Εναν μήνα τώρα, οι μεταλλωρύχοι της «Edilmac» (εταιρείας - εργολάβου που δουλεύει για λογαριασμό της «Ελληνικός Χρυσός»), με μπροστάρη το Συνδικάτο Εργατοϋπαλλήλων Μεταλλείων και Λατομείων Βορείου Ελλάδας (ΣΕΜΛΑ), παλεύουν για αξιοπρεπείς μισθούς και μέτρα υγείας και ασφάλειας στην εργασία τους.

Στο πλευρό τους βρίσκονται δεκάδες Σωματεία και Εργατικά Κέντρα, η Ομοσπονδία Μεταλλωρύχων. Απέναντί τους, σε κοινό μέτωπο, στέκονται «Edilmac» και «Ελληνικός Χρυσός», που αρνούνται να ικανοποιήσουν τα αιτήματά τους και προσπαθούν να χτυπήσουν το Συνδικάτο, μεθοδεύοντας την απόλυση του προέδρου και του γραμματέα του, με αστείες και προκλητικές προφάσεις.

Την περασμένη Τρίτη, 30 Μάρτη, ο «Ριζοσπάστης» βρέθηκε στην απεργιακή συγκέντρωση των εργαζομένων και συζήτησε μαζί τους για τις συνθήκες εργασίας, τις διεκδικήσεις τους, αλλά και για την ανάγκη που τους οδήγησε στη δημιουργία του Συνδικάτου, στην οργάνωση αγωνιστικών κινητοποιήσεων.

Οι εργαζόμενοι περιγράφουν τις συνθήκες δουλειάς στα 300 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης. Εργάτες, χειριστές, γομωτές - πυροδότες, οδηγοί, βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή». Αυτοί ανοίγουν τον δρόμο, τις γαλαρίες, για την απόληψη του μεταλλεύματος. «Με το που θα βρούμε το μεταλλείο, σταματάμε και μπαίνουν οι εργαζόμενοι της "Ελληνικός Χρυσός" για να βγάλουν το μετάλλευμα», εξηγούν.

Στο κομμάτι της ανατίναξης απασχολούνται περίπου 4-5 άτομα, η «ομάδα κρούσης». Μετά γίνεται το ξεμπάζωμα, καθαρίζεται το μέτωπο με μηχανήματα και φορτηγά, τοποθετείται το «γκανάιτ», ένα κέλυφος (5 εκ. πάχος, οπλισμένο σκυρόδεμα) για τη συγκράτηση των υλικών, και ακολουθεί η τελική φάση, η αγκύρωση, η υποστήριξη με καρφιά.

«Οταν δεν είναι καλά υποστηριγμένα τα πετρώματα μέσα στις γαλαρίες υπάρχει κίνδυνος κατάπτωσης. Ο Νο 1 κίνδυνος είναι αυτός. Ο άλλος είναι ο κακός αερισμός. Ο αέρας που μας φέρνουν μέσα με τους ανεμιστήρες δεν είναι πάντα καθαρός, γιατί φέρνει τα καυσαέρια από τα οχήματα που συνεχίζουν να δουλεύουν ταυτόχρονα», λένε οι εργαζόμενοι.

Εξηγούν ότι η τήρηση των αναγκαίων μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια θυσιάζεται στο βωμό της εντατικοποίησης για την μεγαλύτερη κερδοφορία: «Για να γίνει γρήγορα η επόμενη ανατίναξη, να προχωρήσει γρήγορα το άνοιγμα, καθώς η εταιρεία πληρώνεται με τα μέτρα γαλαρίας που θα ανοίξει, παραβλέπονται μέτρα ασφαλείας, η μέριμνα για προώθηση καθαρού αέρα. Ετσι δουλεύουμε και κάνουμε διάλειμμα μέσα στα καυσαέρια».

Οσο για το πόσο πιθανός είναι ο κίνδυνος ατυχήματος: «Θα συμβεί μία φορά και θα είναι μοιραίο. Εμείς θέλουμε μέτρα για να προλάβουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Θέλουμε όταν πάμε για δουλειά να είμαστε σίγουροι ότι θα γυρίσουμε ασφαλείς στο σπίτι μας»...

Οπως μας λέει ο Γιώργος Πιστοφίδης, ταμίας του Συνδικάτου, «είναι επικίνδυνη δουλειά. Δουλεύουμε περίπου 320 - 330 μέτρα κάτω από τη γη. Μπορούμε όλα να τα βελτιώσουμε, να τα κάνουμε ακόμα καλύτερα, αρκεί να υπάρχει διάθεση και θέληση. Στον βωμό του κέρδους γίνονται διάφορες εκπτώσεις».

Το Συνδικάτο ιδρύθηκε τον περασμένο Αύγουστο. Λίγες μέρες πριν, μετά την απόλυση τριών συναδέλφων τους, οι εργαζόμενοι προχώρησαν με επιτόπου συνεννόηση σε στάση εργασίας στη βάρδια. Οι απολύσεις πέρασαν, αλλά ο σπόρος είχε πέσει. Κατάλαβαν πως αν ήθελαν να απαντήσουν στην εργοδοτική επίθεση, έπρεπε να οργανωθούν. Πραγματοποίησαν συνέλευση και ξεκίνησαν τις διαδικασίες για το σωματείο.

Με την ίδρυση του σωματείου ιεραρχήθηκαν οι διεκδικήσεις και ξεκίνησαν οι παρεμβάσεις προς την εργοδοσία και την Επιθεώρηση Εργασίας. Ζητούν αυξήσεις στους χαμηλόμισθους, τονίζοντας ότι δεν μπορεί εργαζόμενοι που δουλεύουν 300 μέτρα κάτω από τη γη, σε απαράδεκτες - ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας, παίζοντας κορόνα - γράμματα καθημερινά τη ζωή τους, να αμείβονται με 800 και 900 ευρώ.

