Ο μέχρι τώρα απολογισμός της τραγωδίας είναι 3 νεκροί στην Καρδίτσα και 1 νεκρή στα Φάρσαλα. Μέσα σε μόλις ενάμιση μήνα, το σύνολο των νεκρών από τις πλημμύρες σε Θεσσαλία και Εύβοια έφτασε τους 12!

Χωρίς πόσιμο νερό παραμένουν συνοικίες της πόλης, ενώ χωριά και οικισμοί δεν είχαν νερό τουλάχιστον για 6 μέρες, όπως Αηδονοχώρι, Οξυά, Καρίτσα, Καρβασαράς, Πευκόφυτο, Ραχούλα, Παλαιοζογλώπι, Αμάραντος, Σαραντάπορο, Καταφύγι, Καστανιά, Νεράιδα. Οκτώ χωριά του δήμου Αργιθέας ήταν χωρίς ρεύμα, ενώ τέσσερα χωριά είναι χωρίς δίκτυο ύδρευσης.

Ολοκληρωμένη επίσημη εκτίμηση μπορεί να μην υπάρχει, ωστόσο μια πρώτη εικόνα είναι ότι περισσότερα από 5.000 σπίτια πλημμύρισαν στην Καρδίτσα, δεκάδες σπίτια κατέρρευσαν, εκατοντάδες καταστήματα έχουν υποστεί ολική καταστροφή, τεράστιες είναι οι καταστροφές σε υποδομές, πάρκα, πλατείες. Ακόμα δεν έχουν αποκατασταθεί πλήρως τα προβλήματα με την ηλεκτροδότηση σε συνοικίες της πόλης.

Ολη τη βδομάδα, οι κάτοικοι μέσα στην πόλη της Καρδίτσας έδιναν μόνοι τους τη μάχη με τόνους λάσπης, προσπαθώντας να σώσουν ό,τι μπορούν και να επισκευάσουν ό,τι επισκευάζεται, προκειμένου να κάνουν λειτουργικά τα σπίτια και τα καταστήματά τους. Οπως κατήγγειλαν, τα νερά από τα μαγαζιά τους τα άντλησαν κυρίως με δικά τους έξοδα, πληρώνοντας ιδιώτες που διέθεταν αντλίες, ενώ άλλοι βοηθήθηκαν από αγρότες που διέθεταν τα απαραίτητα μηχανήματα. Δίπλα στις ζημιές των κατοικιών τους, οι εργαζόμενοι της περιοχής βρίσκονται αντιμέτωποι με τη δυσκολία να μετακινηθούν στον τόπο εργασίας τους.

Στο νοσοκομείο, οι αίθουσες των χειρουργείων «πήραν» νερά από το ταβάνι, με αποτέλεσμα να κλείσουν από τις τέσσερις οι τρεις. Επίσης, προβλήματα εμφανίστηκαν στα υπόγεια, εκεί που βρίσκονται η κουζίνα, η τεχνική υπηρεσία. Σοβαρά προβλήματα έχουν προκύψει στη Δημοτική Πινακοθήκη Καρδίτσας, στο υπόγειο της οποίας βρίσκονται μέσα στις λάσπες περίπου 3.000 έργα των Δ. Γιολδάση, Γ. Γούλα και άλλων Θεσσαλών ζωγράφων. Μεγάλες είναι οι ζημιές που έχει υποστεί το Αρχαιολογικό Μουσείο.

Εξίσου δραματική είναι η κατάσταση και στα χωριά, όπου οι κατολισθήσεις τα έχουν αποκόψει από την υπόλοιπη χώρα. Ολη τη βδομάδα στο επαρχιακό οδικό δίκτυο, σε πολλά σημεία υπήρχαν διακοπή κυκλοφορίας και καταστροφή οδοστρώματος λόγω κατολίσθησης. Ακόμα, πολλά χωριά κινδύνευαν λόγω της στάθμης του νερού που ανέβηκε και οδήγησε σε κίνδυνο υπερχείλισης ποταμιών. Οι υλικές καταστροφές είναι ασύλληπτες, με χωριά, όπως το Μακρυχώρι και τα Καλογριανά, να έχουν «πνιγεί» από τους τεράστιους όγκους νερού. Στο Μουζάκι κατέρρευσε ένα μέρος του Κέντρου Υγείας, ενώ οι καταστροφές στους δρόμους και σε σπίτια είναι τεράστιες.

Ανυπολόγιστη είναι η καταστροφή που υπέστησαν οι αγρότες στην ευρύτερη περιοχή της Καρδίτσας, αφού πάνω από 210.000 στρέμματα πλημμύρισαν την Κυριακή, όπως τις κατέγραψε ο ευρωπαϊκός δορυφόρος «Sentinel-2», δύο μέρες μετά το πέρασμα του «Ιανού», οπότε μέρος του νερού είχε υποχωρήσει. Συνολικά στη Θεσσαλία πλημμύρισαν 350.000 στρέμματα, αρκετά από αυτά παραμένουν πνιγμένα στο νερό και σκεπασμένα από τόνους λάσπης. Αντίστοιχη κατάσταση βιώνουν δεκάδες κτηνοτρόφοι, αρκετοί από τους οποίους είδαν τα ζώα τους να πνίγονται και τις σταβλικές εγκαταστάσεις να καταστρέφονται. Ακόμα μεγάλα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι μελισσοκόμοι, τα μελίσσια των οποίων εξαφάνισε το νερό.

