«Η Αθήνα μου - 50 χρόνια εικαστικής δημιουργίας»

Ο Πέτρος Ζουμπουλάκης μάς μιλά για την αναδρομική του έκθεση

Σάββατο 1 Φλεβάρη 2020 - Κυριακή 2 Φλεβάρη 2020

«Πολυτεχνείο», μεικτή τεχνική
Μια ιδιαίτερη αναδρομική έκθεση του σπουδαίου μας εικαστικού Πέτρου Ζουμπουλάκη φιλοξενείται, μέχρι και την Πέμπτη 6 Φλεβάρη, στη «ΣΤΟart ΚΟΡΑΗ» (Κοραή 4, Αθήνα). «Πρωταγωνίστρια» της έκθεσης, που έχει ως τίτλο, «Η Αθήνα μου - 50 χρόνια εικαστικής δημιουργίας» είναι η ελληνική πρωτεύουσα, η πόλη του ζωγράφου, που όπως και ο ίδιος έχει δηλώσει: «Στην Αθήνα γεννήθηκα, στην Αθήνα μεγάλωσα, τη γνώρισα σε όλες τις μεταλλάξεις της, η Αθήνα με πονάει καθημερινά». Γράφει η ιστορικός τέχνης Βένια Παστάκα για την τέχνη του Π. Ζουμπουλάκη. «Η τέχνη του Ζουμπουλάκη υπάρχει εδώ για να μας θυμίζει όλες αυτές τις αισθητικές αξίες που μοιάζουν να χάνονται. Ενας ακάματος εργάτης του πινέλου και του χρώματος. Υφολογικά ρεαλιστής αλλά όχι μέσα από τη στείρα και ψυχρή αναπαράσταση. Στοιχεία σουρεαλισμού μπλέκονται στο έργο του συχνά, δημιουργώντας έναν διάλογο μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας. Πρωτίστως Ζωγράφος».

Με αφορμή τη συγκεκριμένη έκθεση, ο «Ριζοσπάστης» είχε τη χαρά να απευθυνθεί στον Πέτρο Ζουμπουλάκη, για να μας μιλήσει ο ίδιος για το περιεχόμενό της.

***

-- Από το έργο σας, που είναι πάρα πολύ πλούσιο, επιλέξατε την Αθήνα των τελευταίων δεκαετιών να είναι ο συνδετικός κρίκος σε αυτήν την έκθεση. Γιατί επιλέξατε αυτό το θέμα για τη συγκεκριμένη αναδρομική σας έκθεση;

«Η Εκτέλεση», μεικτή τεχνική, 1967
-- Σαν Αθηναίος, Κυψελιώτης για την ακρίβεια, συμπληρώνω φέτος 50 χρόνια ατομικής εικαστικής δημιουργίας. Ηταν θυμάμαι το 1970, μεσούσης της επταετίας, που έκανα την πρώτη ατομική μου έκθεση στην γκαλερί «Astor» στο Σύνταγμα. Θέμα μου η περιπέτεια του πολίτη μέσα στην πόλη, την Αθήνα. Μοτίβο - πρωταγωνιστής αυτής της δουλειάς, ο τοίχος. Αυτό το στοιχείο αξιοποιήθηκε από εμένα με ό,τι αυτό σηματοδοτούσε και συμβόλιζε. Τους περιορισμούς, τις απαγορεύσεις, τις διώξεις, τις φυλακίσεις, τους φόνους, τις εκτοπίσεις, τα ξερονήσια, την αμορφωσιά και την κακογουστιά. Ο καθένας από εμάς αντιμετώπισε με τα δικά του εκφραστικά μέσα το παράνομο καθεστώς. Η βουβή οργή και αγανάκτησή μου εκφράστηκε με αυτές τις εικόνες και με ένα υποφώσκον σαρκαστικό χιούμορ.

