Βιβλίο
Πολύπλευρα άριστη μελέτη
Κυριακή 3 Φλεβάρη 2002

Ο τίτλος «Πολύπλευρα άριστη μελέτη» προλέγει την πραγματικά ενθουσιώδη, άριστη εντύπωση, που προκάλεσε στην υπογράφουσα το βιβλίο του ερευνητή στο Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και διοικητικού μέλους του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών Αποστόλη Ν. Χαρίση «Θρησκεία και Πολιτική στην Ελλάδα (Ιστορικές καταβολές, σύγχρονες διαστάσεις και προβλήματα» (έκδοση του ΚΜΕ και της «Σύγχρονης Εποχής»). Ο τίτλος και ο υπότιτλος του βιβλίου - αναγκαστικά γενικόλογοι - δεν «προδίδουν» το γνωστικό πλούτο, το επιστημονικό εύρος, το ερευνητικό βάθος, την επικαιρότητα, την άριστη χρήση της πάμπλουτης γλώσσας μας, την εκλαϊκευτικότατη και ελκυστικότατη γραφή του. Μόνο διαβάζοντας αυτό το γοητευτικό βιβλίο - παρά το επιστημονικό της θέμα και τον πολιτικο-ιδεολογικό της χαρακτήρα - ανακαλύπτεις την πολύπλευρη αξία αυτής της έρευνας - μελέτης. Μελέτη, που γράφτηκε με αφορμή, αφ' ενός, τη σύγκρουση Εκκλησίας -κυβέρνησης για το ζήτημα της αναγραφής του θρησκεύματος στις ταυτότητες και, αφ' ετέρου, διάφορα γεγονότα (στην Ελλάδα και διεθνώς), αναφορικά με τις σχέσεις θρησκείας - πολιτικής και τις διάφορες «Σκύλλες» και «Χάρυβδες», που, σε βάρος των λαών, επιδιώκουν να μεταβάλουν τον 21ο αιώνα σε «αιώνα της θρησκείας».

Η πολύπλευρη (ιστορική, φιλοσοφική, θρησκειολογική - πολιτισμική, κοινωνικοπολιτική, ιδεολογική) μελέτη του Α. Χαρίση, «πατώντας» στις γερές επιστημονικές σπουδές και γνώσεις του, στη μαρξιστική διαλεκτική, σε αδιαμφισβήτητες «πηγές» (ιστορικές, φιλολογικές, θρησκειολογικές), σε σχετικά κείμενα των Μαρξ και Ενγκελς και κορυφαίων ξένων, αλλά και σύγχρονων Ελλήνων ειδικών επιστημόνων (λ.χ., του διακεκριμένου βυζαντινολόγου - ερευνητή Τηλέμαχου Λουγγή), αφ' ενός, συνθέτει ένα ιστορικο-κοινωνικό «πανόραμα» της γέννησης, των ταξικών χαρακτηριστικών, της εξέλιξης των θρησκειών ανά τους αιώνες, με κυρίαρχη τη χριστιανική και επίκεντρο την ορθόδοξη. Και, αφ' ετέρου, αποτελεί ένα πολύτιμο, αναγκαίο για την εποχή μας, «εργαλείο» ιδεολογικοπολιτικής κατανόησης και καταπολέμησης των δύο - εξαιρετικά επικίνδυνων για τις τύχες των λαών στη βαλκανική «γειτονιά» μας και διεθνώς - τάσεων. Από τη μια, της καλπάζουσας «ομογενοποίησης του κόσμου» (κοινωνικής, οικονομικής, πολιτικής, πολιτιστικής) και, από την άλλη, της εντεινόμενης παρουσίας εθνικιστικών, ποικιλώνυμων («φονταμενταλιστικών») πολιτικο-θρησκευτικών κινημάτων, που «μπερδεύουν» την ήρα με το στάρι... Οπως, λ.χ., η ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία, που συγχέει(;) ως «εκκλησιαστικό» τον όρο «έθνος», ενώ «είναι αστικός και πολιτικός». Η μελέτη εξετάζει την παλαιόθεν προβληματική σχέση μεταξύ ορθοδοξίας - Ανατολής - Δύσης και την «ελληνορθόδοξη» πολιτική ιδεολογία και την ψυχολογία που διαμορφώνει και αναδεικνύει τη μέγιστη ανάγκη χωρισμού της Εκκλησίας από το κράτος.


Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