«Βιώσιμη ανάπτυξη Αττικής και άλλες διατάξεις». Αυτός είναι ο τίτλος του νέου νομοθετικού τερατουργήματος που πρόκειται να συζητηθεί μέσα στη βδομάδα στην ολομέλεια της Βουλής. Πρόκειται για ένα εντελώς ψευδεπίγραφο νομοσχέδιο (νονός του οποίου προφανώς είναι ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Κ. Λαλιώτης), με το οποίο η κυβέρνηση όχι μόνο καταργεί το ΠΔ 84/84, αλλά δίνει τη δυνατότητα για μετεγκατάσταση επιχειρήσεων από όλη την Ελλάδα στο πολύπαθο και κορεσμένο Λεκανοπέδιο, προσφέρει ακόμη και προκλητικά κίνητρα για τη γιγάντωση των επιχειρήσεων που βρίσκονται ήδη στην Αττική, ενώ νομιμοποιεί όλες τις παράνομες και αυθαίρετες βιομηχανικές εγκαταστάσεις που υπολογίζονται επισήμως γύρω στις 4.000. Με μια φράση, το νομοσχέδιο αυτό δίνει τη χαριστική βολή στα εκατομμύρια των κατοίκων της Αττικής και στο περιβάλλον της κι όλα αυτά στο όνομα της... βιώσιμης ανάπτυξης!

Οπως έχει ξαναγράψει ο «Ρ», ανάμεσα στις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται: Δεν τίθεται περιορισμός ως προς τον αριθμό και το είδος των κλάδων στην ίδρυση των νέων βιομηχανιών, βιοτεχνιών επαγγελματικών εργαστηρίων και αποθηκών. Στο εξής με μια απλή κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και ΠΕΧΩΔΕ μπορεί να ιδρύεται στην Αττική οποιαδήποτε εγκατάσταση «εάν εξυπηρετεί ανάγκες του δημοσίου συμφέροντος». Ναι, έτσι αποκαλείται το συμφέρον των βιομηχάνων!.. Κατά τον εκσυγχρονισμό των βιομηχανικών δραστηριοτήτων επιτρέπεται η αλλαγή δραστηριότητας, ενώ πρακτικά επιτρέπεται η απεριόριστη αύξηση της κινητήριας δύναμής τους αρκεί να χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας από «ανεξάρτητο παραγωγό» ή ενέργεια που παράγουν οι ίδιοι... Σα να μη φτάνει ότι στην οποιαδήποτε βιομηχανική δραστηριότητα δε λαμβάνεται υπόψη η ρύπανση από στερεά και υγρά απόβλητα - για τα οποία δεν τίθεται κανένα όριο ή περιορισμός - παρά μόνο η ατμοσφαιρική ρύπανση, κι αυτή αφήνεται ανεξέλεγκτη με την εξάλειψη του όρου «όριο εκπομπής ρύπων» και την αντικατάστασή του με το ασαφές «όριο κατανάλωσης ενέργειας». Με το τρικ αυτό αν μια επιχείρηση καταναλώνει συγκεκριμένες ποσότητες ενέργειας χαρακτηρίζεται εντός ορίων και δεν υφίσταται οποιοδήποτε έλεγχο ακόμη κι αν ρυπαίνει πολλαπλάσια την ατμόσφαιρα! Αντίθετα, θα μπορεί να αυξάνει την ιπποδύναμή της κάθε τρία χρόνια! Επιπλέον, η μετεγκατάσταση των βιομηχανιών επαφίεται πρακτικά στην ασυδοσία των βιομηχάνων, καθώς ακόμη και τα προβλεπόμενα ΒΙΠΑ και ΒΙΟΠΑ δεν έχουν καν δημιουργηθεί...

