Νέο ρεσιτάλ με φοροελαφρύνσεις προς τους επιχειρηματικούς ομίλους, σε συνδυασμό με στοχευμένες απαλλαγές, κίνητρα και άλλες «διευκολύνσεις» σε τμήματα του κεφαλαίου (επενδυτικές εταιρείες και χαρτοφυλάκια, εταιρείες διαχείρισης μεγάλης ακίνητης περιουσίας, τράπεζες, εφοπλιστές και μεγαλομετόχους), περιλαμβάνουν οι διατάξεις του φορολογικού νομοσχεδίου που κατατέθηκε αργά το βράδυ της Τρίτης στη Βουλή.

Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο προβλέπει:

• Περαιτέρω μείωση του συντελεστή φορολογίας επιχειρήσεων, από 28% σε 24%. Επίσης, μείωση του φόρου επί των διανεμόμενων μερισμάτων στους μετόχους των επιχειρήσεων, τόσο για τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο όσο και για τις υπόλοιπες. Ο νέος συντελεστής διαμορφώνεται στο συμβολικό πλέον επίπεδο του 5%, από 10% προηγουμένως. Μάλιστα, η ελάφρυνση θα ισχύσει και αναδρομικά από τα κέρδη του 2019.

Σύμφωνα με τη συνοδευτική έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι «απώλειες φορολογικών εσόδων» από αυτές τις «ελαφρύνσεις» θα φτάσουν τα 616 εκατ. ευρώ για το 2020, με ωφελημένους βέβαια τους επιχειρηματικούς ομίλους και τις ισχυρές επιχειρήσεις, που συγκεντρώνουν τη μεγάλη μάζα των κερδών, ενώ τα σπασμένα θα κληθούν να πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα.

• Καθιερώνεται «συμβολικός» φόρος (σχεδόν μηδενικός) για εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, αμοιβαίου κεφαλαίου ακινήτων και εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Η πρόκληση απέναντι στο λαό έχει και συνέχεια, καθώς ο - υποτιθέμενος - φόρος διαμορφώνεται με βάση το ισχύον επιτόκιο παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (σήμερα σε μηδενικά επίπεδα), με «προσαύξηση 1%», ποσοστό που θα καταβάλλουν οι «επενδυτές». Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη, «με την καταβολή του φόρου αυτού εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση της εταιρείας και των μετόχων της».

Η συγκεκριμένη διάταξη αποτελεί «δόλωμα» και «κίνητρο» και για τα κάθε είδους προγράμματα ιδιωτικής ασφάλισης, στο φόντο και των νέων αντιασφαλιστικών ανατροπών που ετοιμάζει η κυβέρνηση, μεταξύ άλλων και με την παραπέρα ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης.

