ΕΝΩΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΟΫΠΑΛΛΗΛΩΝ ΞΑΝΘΗΣ
Τιμή στους ηρωικούς καπνεργάτες, διδαχή από τον σκληρό αγώνα τους

Εκδήλωση για τα 94 χρόνια από τη μεγάλη απεργία του 1928

Παρασκευή 17 Ιούνη 2022

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 14/6 η εκδήλωση της Ενωσης Ιδιωτικών Υπαλλήλων και Εμποροϋπαλλήλων (ΕΙΥΕ) νομού Ξάνθης, η οποία ήταν αφιερωμένη στα 94 χρόνια από τον απεργιακό αγώνα των καπνεργατών, που πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια ως φόρος τιμής στους αγώνες της εργατικής τάξης αλλά και ως ένα ζωντανό μάθημα για τους νέους εργαζόμενους, για τις κατακτήσεις που κερδήθηκαν μέσα από τη συλλογική πάλη και που σήμερα αμφισβητούνται ή ακόμη και χάνονται.

Ομιλία στην εκδήλωση έκανε η γραμματέας της ΕΙΥΕ, Γ. Ρόιδου, και ακολούθησε μουσικό αφιέρωμα με ρεμπέτικα τραγούδια της εποχής από το συγκρότημα «Οι άτακτοι».

Οπως ανέφερε μεταξύ άλλων στην ομιλία της η Γ. Ρόιδου, «η ματωμένη Τετάρτη του 1928 εντάσσεται στην καπνεργατική απεργία του Ιούνη - Ιούλη του 1928 που απλώθηκε και σε άλλους κλάδους (οικοδόμους, αρτεργάτες, τροχιοδρομικούς, κ.ά.) προβάλλοντας ως κύριες διεκδικήσεις τόσο οικονομικά (αύξηση στα μεροκάματα σύμφωνα με τον τιμάριθμο, αλλαγές στη διοίκηση και λειτουργία του Ταμείου Ασφάλισης Καπνεργατών) όσο και πολιτικά αιτήματα (παύση της τρομοκρατίας, μη ψήφιση του "τρομονόμου"). Η απεργία είχε σοβαρή απήχηση όχι μόνο μέσα στην Ελλάδα αλλά και στο εργατικό κίνημα των βαλκανικών και πολλών ευρωπαϊκών χωρών ενώ γίνεται αναφορά σε αυτή σε άρθρο του περιοδικού "Κομμουνιστική Διεθνής" με τίτλο "Κάτω από το σύνθημα του αποφασιστικού ταξικού διαχωρισμού"».

Παρουσιάζοντας το χρονικό της μεγάλης μάχης, αναφέρθηκαν τα παρακάτω:

Η απεργία στην Ξάνθη ξεκινάει στις 13 Ιούνη, αλλά η προετοιμασία της γίνεται από τις αρχές Ιούνη όταν στο χάνι Κιουζούν κάνουν συνέλευση 4.000 καπνεργάτες. Μετά τη συνέλευση του σωματείου συλλαμβάνεται ο γραμματέας του Συνδικάτου «Η Αμυνα» και καταδικάζεται σε 24ωρη φυλάκιση, ενώ την άλλη μέρα οι αρχές «πιάνουν» όλα τα σημεία της πόλης για να μη γίνουν διαδηλώσεις για την απελευθέρωσή του.

Από την πρώτη στιγμή της απεργίας αυτή αντιμετωπίζεται με άγρια καταστολή, που έχει αποτέλεσμα 4 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες. Νεκροί είναι οι Σωκράτης Καραβανάς ή Καράμπελας, Ραμαδάν Ογλού Μουσιά, Σπύρος Θεοδοσίου και Ασάν Μεμέτ, ενώ οι εφημερίδες της εποχής μιλάνε για 6 νεκρούς.

Σε καταγγελία του Συνδικάτου στις 16 Ιούνη αναφέρεται πως υπάρχουν 200 τραυματίες, ενώ 3 γιατροί αναφέρουν πως έδεσαν πάνω από 40 με πληγές στο στήθος. Στις 28 Ιούνη γίνεται μεγάλη συνέλευση των καπνεργατών στο «Πάνθεον» που χαιρετίζει τους εξόριστους και τους φυλακισμένους, τους τίμιους αγωνιστές της εργατικής τάξης και τα θύματα του ιερού αγώνα, ενώ αποφασίζει πως την ευθύνη για τις διαπραγματεύσεις έχουν μόνο το 5μελές Γραφείο και η Καπνεργατική Ομοσπονδία Ελλάδας και όχι η εργοδοτική ΓΣΕΕ των «κίτρινων» συνδικαλιστών.

Η Γ. Ρόιδου τόνισε στη συνέχεια: «Είναι γνωστό πως το δόγμα "νόμος και τάξη" που προμοτάρουν οι αστικές κυβερνήσεις όλων των μειγμάτων διαχείρισης σηματοδοτεί την προσπάθεια των μεγαλοεργοδοτών να τρομοκρατήσουν τους εργάτες να μη διεκδικούμε τα δικαιώματά μας. Επιλογή και για τις περιόδους ανάπτυξης για να μη θιχτεί στο ελάχιστο η κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων αλλά και για τις περιόδους κρίσης για να μη γιγαντωθούν οι αγώνες για να μην πληρώσουμε οι εργαζόμενοι την κρίση. Δεν είναι τυχαίο πως σε μια από τις Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου υπάρχει η πρόβλεψη για επίταξη απεργών, την ίδια στιγμή που ακόμα δεν έχει υπάρξει καμιά πρόβλεψη για επίταξη του ιδιωτικού τομέα Υγείας για να προστατευτεί η υγεία του εργαζόμενου λαού.

Ο φόβος της απόλυσης από την εργοδοτική τρομοκρατία δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει φρένο στην αναγκαία όσο ποτέ οργάνωση κάθε εργαζόμενου στο ταξικό σωματείο μας. Κανένας δεν θα μας δώσει αυτά που δικαιούμαστε παρά ο ίδιος ο αγώνας μας. Οι καπνεργάτες μπορεί να δέχτηκαν απίστευτη καταστολή αλλά ο καπνεργατικός κλάδος είχε κατακτήσει σημαντικά καλύτερους μισθούς και μειωμένη εργάσιμη μέρα σε σχέση με το τι ίσχυε γενικά για την εργατική τάξη της μεσοπολεμικής Ελλάδας, ενώ το 1925 καταχτήσανε το Ταμείο Ασφάλισης Καπνεργατών (ΤΑΚ) για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της χρόνιας περιοδικής ανεργίας».