Πρέπει να σημειώσουμε ότι το νομοσχέδιο αυτό είχε παρουσιαστεί στους δημοσιογράφους στις 18 Απρίλη σε κοινή συνέντευξη από τους υπουργούς Ανάπτυξης Ν. Χριστοδουλάκη και ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτη. Στο διάστημα, όμως, που μεσολάβησε μέχρι να κατατεθεί προστέθηκαν και άλλες διατάξεις, οι οποίες εμπλουτίζουν ακόμη περισσότερο την ασυδοσία των βιομηχάνων. Ετσι, ορισμένες πλέον από τις διατάξεις του εμπεριέχουν ακόμη και την «αυτοκατάργηση» του νόμου και λύνουν εντελώς τα χέρια των βιομηχάνων, ώστε να πράττουν ό,τι και όπως γουστάρουν (π.χ. ΠΕΤΡΟΛΑ)! Εδώ και χρόνια, άλλωστε, έβαζαν «λυτούς και δεμένους» για την κατάργηση του ΠΔ 84/84 και την απαλλαγή τους από τις οποιεσδήποτε ενοχλητικές του διατάξεις. Δε θα ήθελαν, τώρα που η κυβέρνηση σπεύδει να ικανοποιήσει πλήρως το αίτημά τους, να βρουν οποιοδήποτε εμπόδιο - έστω και υποθετικό - μπροστά τους. Τρία μόνο παραδείγματα αρκούν:

• Στο άρθρο 7 παράγραφος 2 προβλέπεται ότι «όταν απαιτείται από τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό α) απομάκρυνση βιομηχανικών - βιοτεχνικών εγκαταστάσεων και επαγγελματικών εργαστηρίων, β) περιορισμός των επιτρεπομένων προς ίδρυση δραστηριοτήτων, γ) απαγόρευση κτιριακής επέκτασης, τότε κατά τη διαδικασία εκπόνησης της Μελέτης για την έκδοση της σχετικής απόφασης απαιτείται γνωμοδότηση του Υπουργείου Ανάπτυξης». Με άλλα λόγια, πάει περίπατο ο οποιοσδήποτε πολεοδομικός σχεδιασμός, που προβλέπει περιορισμό της βιομηχανικής ασυδοσίας...
• Στο άρθρο 12 επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του νόμου δεν έχουν εφαρμογή ούτε για την εξόρυξη, επεξεργασία μεταλλευτικών και λατομικών προϊόντων, ούτε για την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ούτε για τις ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, ούτε για τα συνεργεία επισκευής αυτοκινήτων και μοτοσικλετών, καθώς επίσης και για ολόκληρη την περιοχή της Λαυρεωτικής...
• Στο άρθρο 14 προβλέπονται τα εξής: «Διατάξεις που αναφέρονται στην εγκατάσταση, εκσυγχρονισμό και λειτουργία ειδικών βιοτεχνικών ή βιομηχανικών εγκαταστάσεων και αποθηκών διατηρούνται σε ισχύ». Δηλαδή, οι διατάξεις του νομοσχεδίου δεν ισχύουν στην περίπτωση «ειδικών βιοτεχνικών ή βιομηχανικών εγκαταστάσεων και αποθηκών». Ποιες είναι αυτές; Εν δυνάμει όλες μπορούν να «βαφτιστούν» τέτοιες...

Υπάρχουν όμως και άλλες διατάξεις που προστέθηκαν στο μεταξύ και οι οποίες ανατρέπουν ακόμη περισσότερο από ό,τι το αρχικό κείμενο τις αρχές της προστασίας του περιβάλλοντος και εντείνουν την ασυδοσία των βιομηχάνων. Συγκεκριμένα:

• Στις επιτρεπόμενες δραστηριότητες προστίθεται και η «αποθήκευση, διαλογή και μηχανική επεξεργασία για ανακύκλωση άχρηστων υλικών σε υπαίθριους χώρους». Πρόκειται για δραστηριότητα ανεπίτρεπτη για λόγους υγείας, ασφάλειας της εργασίας, περιβάλλοντος και αισθητικής όταν γίνεται σε υπαίθριους χώρους. Στην πραγματικότητα η διάταξη αυτή (Αρθρο 1 παρ. 4ε), σε συνδυασμό με τις προβλέψεις του άρθρου 5 παρ. 1β και 1 στ, που μνημονεύουν τις συγκεκριμένες περιοχές χρήσεων, όπου είναι δυνατή η παραπάνω αποθήκευση, έρχεται στην πράξη να αναγνωρίσει, να νομιμοποιήσει και να διαιωνίσει το απαράδεκτο καθεστώς των ανεξέλεγκτων ιδιωτικών ανοιχτών μικροχωματερών που είναι κατεσπαρμένες κυρίως στο Θριάσιο Πεδίο.
• Το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 3 αναδιατυπώνεται, ώστε να δίνει τη δυνατότητα στους υπουργούς ΠΕΧΩΔΕ και Ανάπτυξης να καθορίζουν μεταποιητικές δραστηριότητες χαμηλής όχλησης σε περιοχές όπου αυτές απαγορεύονται, ακόμη και από την... Εισηγητική Εκθεση του νομοσχεδίου!
• Με το άρθρο 4 παράγραφος 3, επεκτείνεται η περιοχή όπου επιτρέπονται επεμβάσεις «εκσυγχρονισμού» (βλέπε γιγάντωσης και επέκτασης) υφισταμένων εγκαταστάσεων, καθώς πέραν των ΒΙΠΑ, ΒΙΟΠΑ και ΒΕΠΕ, προστίθενται τώρα και οι περιοχές μη ιδιαίτερα οχλουσών εγκαταστάσεων, οι περιοχές οχλουσών εγκαταστάσεων και οι περιοχές που από ειδικότερες πολεοδομικές διατάξεις προορίζονται για την εγκατάσταση μη ιδιαίτερα οχλουσών εγκαταστάσεων.
• Με το άρθρο 8 παρ. 2γ επεκτείνεται η δυνατότητα της κατά παρέκκλιση μετεγκατάστασης βιομηχανιών και βιοτεχνιών μέσης όχλησης που δεν πληρούν τις προς τούτο νόμιμες προϋποθέσεις και σε υφιστάμενα κτίρια, εφόσον απλά υπάρχει άδεια οικοδομής για βιομηχανική χρήση.
• Με το άρθρο 8 παρ. 4 επιχορηγείται προκλητικά (μέχρι το 30% του κόστους του νέου μηχανολογικού εξοπλισμού) ο εκσυγχρονισμός, κατά την υποχρεωτική μετεγκατάσταση των βιομηχανιών, βιοτεχνιών κ.λπ.
• Η ίδια επιχορήγηση δίνεται και στην περίπτωση της συγχώνευσης βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, παρ' όλο που από μόνη της η ίδια διαδικασία της συγχώνευσης είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για το μεγάλο κεφάλαιο.

Κι όλα αυτά την ώρα που η ίδια η Εισηγητική Εκθεση του Νομοσχεδίου αναγνωρίζει ότι το Λεκανοπέδιο Αττικής, παρότι αντιπροσωπεύει το 4% μόλις της συνολικής έκτασης της χώρας, συγκεντρώνει το 40% και πλέον της μεταποιητικής δραστηριότητας.

Το ΚΚΕ, φυσικά, είναι αντίθετο με τις προβλέψεις του νομοσχεδίου, παίρνοντας υπόψη ότι η φέρουσα ικανότητα της Αττικής έχει μειωθεί σημαντικά ακόμη και από το 1984, όταν θεσπίστηκε το ΠΔ 84/84. Από τότε τα φυσικά οικοσυστήματα έχουν περιοριστεί ακόμη περισσότερο, εξαιτίας των πυρκαγιών, της τσιμεντοποίησης και της ανεξέλεγκτης ανθρωπογενούς δραστηριότητας, τα αποθέματα σε υπόγεια νερά έχουν περιοριστεί ποσοτικά και έχουν υποβαθμιστεί ποιοτικά, η ικανότητα φυσικού καθαρισμού και ανανέωσης του αέρα έχει μειωθεί και το νέφος έχει γίνει μόνιμος βραχνάς. Ολα αυτά οδηγούν όχι βέβαια στην κατάργηση του ΠΔ 84/84, όπως προβλέπει το νομοσχέδιο, αλλά ούτε στην απλή επαναφορά του, αλλά στην αναγκαιότητα εφαρμογής πολιτικής για βελτίωση τόσο των όρων διαβίωσης των εργαζομένων στην Αττική, όσο και του εργασιακού περιβάλλοντος. Και το ΚΚΕ προς την κατεύθυνση αυτή έχει κάνει ουσιαστικές προτάσεις. Η κυβέρνηση ωστόσο αρνείται επίμονα να τις ακούσει. Τα αυτιά της ακούνε μόνο ό,τι συμφέρει τους βιομηχάνους...