• Πλήρεις απαλλαγές από φόρο εισοδήματος προβλέπονται για ΑΕ (εισηγμένες ή όχι σε χρηματιστήρια) για κεφαλαιοποιήσεις αποθεματικών. «Τα αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται φορολογούνται με συντελεστή 5%, χωρίς καμία άλλη επιβάρυνση», αναφέρεται στη σχετική διάταξη. Ετσι, είτε «κεφαλαιοποιηθούν» είτε δοθούν ως μέρισμα στους μεγαλομετόχους, θα φορολογούνται μόλις με 5%, την ώρα που η φορολογική κλίμακα (μισθωτοί, συνταξιούχοι) ξεκινά με 9%.
• Πλήρης απαλλαγή από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση προβλέπεται για μετόχους «Εταιρειών Χαρτοφυλακίου» στην περίπτωση που αυτές κατέχουν μετοχές σε πλοιοκτήτριες εταιρείες συμβεβλημένες με το ΝΑΤ. Απαλλαγή προβλέπεται και από τον ειδικό φόρο ακινήτων (αφορά offshore εταιρείες) για «ναυτιλιακές εταιρείες που έχουν εγκαταστήσει γραφεία στην Ελλάδα σύμφωνα με τον α.ν. 378/1968». Σύμφωνα μάλιστα με την αιτιολογική έκθεση, η απαλλαγή από τον ειδικό φόρο ακινήτων «θεωρήθηκε επιβεβλημένη για την άρση ενδεχόμενων εμποδίων ως προς την ανάληψη επενδυτικής πρωτοβουλίας».
• Για τους τραπεζικούς ομίλους προωθείται η εξομοίωση της φορολογίας για τόκους «καλυμμένων ομολογιών» (όπως κρατικές εγγυήσεις και άλλες εξασφαλίσεις) με αυτές των κρατικών ομολόγων, ουσιαστικά δηλαδή «φωτογραφίζονται» οι απαλλαγές σε κατηγορίες επενδυτών που θα εμπλακούν στις τιτλοποιήσεις «κόκκινων» τραπεζικών δανείων. Οπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «η άντληση ρευστότητας των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων με ανταγωνιστικούς όρους έχει θετικό αντίκτυπο και στη στήριξη της πραγματικής οικονομίας, καθώς έτσι διευκολύνεται η χρηματοδότησή της».
• Θεσπίζεται η απαλλαγή νομικών προσώπων που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας από το φόρο υπεραξίας μεταβίβασης μετοχών. Παράλληλα, προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος και την εισφορά αλληλεγγύης των τόκων εταιρικών ομολόγων που έχουν εισαχθεί σε χρηματιστήρια.
• Εκπτώσεις από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων για τις δαπάνες που αφορούν δράσεις της λεγόμενης «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης». Μεταξύ αυτών, δεσπόζει η έκπτωση για «παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος η μέτοχος» με τη μορφή «δικαιωμάτων απόκτησης μετοχών» της εταιρείας. Μάλιστα, όπως διευκρινίζεται στην αιτιολογική έκθεση, στόχος είναι «να καταστεί ο εργαζόμενος συμμέτοχος στην επενδυτική προοπτική της επιχείρησης στην οποία εργάζεται»...
• Αλλα φοροκίνητρα για την αγορά ακινήτων. Προωθούνται μέτρα «τόνωσης» της αγοράς ακινήτων και της οικοδομής - τριετής αναστολή του «φόρου υπεραξίας» στα παλαιά ακίνητα και του ΦΠΑ στα νέα, έκπτωση φόρου 40% στις δαπάνες αναβάθμισης ακινήτων έως ένα ορισμένο ποσό κ.ο.κ.
• Με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων, θεσπίζεται «εναλλακτικός τρόπος φορολόγησης» των εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης, με πληρωμή ετήσιου κατ' αποκοπή φόρου στις περιπτώσεις επενδύσεων πάνω από 500.000 ευρώ. Ο κατ' αποκοπή φόρος (αφορά φυσικά πρόσωπα κατοίκους εξωτερικού) είναι σταθερός στα 100.000 ευρώ το χρόνο, με τα οποία εξαντλούν τις συγκεκριμένες φορολογικές «υποχρεώσεις» τους σε κράτη με τα οποία υπάρχουν σχετικές διακρατικές συμβάσεις.
• Μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος κατά 5% που βεβαιώθηκε φέτος στις επιχειρήσεις. Το συγκεκριμένο μέτρο αποτελεί ουσιαστικά μια πρώτη «αναδιανομή» του φετινού «πρωτογενούς πλεονάσματος» που φορτώθηκε στις λαϊκές πλάτες.

Την ίδια ώρα, η νέα φορολογική κλίμακα σε μισθούς, συντάξεις κ.λπ., την οποία μάλιστα η κυβέρνηση παρουσιάζει «μετά βαΐων και κλάδων» ως απόδειξη τάχα ότι οι «ελαφρύνσεις αφορούν όλους», δεν αναπληρώνει ούτε στο ελάχιστο τη φοροληστεία που συντελέστηκε τα προηγούμενα χρόνια και που βέβαια παραμένει και για την «επόμενη μέρα».

Η φορολογική κλίμακα ξεκινά με 9% για εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ. Στα επόμενα 10.000 ευρώ (μέχρι 20.000) ο συντελεστής παραμένει στο 22%, ενώ προβλέπονται μειώσεις κατά μία μονάδα σε όλα τα κλιμάκια εισοδήματος πάνω από 20.000 ευρώ, με αντίστοιχη μείωση του ανώτατου συντελεστή (στο 44% από 45%) για εισόδημα πάνω από 40.000 ευρώ.