Παρόμοια είναι η εικόνα και σε περιοχές όπως τα Φάρσαλα, η Φαρκαδόνα Τρικάλων.

Στην πεπατημένη των «ακραίων φαινομένων» και της «ατομικής ευθύνης», η κυβέρνηση προσπαθεί να απαλλάξει από κάθε ευθύνη τον κρατικό μηχανισμό.

Αυτήν την αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, που ζει από πρώτο χέρι ο λαός κάθε φορά που συμβαίνει μια πλημμύρα, μια πυρκαγιά ή ένας σεισμός, προσπάθησαν να συγκαλύψουν η κυβέρνηση της ΝΔ και οι τοπικές αρχές, σπεύδοντας να αποδώσουν όλες τις καταστροφές και τους νεκρούς ούτε λίγο ούτε πολύ στο πρωτόγνωρο των καιρικών φαινομένων, στην κλιματική αλλαγή και παρουσιάζοντας την «ατομική ευθύνη» ως το κύριο μέσο «προστασίας» από τις φυσικές καταστροφές, να βγάλουν λάδι το κράτος και να κρύψουν τις τεράστιες ευθύνες τους. Ταυτόχρονα, με φράσεις όπως «κάναμε ό,τι μπορούσαμε», «το κράτος είναι εδώ», επιχείρησαν να δώσουν εικόνα «άμεσης αντίδρασης» του κρατικού μηχανισμού. Δηλαδή, ό,τι έλεγε και ο ΣΥΡΙΖΑ πριν, ό,τι και οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

Οσο δυνατή όμως κι αν ήταν η βροχή - που ήταν - δεν μπορεί να δικαιολογήσει το γεγονός ότι, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών, απουσιάζει παντελώς η μέριμνα για την αντιπλημμυρική θωράκιση. Το κριτήριο του κέρδους των επιχειρηματικών ομίλων είναι αυτό με βάση το οποίο μια σειρά από απαραίτητα για το λαό έργα, όπως τα αντιπλημμυρικά στη συγκεκριμένη περίπτωση, θεωρούνται «μη επιλέξιμα» ή χρηματοδοτούνται αφού συνδεθούν με άλλα έργα που φέρουν κέρδη σε επιχειρηματικούς ομίλους, αφού είναι κοστοβόρα και χωρίς το προσδοκώμενο ποσοστό κέρδους για τους επιχειρηματικούς ομίλους. Με βάση αυτό το «ζύγι» κόστους - οφέλους για το κεφάλαιο, η πολιτική της ΕΕ ορίζει με κυνισμό ότι ανά περιπτώσεις είναι προτιμότερο να πνίγονται και να αποζημιώνονται τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα, παρά να δημιουργούνται έργα υποδομής που θα τα προστατεύουν. Αλλά και όταν θεωρούνται επιλέξιμα, πάλι με κριτήριο το κέρδος, γίνονται με προβληματικό τρόπο, χωρίς να αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδιασμού.

Εργα που θα μπορούσαν να γίνουν και να μην υπάρξουν αυτές οι καταστροφές δεν έγιναν ποτέ. Για παράδειγμα: Δεν έχουν γίνει όλα αυτά τα χρόνια ενίσχυση της ορεινής υδρονομίας και ζώνες ανάσχεσης των ορεινών νερών που με μεγάλη ταχύτητα και κλίση ρέουν προς την Καρδίτσα, τους Σοφάδες και τον Παλαμά. Με εξαίρεση το φράγμα Σμόκοβου, που γλίτωσε από τα χειρότερα την πόλη των Σοφάδων, αυτήν τη φορά, και κατ' επέκταση ίσως και τη Μεταμόρφωση, εν αντιθέσει με τον Οκτώβρη του 1994, δεν έχουν γίνει άλλα έργα.

Η απουσία ολοκληρωμένου σχεδίου πρόληψης φάνηκε και από το γεγονός ότι δεν εφαρμόστηκε κανένα σχέδιο εκκένωσης και διάσωσης από το κράτος, ότι ούτε και τις ώρες της καταστροφής μπόρεσε στοιχειωδώς να λειτουργήσει ο κρατικός μηχανισμός. Απόδειξη για το ότι η «κρατική μηχανή» ήταν απούσα αποτελεί το γεγονός πως όταν, για παράδειγμα, η βροχή στα ορεινά είχε δείξει τα δόντια της, δεν έγινε κάποια μεταφορά αδρανών υλικών ώστε να ενισχυθεί το ανάχωμα από την πλευρά της πόλης στο ύψος του δρόμου της γέφυρας. Αναδείχτηκαν οι ελλείψεις στη στελέχωση των κρατικών υπηρεσιών που εμπλέκονται στην πολιτική προστασία, στη χρηματοδότησή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πληγέντες κατήγγειλαν πως για μέρες πάλευαν μόνοι τους με τις λάσπες, τα συνεργεία των δήμων και της Περιφέρειας δεν επαρκούσαν, πολλές φορές δεν σήκωνε κανένας αρμόδιος το τηλέφωνο.