Ζητούν, εφόσον έχουν μπει σε καθεστώς συνεχούς πυράς, δηλαδή δουλειά και τα Σαββατοκύριακα με κυλιόμενες βάρδιες, να πληρώνονται με προσαύξηση για την εργασία τους Σάββατο και Κυριακή, σε αντίθεση με το σημερινό καθεστώς, όπου η εργοδοσία πληρώνει με προσαύξηση μόνο την Κυριακή. Επίσης έχουν κάνει καταγγελία στην Επιθεώρηση διεκδικώντας να πληρωθούν υπόλοιπο αδειών από το 2020, που δεν δόθηκε στους εργαζόμενους, και τις μέρες που τέθηκαν σε αναστολή εργασίας τον Νοέμβρη, λόγω κρουσμάτων κορονοϊού σε προσωπικό της «Ελληνικός Χρυσός».

Τέλος, ζητούν μέτρα για την προστασία από την πανδημία. Οπως λένε, ενώ μετά από πιέσεις του Συνδικάτου δίνονται μάσκες στους εργαζόμενους, δεν τηρούνται άλλα μέτρα. Ετσι, εξακολουθούν να μεταφέρονται 4 και 5 άτομα μέσα στα αυτοκίνητα, να συνωστίζονται στα αποδυτήρια στην αλλαγή της βάρδιας, να μην πραγματοποιούνται τακτικά τεστ.

Ο γραμματέας του Συνδικάτου, Αναστάσιος Ζαρούλας, γομωτής, που του έχει απαγορευτεί η είσοδος στις εγκαταστάσεις του μεταλλείου, εξηγεί ότι τα προβλήματα υγείας και ασφάλειας είναι σοβαρά και έχουν οδηγήσει σε συσπείρωση των εργαζομένων στο σωματείο, όπως και η στάση των προϊσταμένων.

«Η απαγόρευση εισόδου είναι χτύπημα κατά του σωματείου. Δεν θέλουν το σωματείο και προσπαθούν με κάθε τρόπο να το διαλύσουν. Τους ενοχλεί γιατί είναι αγκάθι στα σχέδιά τους. Το καταλαβαίνουν αυτό οι συνάδελφοι, γιατί έχουν ζήσει και την εποχή "προ σωματείου" και την "μετά σωματείο". Την εποχή που έβγαινε ο άλλος από τα γραφεία, φώναζε και έβριζε τους εργαζόμενους, πολλούς τους πήγαινε σπρώχνοντας, δουλεύανε μέσα στην κάπνα, δίπλα σε μηχανήματα τεράστιων ίππων, όπως είναι ο φορτωτής και η τσάπα, χωρίς κανένας να προσπαθεί να μεριμνήσει για την ασφάλεια και την υγιεινή.

Με την ίδρυση του σωματείου όλα αυτά έγιναν ζήτημα διεκδίκησης για να προστατευτούν οι εργαζόμενοι. Δεν είναι λίγο να είσαι 7 ώρες τουλάχιστον κάτω, μέσα στο υπόγειο και μέσα σε αυτές τις συνθήκες. Σε άλλα μεταλλεία μπορεί να υπάρχουν και χειρότερες καταστάσεις. Δεν μπαίνουμε στη σύγκριση. Εμείς παλεύουμε να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας εδώ, γιατί εδώ δουλεύουμε».

Ο Νίκος Τζανετής, πρόεδρος του Συνδικάτου και μέλος της διοίκησης της Ομοσπονδίας Μεταλλωρύχων, είναι μεταλλειολόγος μηχανικός και εργάζεται στην «Edilmac» ως τεχνικός Ασφαλείας. Εξηγεί ότι και οι απολύσεις και οι απαγορεύσεις εισόδου, ακόμα και η επιβολή δίμηνων συμβάσεων το τελευταίο διάστημα, έχουν στόχο την αποδυνάμωση, το χτύπημα και τη διάλυση του Συνδικάτου.

«Σε μια πορεία διεκδίκησης, όλο και αποκαλυπτόταν ότι τελικά δεν είναι μόνη υπεύθυνη η "Edilmac", αλλά από πίσω έχει τη στήριξη και την άμεση επιμέλεια της "Ελληνικός Χρυσός"», λέει στον «Ριζοσπάστη» και συνεχίζει: «Είναι συνυπεύθυνοι, από τη στιγμή που έχουμε απευθυνθεί και στους δύο και κανένας δεν δίνει λύση στα προβλήματά μας. Σαν κύριος του έργου η "Ελληνικός Χρυσός" θα μπορούσε να επιβάλει κάποια πράγματα. Ομως, μετά και τη νέα ληστρική συμφωνία για την παράδοση του ορυκτού πλούτου, θέλουν να ξεμπερδέψουν μια και καλή με το σωματείο, με τους εργαζόμενους που βγάζουν φωνή και αναδεικνύουν τα προβλήματα. Αυτό σίγουρα πρέπει να μας ψυλλιάζει σχετικά με τα όσα σχεδιάζουν για το μέλλον, όπως η επέκταση των εργολαβικών και το παραπέρα τσάκισμα εργατικών δικαιωμάτων.

Τους απαντάμε: Οσο και να προσπαθούν να επιβάλουν "σιγή ιχθύος" στο εργοτάξιο, να μας τρομοκρατούν και να μας φοβίσουν, δεν θα τα καταφέρουν. Θα συνεχίσουμε μέχρι τη νίκη. Στηριζόμαστε στη δύναμη της αλληλεγγύης της εργατικής τάξης».