ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Θύελλα αντιδράσεων για την «Τρύπα του Διαβόλου»

Στο στόχαστρο επικρίσεων βρέθηκε για μία ακόμη φορά η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, με αφορμή τη στυγνή μεταναστευτική πολιτική και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης προσφύγων...

Κυριακή 3 Φλεβάρη 2002

Associated Press

Σιωπηλή στάση διαμαρτυρίας ακτιβιστών και συγγραφέων για την κυβερνητική πολιτική έναντι των προσφύγων, έξω απ' τα Γραφεία Μετανάστευσης στο Σίδνεϊ...
Δεν είναι πολλοί αυτοί που μπορούν να μιλήσουν με σιγουριά για τις συνθήκες ζωής εκατοντάδων προσφύγων στο προσφυγικό στρατόπεδο Γουμέρα της Αυστραλίας. Οι λιγοστές πληροφορίες μιλούν για πολύμηνη «κράτηση» - απομόνωση απ' τον υπόλοιπο κόσμο - ανθρώπων κάθε ηλικίας, ακόμη και παιδιών, σε κτίρια με θέα τα σιδερόφραχτα ή συρματόπλεκτα τείχη στη μέση του πουθενά. Το φαγητό μπορεί να αρκεί για μία λιτή επιβίωση. Ομως, η καρδιά των ανθρώπων, που εγκατέλειψαν τις χώρες τους αναζητώντας καλύτερη τύχη, άδεια παραμονής ή άσυλο στην Αυστραλία, ασφυκτιά... Αρκετοί απ' αυτούς φέρουν συμπτώματα ψυχικής κατάπτωσης, ενώ άλλοι περιγράφουν τον εγκλεισμό τους ως ένα ατέρμονο ψυχολογικό βασανιστήριο, νιώθοντας να πνίγονται απ' το άδικο: Φυλακίστηκαν δίχως να έχουν κάνει έγκλημα, «εισπράττουν» συμπεριφορά κατάδικου δίχως να είχαν ποτέ τη δυνατότητα να προσφύγουν στη «δικαιοσύνη», θεωρούνται ένοχοι μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου. Και ο χρόνος κυλά. Οι μέρες γίνονται βδομάδες, οι βδομάδες μήνες, και οι μήνες δύο, τρία ή και περισσότερα χρόνια...

Κάτω απ' το βάρος μιας τέτοιας ζωής, μερικές εκατοντάδες πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, το Ιράν και άλλες ασιατικές χώρες, που κρατούνται επί μακρό χρονικό διάστημα στο στρατόπεδο Γουμέρα (βρίσκεται καταμεσής της αυστραλιανής ερήμου), ξεσηκώθηκαν. Η πολύμηνη υπομονή των προσφύγων, εν αναμονή μίας απάντησης στην αίτηση βίζας ή ασύλου, εξαντλήθηκε... Και πήρε, πριν από δύο βδομάδες, τη μορφή απέλπιδων πράξεων διαμαρτυρίας.

Σημειώθηκαν ομαδικές απόπειρες αυτοκτονίας από ενήλικες, αλλά και εφήβους κρατουμένους. Πολλές δεκάδες, πάνω από 370 κρατούμενοι, Αφγανοί στην πλειοψηφία τους, στο στρατόπεδο Γουμέρα, γνωστό και ως «Τρύπα του Διαβόλου», διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση της κυβέρνησης Χάουαρντ να αναστείλει τη διαδικασία εξέτασης αιτήσεων ασύλου, με πρόσχημα «τη βελτίωση της κατάστασης και το τέλος του πολέμου στο Αφγανιστάν»! Αρνήθηκαν να βάλουν τροφή στο στόμα τους και έραψαν τα χείλη τους σε ένδειξη ύστατης διαμαρτυρίας. Ανάμεσά τους ακόμη και οκτάχρονα παιδιά, που θέλησαν να μιμηθούν τους γονείς τους...

Θύελλα αντιδράσεων

Κάπως έτσι, «αίφνης» (μήνες μετά την πρόσφατη περιπέτεια των δεκάδων Ασιατών προσφύγων, που περιπλανιούνταν επί βδομάδες πάνω στο εμπορικό φορτηγό πλοίο «Τάμπα», επειδή η κυβέρνηση Χάουαρντ αρνούνταν επίμονα να τους δεχτεί στο έδαφός της), όλοι έστρεψαν το βλέμμα στην Αυστραλία. Οργανώσεις προάσπισης των δικαιωμάτων των προσφύγων, ο Ερυθρός Σταυρός, ακόμη και αρμόδιες επιτροπές των Ηνωμένων Εθνών έσπευσαν να στηλιτεύσουν τη σκληρή στάση της Καμπέρας στο ζήτημα των προσφύγων.

