Τον προπαγανδιστικό χορό που έχουν στήσει η κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας, προκειμένου να εμφανίσουν τις αντεργατικές ανατροπές ως ρυθμίσεις υπέρ των εργαζομένων, σέρνει η δέσμη των μέτρων για τη λεγόμενη «ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής». Το νομοσχέδιο ενσωματώνει την ισχύουσα ευρωπαϊκή Οδηγία (2019/1158) και προβλέπει μια σειρά από σχετικά μέτρα και ρυθμίσεις που μάλιστα τροφοδοτούν μια προπαγάνδα ότι δήθεν το νομοσχέδιο έχει και «θετικά στοιχεία» ή ότι μπορεί να βελτιωθεί, την οποία αναπαράγει και η ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ. Στόχος είναι να υπονομευτεί το δίκαιο αίτημα των εργαζομένων για απόρριψη εδώ και τώρα του εκτρωματικού νομοσχεδίου, να εγκλωβιστούν δυνάμεις σε μια συζήτηση για «διορθώσεις» σε ένα κείμενο φτιαγμένο από το Α μέχρι το Ω με οδηγό τις «βέλτιστες πρακτικές» απογείωσης της εκμετάλλευσης.
Παρά την προσπάθεια να παρουσιαστεί η παραπάνω Οδηγία και η εφαρμογή της ως «φιλεργατικό μέτρο», η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική: Οι πολιτικές για την «ισορροπία» της επαγγελματικής και της οικογενειακής ζωής δεν αλλάζουν αλλά συμπληρώνουν το τοπίο του σύγχρονου εργασιακού μεσαίωνα που διαμορφώνουν ΕΕ και κυβερνήσεις. Ισοδυναμούν με ακόμα περισσότερες ρυθμίσεις «ευελιξίας» για τους εργαζόμενους γονείς, κάνοντας τη ζωή και τα ωράρια «λάστιχο». Μεταφράζονται σε ελάχιστες άδειες, κατά τη διάρκεια των οποίων ο μισθός και τα ασφαλιστικά δικαιώματα δεν εξασφαλίζονται.
Οσον αφορά τις άδειες, θεσμοθετείται γονική άδεια διάρκειας τεσσάρων μηνών για καθέναν από τους δύο γονείς μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών, η οποία είναι όμως κατά το ήμισυ ...απλήρωτη. Οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν αποζημίωση από τον ΟΑΕΔ μόνο για τους δύο πρώτους μήνες, στο ύψος του κατώτερου μισθού, ενώ πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη προκειμένου να αναγνωρίσουν το μη επιδοτούμενο διάστημα ως χρόνο ασφάλισης. Και στην περίπτωση της γονικής άδειας υπάρχουν τα ψιλά γράμματα, με βάση τα οποία ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να μη χορηγήσει την άδεια στον χρόνο που ζητά ο εργαζόμενος «αν αυτό θα διατάρασσε σοβαρά την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης».
Τις ρυθμίσεις συμπληρώνουν η θεσμοθέτηση άδειας πατρότητας 14 ημερών και προστασίας του πατέρα από απόλυση για έξι μήνες, η πρόβλεψη για απουσία των εργαζόμενων γονιών για δύο μέρες ετησίως για λόγους «ανωτέρας βίας», η «άδεια φροντιστή» (5 μέρες ετησίως) για όσους επωμίζονται τη φροντίδα συγγενών με σοβαρό πρόβλημα υγείας.
Μόνιμη έγνοια των κυβερνητικών στελεχών είναι η αντιμετώπιση του «αντικινήτρου» που αποτελούν για τις επιχειρήσεις οι άδειες και τα δικαιώματα που σχετίζονται με τη μητρότητα. Στην κατεύθυνση που ορίζει και η στρατηγική της ΕΕ, επιδιώκουν να μοιράσουν ανάμεσα στα δύο φύλα το χρονικό διάστημα απουσίας από την εργασία λόγω οικογενειακών ευθυνών και να επεκτείνουν συνολικά στο εργατικό δυναμικό τις «ευέλικτες» ρυθμίσεις εργασίας, αντιμετωπίζοντας τη φροντίδα της οικογένειας ως ατομική υπόθεση και αντικείμενο «ισοκατανομής» ανάμεσα στη γυναίκα και τον άνδρα.
Η κυβέρνηση προχωρά ακόμα παραπέρα και θέλει να παρουσιάσει το «ξήλωμα» του 8ωρου, τη δουλειά για 10 και πλέον ώρες τη μέρα, στο πλαίσιο της διευθέτησης, ως μέτρο υπέρ των εργαζόμενων γονιών και ιδιαίτερα των γυναικών. Ετσι, το παραμύθι της «καλής ευελιξίας», που υποτίθεται «μπορεί να ωφελήσει τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους εργαζόμενους» και να αποφέρει «κέρδος και για τις δύο πλευρές», εμπλουτίστηκε από τον υπουργό με το παράδειγμα των εργαζόμενων μητέρων. Στον κατάλογο των εργαζομένων που θέλουν... διακαώς τη δεκάωρη δουλειά, προκειμένου να κάνουν περισσότερες μέρες διακοπές ή να πάνε να μαζέψουν ελιές, προστέθηκαν οι μητέρες που «θα ήθελαν να δουλεύουν λίγο παραπάνω από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη» προκειμένου «να βλέπουν τα παιδιά τους την Παρασκευή».