Τα προβλεπόμενα ποσά της έκπτωσης φόρου για τα προστατευόμενα παιδιά θα δίνονται στο σύνολό τους για εισόδημα από μισθούς ή συντάξεις μέχρι 12.000 ευρώ. Για εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ, οι εκπτώσεις φόρου θα περιορίζονται κατά 20 ευρώ ανά 1.000 ευρώ επιπλέον εισοδήματος.

Ενδεικτικά, με βάση τη νέα φορολογική κλίμακα, μισθωτός ή συνταξιούχος με εισόδημα 12.000 ευρώ (χωρίς προστατευόμενα παιδιά), που ήταν αφορολόγητο μέχρι το 2010, για το 2020, μετά και την «ελάφρυνση» σε σχέση με τα αμέσως προηγούμενα χρόνια, θα πληρώνει 563 ευρώ φόρο εισοδήματος. Αντίστοιχα (πάντα σε σύγκριση με τα προ 10ετίας επίπεδα) οι επιβαρύνσεις για ετήσιο εισόδημα 11.000 ευρώ φτάνουν στα 343 ευρώ, για 10.000 ευρώ στα 123 ευρώ κ.ο.κ.

Σε σχέση με τα φετινά εισοδήματα, μισθωτός χωρίς προστατευόμενα παιδιά με εισόδημα 9.000 ευρώ θα πληρώνει 33 ευρώ, από 80 ευρώ σήμερα, «όφελος» 47 ευρώ ή 3,9 ευρώ το μήνα.

Την ίδια ώρα, φορολογούμενος με 1 παιδί και εισόδημα 19.000 ευρώ θα πληρώσει φόρο 2.210 ευρώ, «ελάφρυνση» 20 ευρώ σε σχέση με φέτος, η οποία εκμηδενίζεται σε εισόδημα ύψους 20.000 ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, η φορολογική κλίμακα αποτελεί έναν ακόμη πυλώνα αρπαγής λαϊκών εισοδημάτων, που συμπληρώνεται από τους έμμεσους φόρους στη λαϊκή κατανάλωση, από τις περικοπές κονδυλίων για κοινωνικές ανάγκες και βέβαια από μια σειρά «αντίμετρων» που προβλέπονται και στον κρατικό προϋπολογισμό για το 2020. Παράλληλα, οι ελαφρύνσεις μέσω της φορολογικής κλίμακας στα μεγάλα εμφανιζόμενα προσωπικά εισοδήματα αποτελούν «σταγόνα στον ωκεανό» των φοροελαφρύνσεων στα τμήματα του κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, η ελάφρυνση (μέσω κλίμακας) για εισόδημα ύψους 100.000 ευρώ διαμορφώνεται στα 1.000 ευρώ.

Επιπλέον, το φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει:

-- Αύξηση του ορίου πληρωμών με πλαστικό χρήμα στο 30% του ετήσιου εισοδήματος. Το ακάλυπτο ποσό θα χαρατσώνεται με 22%. Ουσιαστικά πρόκειται για νέο καραμπινάτο χαράτσι, ανεξάρτητα από το «χτίσιμο» του αφορολόγητου ορίου, το οποίο θα επιβάλλεται και σε αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, που έτσι κι αλλιώς φορολογούνται από το πρώτο ευρώ εισοδήματος. Από το συγκεκριμένο μέτρο, όπως άλλωστε ήδη προβλέπεται, θα υπάρχουν «εξαιρέσεις», για ειδικές κατηγορίες κ.ά.

-- Με στόχο να βάλουν στο χέρι ληξιπρόθεσμες «οφειλές» της λαϊκής οικογένειας προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό, η πάγια ρύθμιση «διευκόλυνσης» επεκτείνεται από τις 12 στις 24 μηνιαίες δόσεις για «τακτικές οφειλές» (φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κ.ά.) και από τις 24 στις 48 δόσεις για φόρους κληρονομιάς κ.ά., με ελάχιστη δόση στα 30 ευρώ το μήνα. Παράλληλα, υπό προϋποθέσεις και για λόγους διαχείρισης διαγράφονται από τις λίστες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές μικρού ύψους (μέχρι 10 ευρώ).

-- Δρομολογούνται οι διαδικασίες για την «αναμόρφωση» των αντικειμενικών τιμών στα ακίνητα, που αποτελούν τη βάση του υπολογισμού για τον ΕΝΦΙΑ και για άλλα χαράτσια.