Επανήλθαν στη δημοσιότητα ρεπορτάζ για τα έξι, συνολικά, στρατόπεδα προσφύγων που λειτουργούν στην Αυστραλία υπό τη διοίκηση της ιδιωτικής εταιρίας, που ακούει στην εύηχη ονομασία «Σωφρονιστική Διοίκηση Αυστραλασίας». Ομως, παρά τις σφυγμομετρήσεις, που θέλουν τους Αυστραλούς να επιδοκιμάζουν, στην πλειοψηφία τους, τη στυγνή μεταναστευτική πολιτική του πρωθυπουργού Τζον Χάουαρντ, οι πρόσφυγες είχαν συμπαραστάτες: Διεθνείς οργανώσεις προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικές οργανώσεις, φορείς διαφόρων χριστιανικών δογμάτων, πανεπιστημιακούς καθηγητές, γιατρούς, δικηγόρους και μία πλειάδα άλλων φορέων, που χρόνια τώρα πιέζουν για αλλαγή της μεταναστευτικής πολιτικής. Χάρη στην κινητοποίηση αυτών των ανθρώπων, οι κρατούμενοι - απεργοί πείνας με τα ραμμένα χείλη δεν πέρασαν απαρατήρητοι... Και οι επικρίσεις για παραβιάσεις διεθνών συνθηκών προστασίας, π.χ., των δικαιωμάτων των παιδιών - κρατουμένων ήρθαν με τη μορφή καταιγίδας.

Παράλληλα, ολοένα και περισσότεροι δεν περιορίστηκαν στην αόριστη διατύπωση ενός αιτήματος για βελτίωση των συνθηκών και των δικαιωμάτων των προσφύγων στα «κέντρα κράτησης μεταναστών» (όπως τα αποκαλεί η κυβέρνηση). Διεκδίκησαν το άμεσο κλείσιμο, πρώτα απ' όλα, του κολαστηρίου (και πρώην πεδίου πυραυλικών δοκιμών) στην έρημο της Γουμέρας.

Η στάση του πρωθυπουργού Τζον Χάουαρντ και του υπουργού Μετανάστευσης, Φίλιπ Ράντοκ, έμοιαζε να ρίχνει περισσότερο λάδι στη φωτιά. «Η απελευθέρωση όλων των κρατουμένων θα έστελνε στον κόσμο το λανθασμένο μήνυμα πως ο καθένας μπορεί να έρθει ανεμπόδιστα στη χώρα μας», κραύγαζε ο Χάουαρντ. «Μας εκβιάζουν οι απεργοί πείνας με τις απόπειρες αυτοκτονίας και το ράψιμο των χειλιών τους», έλεγε ο Ράντοκ...

Ωσπου, οι εκκλήσεις και επιστολές παρατηρήσεων και διαμαρτυρίας άρχισαν να διαδέχονται η μία την άλλη. Εν μέσω αυτών, ήρθε και η παραίτηση του προέδρου της συμβουλευτικής προς την κυβέρνηση οργάνωσης «Συμβούλιο Πολυπολιτισμικής Αυστραλίας», Νέβιλ Ρόουτς.

Λήξη απεργίας εν αναμονή εξελίξεων

Τελικά, την περασμένη Τετάρτη (30/01) και μετά από παρεμβάσεις πλήθους οργανώσεων, και τη διαβεβαίωση των ομοσπονδιακών αρχών πως θα ξαναρχίσει «με ταχείς ρυθμούς και δίκαιο τρόπο» η διαδικασία εξέτασης αιτήσεων στο στρατόπεδο Γουμέρα, οι δεκάδες απεργοί πείνας τερμάτισαν την κινητοποίησή τους. Ανάμεσά τους και οι δεκάδες έφηβοι που είχαν απειλήσει με ομαδική αυτοκτονία...

Η καταιγίδα φαίνεται πως πέρασε, εν αναμονή της εκπλήρωσης του «ονείρου» για μία νόμιμη άδεια ολιγόχρονης παραμονής... Ομως, η παραμικρή αφορμή δε θα αργήσει να ξυπνήσει το ηφαίστειο και πάλι... Ακόμη και εάν τα φώτα της δημοσιότητας απομακρυνθούν απ' τα στρατόπεδα προσφύγων της Αυστραλίας, κάποιοι θα είναι εκεί για να μας τα θυμίζουν...

Στις 12 του προσεχούς Φλεβάρη, ημέρα επανέναρξης των εργασιών του ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου στην Καμπέρα, δεκάδες οργανώσεις, ανάμεσά τους η Επιτροπή Δράσης Καμπέρα Για τους Πρόσφυγες και το δραστήριο ΚΚ Αυστραλίας, θα πραγματοποιήσουν συγκέντρωση διαμαρτυρίας για την κυβερνητική μεταναστευτική πολιτική. Στην ανακοίνωση που εξέδωσαν οι φορείς που διοργανώνουν την κινητοποίηση, κάλεσαν τους Αυστραλούς πολίτες να συμμετάσχουν, επισημαίνοντας:

«Η αδυναμία πολλών Αυστραλών να καταλάβουν τις ηθικές και κοινωνικές επιπτώσεις της κυβερνητικής πολιτικής έναντι των προσφύγων, μας βάζει για τα καλά στο μονοπάτι της αβύσσου, όπου η πλειοψηφία φθάνει στο σημείο να αποδεχτεί, ακόμη και να επικροτήσει, το γεγονός ότι κάποιοι συμπεριφέρονται σε μία τάξη ανθρώπων σαν να ήταν κατώτερες υπάρξεις... Η επιδείνωση της κατάστασης στα στρατόπεδα προσφύγων και η στάση της κυβέρνησης, μας αναγκάζει να δράσουμε τώρα. Οι εργασίες του ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου ξεκινούν την Τρίτη, 12 Φλεβάρη. Είναι ευκαιρία για όλους εμάς να συγκεντρωθούμε και να προσπαθήσουμε να απομακρύνουμε τη χώρα που ολισθαίνει στην άβυσσο των διακρίσεων!»


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