Ετσι, το κυβερνητικό ...ενδιαφέρον για το μοίρασμα του χρόνου των εργαζομένων ανάμεσα στη δουλειά και τη φροντίδα των μελών των οικογενειών τους εκδηλώνεται με ένα νομοσχέδιο - πολιορκητικό κριό ενάντια στο 8ωρο και την αργία της Κυριακής. Η «ισορροπία» οικογένειας και δουλειάς και η «διευκόλυνση» των εργαζομένων που είναι γονείς μικρών παιδιών, που φροντίζουν ηλικιωμένους ή ανάπηρους συγγενείς, γίνεται το σύνθημα για επέκταση της εργασιακής ζούγκλας. Η ανάγκη για σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας παρουσιάζεται ως «δόγμα», που στερεί από τις εργαζόμενες τη δυνατότητα της «ευελιξίας». «Δεν είναι νοητό το υπουργείο να κάνει κουμάντο στην κάθε οικογένεια», ισχυρίστηκε με θράσος ο υπουργός, τη στιγμή που κράτος και εργοδοσία «κάνουν κουμάντο» και επιβάλλουν εξαήμερες συμβάσεις, δουλειά την Κυριακή, «σπαστό» ωράριο, όρους δουλειάς που κόβονται και ράβονται σύμφωνα με τα «θέλω» των επιχειρήσεων.
Δίπλα στα παραπάνω, η κυβέρνηση παρουσιάζει το νομοσχέδιο ως ...έμπρακτη απόδειξη του ενδιαφέροντός της να προστατεύσει τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους από τα φαινόμενα βίας και παρενόχλησης στην εργασία, μέσα από την κύρωση της Σύμβασης 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) και την εισαγωγή σχετικών διατάξεων. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η «υποχρέωση» των εργοδοτών «να μεριμνούν για να προλαμβάνουν και να σταματούν τις εκδηλώσεις συμπεριφορών βίας και παρενόχλησης στην εργασία», «να παρέχουν στους εργαζομένους πληροφορίες» και να τους ενημερώνουν «για τις διαδικασίες που υφίστανται σε επίπεδο επιχείρησης», να διαμορφώνουν σχετική εταιρική πολιτική εφόσον απασχολούν πάνω από 20 εργαζόμενους.
Στην παρέμβασή της κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου, η αρμόδια υφυπουργός, Μ. Συρεγγέλα, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις αρνητικές συνέπειες που έχουν η βία και η παρενόχληση στις ...επιχειρήσεις. «Προστατεύουμε και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων», έσπευσε να διευκρινίσει, υπογραμμίζοντας τις επιπτώσεις του φαινομένου «στην οργάνωση της εργασίας», «στην παροχή κινήτρων στους εργαζόμενους», στην «παραγωγικότητά» τους, «στη φήμη επιχειρήσεων και υπηρεσιών». Αντίστοιχα, δίπλα στις «υποχρεώσεις» και τις «κυρώσεις» προβλέπεται και η επιβράβευση των εργοδοτών που εφαρμόζουν σχετικές πολιτικές με τη χορήγηση «Σήματος Ισότητας». Ηδη το υπουργείο, με το έργο «Share», αναλαμβάνει να «εκπαιδεύσει» και να «επιμορφώσει» στελέχη επιχειρήσεων, διαφημίζοντας τη δυνατότητα «να βελτιώσουν το προφίλ κοινωνικής υπευθυνότητας της εταιρείας» και να διαμορφώσουν «ένα σύγχρονο εργοδοτικό προφίλ, προσελκύοντας έτσι ικανούς νέους/ες εργαζόμενους/ες και γυναίκες κάθε ηλικίας».
Η λογική του ...αμοιβαίου συμφέροντος εργαζομένων και επιχειρήσεων όσον αφορά την πρόληψη και την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης αντανακλάται και στην αναγόρευση του «κοινωνικού διαλόγου», των διαβουλεύσεων και των συμφωνιών ανάμεσα στους «κοινωνικούς εταίρους» σε εργαλείο για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Στα ίδια τραπέζια του «κοινωνικού διαλόγου» προωθείται παράλληλα το «ξήλωμα» των εργασιακών δικαιωμάτων, επεκτείνεται η «ευελιξία» στον χρόνο εργασίας ως μέτρο που συμβάλλει στην «ισότητα» των φύλων και στη «συμφιλίωση» οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, θεσμοθετείται και παγιώνεται η τηλεργασία.
Πίσω από τις διακηρύξεις για το υποτιθέμενο «δίχτυ προστασίας» από τα φαινόμενα βίας, οι διατάξεις του νομοσχεδίου δείχνουν με τον πιο άγριο τρόπο τα δόντια τους στα σωματεία, στη συνδικαλιστική οργάνωση και δράση, στη συλλογική πάλη, στο απεργιακό δικαίωμα. Μια σειρά από ρυθμίσεις βάζουν στο στόχαστρο τα σωματεία και τη δράση τους, δηλαδή την ασπίδα προστασίας που έχουν οι εργαζόμενες να αντιτάξουν στην πολύμορφη βία που υφίστανται, το όπλο που έχουν για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Ετσι, η «μηδενική ανοχή» που εξαγγέλλει η κυβέρνηση δεν αφορά τόσο τα φαινόμενα βίας και παρενόχλησης, αλλά τα εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα, την οργάνωση και τη διεκδίκηση των εργαζομένων.