Τα δεκαέξι της χρόνια μετρά η πολύ σημαντική σειρά βιβλίων των εκδόσεων «Καστανιώτη» «Σκέψη, Χρόνος και Δημιουργοί», την οποία διευθύνει ο Θανάσης Θ. Νιάρχος. Τα «εγκαίνια» της σειράς -«παρακαταθήκης» σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών στον πολιτισμό και στην τέχνη του τόπου μας, έγιναν με το αριστουργηματικό βιβλίο του Γιάννη Τσαρούχη «Αγαθόν το εξομολογείσθαι». Εκτοτε από τη σειρά (πολύτομη κάθε χρόνο) πέρασαν πολλά μεγάλα ονόματα δημιουργών και πολλά σημαντικότατα βιβλία - έργα που έγραψαν οι ίδιοι οι δημιουργοί ή άλλοι γι' αυτούς. Κάποια βιβλία ελέγχονται από ορισμένους για «συμβιβασμό, υποχώρηση», αλλά η σειρά επιμένει στον αρχικό στόχο της «να δείχνει το δρόμο του πολιτισμού», όπως επισήμαναν σε χτεσινή παρουσίαση των νέων τόμων της σειράς, οι Θανάσης Καστανιώτης και Θανάσης Νιάρχος.

Ο Θ. Νιάρχος άρχισε την παρουσίαση των βιβλίων της σειράς για το 2001, αναφέροντας σαν «στίγμα» της τους δημιουργούς τριών βιβλίων. Τον Γιάννη Τσαρούχη, του οποίου «ο ανιδιοτελής στοχασμός δημιούργησε πολιτισμό». Τη διεθνούς φήμης θεατρική ηθοποιό Χριστίνα Τσίγκου. Και τη συγγραφέα Μάρω Δούκα, η οποία με το βιβλίο της «Ο πεζογράφος και το πιθάρι του» δείχνει «την αγωνία του συγγραφέα για τα προβλήματα της τέχνης και κυρίως της ζωής».

Τα νέα βιβλία της σειράς αυτής είναι των:

• Ματθαίος Μουντές

  Παναγιώτη Τέτση «Χωρίς τηλεόραση». Ο σπουδαίος ζωγράφος, ο οποίος δε βλέπει ποτέ τηλεόραση (εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου του) με τα κείμενά του αναφέρεται σε θέματα της γενέτειράς του Υδρας, τα οποία τον «συγκινούν». Λ.χ για την τύχη των οικισμών της από το «ενδιαφέρον» των ξένων, που έχουν αγοράσει γη ή σπίτια σ' αυτό.
• Κώστα Μουρσελά «Ασκήσεις επί χάρτου -Ι». Δοκιμιογραφικού ύφους κείμενα- καταγραφές (μονολογικά ή διαλογικά και γι' αυτό κάπως θεατρόμορφα) συζητήσεων με φίλους ή ομοτέχνους, ή προβληματισμών του για θέματα της Τέχνης, της γραφής σε σχέση και με τη ζωή.
• Νίκου Μπακουνάκη «Ιταλικές νύχτες (Ενα μουσικό ημερολόγιο)». Κείμενα-μονογραφίες της δεκαετίας 1992-2001, τα οποία υπαγορεύτηκαν για τις ανάγκες του μαθήματος της Ιστορίας της Τέχνης που έκανε στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, για τα προγράμματα όπερας στο Μέγαρο Μουσικής και στη Λυρική, κλπ.
• Μαρίκα κοτοπούλη «Εκφρασις», σε πρόλογο - επιμέλεια Εύας Γεωργουσοπούλου. Αφιερωματικό βιβλίο στη μεγάλη ηθοποιό, το οποίο περιλαμβάνει κείμενα και λόγια της ίδιας, συνεντεύξεις της, κείμενα και κριτικές που γράφτηκαν για τις ερμηνείες της, και παραστασιογραφία της.
• Χριστίνα Τσίγκου «Το πρόσωπο, ο λόγος και η σκηνή (Με τις "Ευτυχισμένες μέρες" του Σάμουελ Μπέκετ)». Εισαγωγή, σχόλια, επιμέλεια Ελσας Αδριανού. Πρόλογος Κώστας Γεωργουσόπουλος, Σταμάτης Φασουλής. Πρόκειται για τις μνήμες της ηθοποιού για τη μετάφρασή της και την ερμηνεία της στο μπεκετικό έργο και για τις κριτικές που γράφτηκαν.

• Χριστίνα Τσίγκου

  Ματθαίος Μουντές «Μακρινά φώτα». Δοκίμια και μελέτες του πρόωρα χαμένου, υπεράξιου δημιουργού και φιλολόγου για προσωπικότητες των Γραμμάτων και Τεχνών (Τσαρούχης, Παπατσώνης, Καρούζος, κ.α).
• «Με τους μαθητές του Ροντήρη» σε επιμέλεια του Θανάση Λάλα. Συνεντεύξεις που έδωσαν στον Θ. Λάλα μαθητές του σπουδαίου θεατράνθρωπου, σχετικά με τον δάσκαλό τους.
• Γιώργου Πηλιχού «Πνεύμα και πολιτική (Διακεκριμένοι Ελληνες διανοούμενοι μπροστά στα πολιτικά διλήμματα του καιρού τους)». Συνεντεύξεις διανοουμένων στο γνωστό δημοσιογράφο (Ελύτης, Σκαρίμπας, Παπανούτσος, κ.α).