Εργα της δεκαετίας του '60 και του '70, αλλά και μεταγενέστερα εκτίθενται στην αίθουσα «ΣΤΟart» Κοραή 4, μέχρι την 6η Φλεβάρη. Είναι γύρω στα 50 μαζί με μερικές εγκαταστάσεις ανάμεσά τους, όπως το στρώμα του άστεγου, το στέκι του λαχειοπώλη, το παιδί των φαναριών με το σφουγγάρι, το τραπέζι με το παλτό, το καπέλο και το μπαστούνι του Παπαδιαμάντη στη Δεξαμενή και άλλα.

Είναι με άλλα λόγια ένας διαχρονικός περίπατος, ρομαντικός και ρεαλιστικός στη δυστοπική πόλη μας.

-- Τα έργα σας, παρότι φαίνονται ρεαλιστικά, αισθανόμαστε να αποπνέουν έναν συμβολισμό. Είναι έτσι;

«Τζιν στον Τοίχο», μεικτή τεχνική
-- Πράγματι, έτσι είναι, έχει στοιχεία συμβολικά. Θα πρόσθετα ακόμη ότι τότε, θέλοντας να προσδιορίσουν το ύφος αυτό κάποιοι το απέδωσαν στον μαγικό ρεαλισμό, όμως ο όρος κριτικός ρεαλισμός μου φαίνεται πιο σωστός.

Ενας προσεχτικός περπατητής - παρατηρητής της Αθήνας θα διέκρινε καθημερινά και άλλες εποχές και κινήματα αισθητικά, όπως φερ' ειπείν ο καθημερινός σουρεαλισμός, η Arte povera, η street art και τόσα άλλα. Αλλωστε, από μόνη της η Αθήνα είναι μια Σχολή, μια ιδιάζουσα και μοναδική περίπτωση πρωτεύουσας.

-- Γνωρίζουμε από τη δράση του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος ότι έχετε παίξει έναν σημαντικό ρόλο μέσα από έργα σας - ιδιαίτερα αφίσες που έχετε φιλοτεχνήσει - στο να καταγγείλετε τα εγκλήματα του ΝΑΤΟ, της ΕΕ στη Γιουγκοσλαβία, στο Ιράκ, στην Παλαιστίνη και αλλού. Πώς πρέπει να σταθεί ένας καλλιτέχνης στις σημερινές συνθήκες;

-- Αρκούν οι καταγγελίες; Αλλαξε τίποτα; Μήπως χειροτέρεψαν τα πράγματα; Η «γυάλινη» χώρα μας κινδυνεύει όσο ποτέ στο παρελθόν. Παρ' όλα αυτά εμείς αμέριμνοι ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε την «απελευθέρωσή» μας από τον δυνάστη που μας απειλεί εκ νέου και «παίρνουμε μέτρα οικοδόμησης και εμπιστοσύνης». Α! Ξέχασα, υπολογίζουμε πολύ στους «συμμάχους» μας. Σωθήκαμε!

***

Ο Πέτρος Ζουμπουλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937 και σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Kαλών Τεχνών με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη (1956 - 1961), με υποτροφία του ΙΚΥ. Mετά την αποφοίτησή του από το εργαστήρι ζωγραφικής σπούδασε Σκηνογραφία, Διακόσμηση και Διαφήμιση στο Φροντιστήριο της ΑΣΚΤ κοντά στον Βασίλη Βασιλειάδη (1962 - 1964). Mελέτησε τη Βυζαντινή και Λαϊκή Τέχνη στην Ελλάδα με υποτροφία του ΙΚΥ (1964 - 1965). Διοργάνωσε 55 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα, ενώ έλαβε μέρος σε πολλές σημαντικές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εκπροσώπησε την Ελλάδα στις σημαντικότερες διεθνείς Βiennale. Παράλληλα με τη ζωγραφική εργάστηκε για το θέατρο και τον κινηματογράφο, φιλοτεχνώντας σκηνικά και κοστούμια. Δίδαξε καλλιτεχνικά μαθήματα στα ΤΕΙ Αθήνας και άλλες σχολές. Εργα του βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, στην Πινακοθήκη της Βουλής, καθώς και σε πολλές ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές και μουσεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2011 βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο της καλλιτεχνικής του δημιουργίας.



«Σκιές», μεικτή τεχνική