβία και Μαυροβούνιο επεκτείνεται ευρύτερα στα Δυτικά Βαλκάνια.

Για το πώς αξιοποιείται, τώρα, αυτό το «μομέντουμ», είπε ότι «δυστυχώς δεν μπορεί να ξεπεραστεί ένα κλίμα καχυποψίας στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, το γενικότερο κλίμα δεν βοηθά τις ευρύτερες συναινέσεις».

Επανέλαβε την άποψη ότι ως μια νομική βάση για λύση στο ονοματολογικό μπορεί να σταθεί διεθνής συμφωνία για το θέμα, με την κάλυψη σχετικής απόφασης του ΟΗΕ. Ωστόσο τόνισε και αυτός την ανάγκη για συνταγματική αναθεώρηση στην ΠΓΔΜ, με αυξημένη πλειοψηφία, ως στέρεη πολιτική βάση για να προχωρήσει και στην πράξη η συμφωνία, χωρίς αναταραχές στο εσωτερικό των Σκοπίων.

Τέλος, ο επικεφαλής του Ποταμιού, Στ. Θεοδωράκης, είπε ότι στο χώρο των Βαλκανίων και της ΠΓΔΜ «η κυβέρνηση των Σκοπίων είναι ο ένας παίκτης, ενώ υπάρχουν και πολλοί άλλοι αφανείς παίκτες. Ο μόνος τρόπος να μην επηρεάσουν αυτοί καθοριστικά τις εξελίξεις είναι να κάτσουμε εμείς, οι Ελληνες και οι γείτονες, στο ίδιο τραπέζι και να βρούμε μια λύση».