Μέσα στο παραπάνω πλαίσιο εμφανίστηκαν ως πανάκεια επιμέρους παρεμβάσεις, όπως π.χ. το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης. Παρεμβάσεις που παρότι είναι απαραίτητες, στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής έρχονται για να ενισχύσουν την αντιδραστική λογική περί «ατομικής ευθύνης» των πνιγμένων. Στην Καρδίτσα, για παράδειγμα, το «καλύτερο» που μπόρεσε να κάνει για άλλη μια φορά το κράτος, ήταν να «προειδοποιήσει»: Να καλέσει φτωχό - λαϊκό κόσμο που ζει σε ισόγεια και υπόγεια να «εγκαταλείψει τα σπίτια του» ή να ανέβει στις ταράτσες. Ετσι απλά. Κι αν δεν φύγει κάποιος, αν δεν βρει κατάλυμα για την οικογένειά του, τότε, να τη η «ατομική ευθύνη»...

Προκαλώντας το κοινό αίσθημα των πληγέντων, η κυβέρνηση της ΝΔ εξήγγειλε μέτρα - κοροϊδία με τη μορφή νομοσχεδίου, (6.000 ευρώ για τα κατεστραμμένα νοικοκυριά και 8.000 ευρώ για τους επαγγελματίες, αναστολή πληρωμής ΕΝΦΙΑ, επίδομα 600 ευρώ, κ.ά.) που επί της ουσίας είναι ψίχουλα μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής. Ενδεικτικά: Η αναστολή πληρωμών βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών για 6 μήνες σημαίνει ότι μετά από 6 μήνες θα απαιτηθεί από ανθρώπους που καταστράφηκαν να πληρώνουν κανονικά υποχρεώσεις, στις οποίες δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν. Η καταγραφή των ζημιών από τον ΕΛΓΑ, που πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν, δεν αρκεί καθώς δεν αποζημιώνει μηχανολογικό εξοπλισμό και εργαλεία που καταστράφηκαν, καθαρισμό των πλημμυρισμένων εκτάσεων καλλιεργήσιμης γης κ.ά. Αυτό το κόστος μεταφέρεται στις πλάτες των πληγέντων. Τα 5.000 ευρώ που εξήγγειλε η κυβέρνηση για επισκευές στις λαϊκές κατοικίες δεν επαρκούν, ενώ είναι γνωστό πως η καταγραφή τέτοιων καταστροφών αποτελεί κυριολεκτικά Γολγοθά για τους πληγέντες.

Την ίδια ώρα, οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης για τη γρήγορη εκπόνηση αντιπλημμυρικών έργων είναι λόγια του αέρα, καθώς θυμίζουν τη λαϊκή παροιμία «ήμουν νιος και γέρασα».

Το κράτος και οι κυβερνήσεις ανίκανοι να προστατέψουν τη ζωή του λαού από «ακραία» ή μη φυσικά φαινόμενα.

Ακραία δεν είναι τα φυσικά φαινόμενα που βιώνουμε πλέον όλο και πιο συχνά. Ακραίες είναι οι αιτίες που αφήνουν απροστάτευτη τη ζωή των λαϊκών στρωμάτων. Και οι αιτίες αυτές δεν είναι άλλες από το γεγονός ότι το κράτος και οι κυβερνήσεις παρουσιάζουν μοναδική ικανότητα και ετοιμότητα όταν είναι να στηρίξουν τα συμφέροντα των λίγων, των επιχειρηματικών ομίλων, και μεγάλη αδυναμία και ανικανότητα για την υπεράσπιση της ζωής και της περιουσίας της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας. Η επιλεκτικότητα αυτή δεν είναι τυχαία. Αφορά τον ίδιο τον ταξικό χαρακτήρα του αστικού κράτους και των κυβερνήσεών του, την υπόκλιση στο κέρδος ως μοναδικό κριτήριό τους.

Γι' αυτόν το λόγο, μαζί με την αναγκαία πάλη για διεκδίκηση της αντιμετώπισης των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές, διεκδίκηση αποκαταστάσεων, αποζημιώσεων κ.λπ., η οργή και η αγανάκτηση πρέπει να στραφούν προς την πραγματική αιτία, τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης και το αστικό κράτος, τις κυβερνήσεις που τον υπερασπίζονται. Αυτός ο αγώνας είναι ο πιο ολοκληρωμένος και ο πιο αποτελεσματικός για το μέλλον.

Η υλοποίηση των σημερινών επιστημονικών και τεχνολογικών δυνατοτήτων, για την πρόληψη και την προστασία από φυσικές καταστροφές, μπορεί να διασφαλιστεί ουσιαστικά στο πλαίσιο μιας ανώτερης οργάνωσης της κοινωνίας, όπου σκοπός της ανάπτυξης θα είναι η ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος.