Η προώθηση των επιδιώξεων της τουρκικής αστικής τάξης στα Δυτικά Βαλκάνια, σε συνθήκες που εντείνονται συνολικότερες διεργασίες για την επιτάχυνση της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσής» τους, βρίσκεται στο επίκεντρο της περιοδείας που πραγματοποιεί ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, στην περιοχή, σε μια περίοδο που όλη η Βαλκανική Χερσόνησος μπλέκεται όλο και βαθύτερα στην ιμπεριαλιστική αναμέτρηση Δύσης - Ρωσίας - Κίνας.

Σήμερα, ο Τούρκος ηγέτης αναμένεται στην Κροατία, αφού πρώτα επισκέφτηκε τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη (Β-Ε) και τη Σερβία.

«Η Τουρκία στηρίζει τη σταθερότητα, ανάπτυξη και πορεία ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στους ευρωατλαντικούς οργανισμούς», δήλωσε ο Ερντογάν από το Σαράγεβο (πρωτεύουσα της Β-Ε), καθώς η Αγκυρα αναδεικνύει με κάθε ευκαιρία τη βαρύτητά της για την προώθηση των ευρωατλαντικών σχεδιασμών.

Χαρακτηρίζοντας «εξαιρετικές» τις σχέσεις της χώρας του με τη Β-Ε και εκφράζοντας στήριξη για την εδαφική ακεραιότητά της - σε μια περίοδο που εντείνονται «φυγόκεντρες» κινήσεις, ιδιαίτερα από την πλευρά των Σερβοβόσνιων - σημείωσε πως «είμαστε και θα είμαστε στο πλευρό της Β-Ε σε όλα σχεδόν τα πεδία». Επιπλέον, από το βήμα επιχειρηματικού συνεδρίου όπου συμμετείχε και η πολυπληθής τουρκική αντιπροσωπεία που τον συνοδεύει, ο Ερντογάν κάλεσε τους Τούρκους επιχειρηματίες να αυξήσουν δραστικά τις επενδύσεις τους.

Παράλληλα, στο πλαίσιο των διαφοροποιήσεων της Αγκυρας μέσα στον ευρωατλαντικό άξονα, ο Τούρκος Πρόεδρος επέκρινε τον ύπατο εκπρόσωπο της «Διεθνούς Κοινότητας» για τη Β-Ε, Κρίστιαν Σμιτ, για παρεμβάσεις στις επικείμενες εκλογές στη χώρα, που, όπως είπε, δεν διασφαλίζουν τη δημοκρατικότητα και διαφάνεια.

Από τη μεριά του, ο Σ. Τζαφέροβιτς (Βόσνιος μουσουλμάνος, που αυτήν την περίοδο προεδρεύει του τριμελούς προεδρείου της Β-Ε), είπε ότι δεν υπάρχει άλλη χώρα με την οποία η Β-Ε να έχει τόσο «στενές και ισχυρές σχέσεις» όσο η Τουρκία. Ανέφερε ως παραδείγματα επενδύσεις που «τρέχουν», όπως ο αυτοκινητόδρομος για τη σύνδεση Βελιγραδίου - Σαράγεβο, αλλά και τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου που είναι υπό διαπραγμάτευση.

Στο Βελιγράδι, ο Ερντογάν έκανε λόγο για «θετική ορμή» στα Βαλκάνια που, όπως είπε, πρέπει να διατηρηθεί, αναφερόμενος και στον πρόσφατο συμβιβασμό μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου για τις μετακινήσεις πολιτών μεταξύ των δύο πλευρών, με φόντο την κλιμακούμενη παρέμβαση Ουάσιγκτον - Βρυξελλών για εξομάλυνση των διμερών σχέσεων με ευρωατλαντική «σφραγίδα».

Μεταξύ άλλων, ο Ερντογάν τόνισε ότι «η Τουρκία με ειλικρίνεια και συνέπεια είναι πρόθυμη να βοηθήσει για να ξεπεραστούν μέσα από τον διάλογο όλα τα προβλήματα στο Κόσοβο και στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Τα Βαλκάνια δεν μπορούν να αντέξουν τη διατήρηση ανοιχτών ζητημάτων».

Από τη μεριά του, ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, είπε ότι «η Σερβία και η Τουρκία διανύουν τη χρυσή εποχή των διμερών τους σχέσεων». Σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ, εξήρε τον ρόλο του Ερντογάν στην επίλυση των «ανοιχτών ζητημάτων» στην περιοχή, όπως το «βοσνιακό» (τις σχέσεις μεταξύ Βόσνιων μουσουλμάνων, Κροατοβόσνιων και Σερβοβόσνιων στη Β-Ε), αλλά και το ζήτημα του Κοσόβου.

Στη συνάντηση συζητήθηκε και η διμερής στρατιωτική συνεργασία, η αγορά τουρκικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών «Bayraktar» από τη Σερβία, αλλά και η εκπαίδευση των σερβικών Ειδικών Δυνάμεων στην Τουρκία.

Ακόμα, συζητήθηκε η συνεργασία στην Ενέργεια, με ΜΜΕ να μεταδίδουν πως ο Βούτσιτς ζήτησε την τουρκική συμβολή για τη μεταφορά αζέρικου ηλεκτρικού ρεύματος προς τη Σερβία.

Ενδεικτικές των διεργασιών που «τρέχουν» ήταν μεταξύ άλλων και οι δηλώσεις του Σέρβου ΥΠΕΞ, Ν. Σελάκοβιτς, που στα τέλη της περασμένης βδομάδας είπε ότι το Βελιγράδι περιμένει τη συμβολή και της Αγκυρας, ώστε ο διάλογος ανάμεσα σε Πρίστινα και Βελιγράδι «να οδηγήσει σε έναν συμβιβασμό και μια αμοιβαία αποδεκτή λύση και θα συμβάλει στη διατήρηση της περιφερειακής ειρήνης και σταθερότητας».

Οι δηλώσεις του έγιναν μετά από συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του, Μ. Τσαβούσογλου, στο Βελιγράδι, στο περιθώριο της Συνόδου των «Ανοιχτών Βαλκανίων» (Σερβία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία), όπου Τουρκία και Μαυροβούνιο ήταν επίσημα προσκεκλημένοι.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνηση Ερντογάν ξεκαθάρισε ότι θα αξιοποιήσει όλα τα πεδία παζαριού για να υπερασπιστεί τις δικές της προτεραιότητες. Ετσι, για δεύτερη συνεχόμενη μέρα επέκρινε με υψηλούς τόνους τη στάση της Δύσης απέναντι στη Ρωσία, αναφέροντας πως η στάση της Δύσης δεν είναι «σωστή» και πως ακολουθεί «πολιτική προκλήσεων» απέναντι στη Μόσχα, προσθέτοντας ότι «η Ρωσία δεν είναι μια χώρα που θα έπρεπε να υποτιμάται». Εκτίμησε δε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα τελειώσει σύντομα.

Είχαν προηγηθεί επισημάνσεις του εκπροσώπου του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, που μιλώντας στην εφημερίδα «Izvestia» για τις σχέσεις Ρωσίας - Τουρκίας και αφού αναγνώρισε ότι παραμένουν διαφορές απόψεων, ειδικά για την Ουκρανία, σημείωσε: «Η Τουρκία είναι αναμφίβολα μια φιλική χώρα για εμάς. Η Τουρκία είναι ένας πολύ σημαντικός εταίρος για εμάς στη διεθνή πολιτική, στο εμπόριο και την οικονομική συνεργασία». Υπενθύμισε ότι η Τουρκία δεν συμμετέχει στις ευρωατλαντικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αναφέροντας ότι «η Τουρκία ασκεί τη δική της κυρίαρχη ανεξάρτητη πολιτική» και ότι «η Ρωσία και η Τουρκία έχουν τεράστιες δυνατότητες συνεργασίας σε πολιτική και οικονομία (...) διεξάγουν τις διμερείς σχέσεις τους με βάση τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού και οφέλους».