Το κείμενο της Ερώτησης, που υπογράφουν οι βουλευτές του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα, Γιάννης Γκιόκας, Γιάννης Δελής, Λιάνα Κανέλλη και Θανάσης Παφίλης, έχει ως εξής:

«Η κυβέρνηση περηφανεύεται για τις επιτυχίες της πολιτικής της στο Προσφυγικό - Μεταναστευτικό και τη μείωση του αριθμού των ξεριζωμένων που μένουν στη χώρα, επαναλαμβάνοντας προκλητικά ότι εφαρμόζει μια "αυστηρή αλλά δίκαιη πολιτική". Την ίδια ώρα, όμως, η πολυδιαφημιζόμενη αυτή μείωση χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για τη λήξη μιας σειράς προγραμμάτων για την προστασία των ξεριζωμένων με τη χρηματοδότηση της ΕΕ και του αρμόδιου υπουργείου, όπως τα προγράμματα ESTIA II, Helios, HARP κ.ά. Το αποτέλεσμα είναι η απόλυση εκατοντάδων εργαζομένων και η διόγκωση των προβλημάτων και κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι χιλιάδες απελπισμένοι πρόσφυγες, θύματα της άγριας εξαθλίωσης, του πολέμου και των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών που στηρίζουν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις.

Ειδικότερα, το πρόγραμμα HELIOS έχει παρουσιαστεί ως συνέχεια των προγραμμάτων φιλοξενίας των αιτούντων άσυλο, χαρακτηρίζεται ενταξιακό και αφορά σε δικαιούχους διεθνούς προστασίας (αναγνωρισμένους πρόσφυγες) και από τον Ιούλιο του 2022 και σε δικαιούχους προσωρινής προστασίας (Ουκρανούς). Το πρόγραμμα υλοποιείται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) σε συνεργασία με διεθνείς και ελληνικές ΜΚΟ ή άλλους φορείς, όπως Αναπτυξιακές Εταιρείες Δήμων. Για τη διάρκεια Ιούνιος 2019 - Δεκέμβριος 2021 χρηματοδοτήθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Μετανάστευσης και Εσωτερικών Υποθέσεων (Directorate General Migration and Home Affairs of the European Commission), ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2022 χρηματοδοτείται από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Το πρόγραμμα φαίνεται να ολοκληρώνεται 31 Ιανουαρίου 2023, χωρίς οι εργαζόμενοι και οι πρόσφυγες να έχουν ενημερωθεί για την παράτασή του.

Η ολοκλήρωση του προγράμματος και η έλλειψη οποιασδήποτε ενημέρωσης για την τυχόν παράτασή του προμηνύει μαζικές απολύσεις εργαζομένων στις διάφορες ΜΚΟ και στο ΔΟΜ. Αλλωστε, οι εργαζόμενοι του ΔΟΜ αντιμετωπίζουν διαχρονικά μια σειρά απαράδεκτων εργοδοτικών πρακτικών, με μηνιαίες συμβάσεις εργασίας που ανανεώνονται συνεχώς, ενώ για τους εργαζόμενους σε κάθε ΜΚΟ η κατάσταση είναι ακόμα χειρότερη και ποικίλλουν κατά το δοκούν οι μορφές και η διάρκεια των συμβάσεων.

Από τον Μάιο του 2022 ξεκίνησαν διαδικασίες μειώσεων προσωπικού στον ΔΟΜ, παρασύροντας και τις ΜΚΟ με τις οποίες συνεργάζεται. Χαρακτηριστικά στις 15 Ιουλίου 2022 ζητήθηκε στους εργαζόμενους του ΔΟΜ να απαντήσουν με ένα email μέσα σε λίγες ώρες αν αποδέχονται να δουλέψουν σε καθεστώς μερικής απασχόλησης (80%) για τον μήνα Αύγουστο, με τη δικαιολογία ότι δεν έχει εξασφαλιστεί η συμφωνία για τη χρηματοδοτική επέκταση του προγράμματος με το υπουργείο. Παρόμοια διαδικασία "περιορισμού κόστους" επέβαλε ο ΔΟΜ και στις ΜΚΟ που υλοποιούν το πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να απολυθούν εργαζόμενοι. Τα προβλήματα στη χρηματοδότηση, με τις αντίστοιχες συνέπειες σε βάρος των εργαζομένων, συνεχίστηκαν τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο.

Παράλληλα, πριν από λίγες μέρες, ανακοινώθηκε από την ηγεσία του ΔΟΜ στην Ελλάδα ότι επίκειται μείωση έως και 60% του προσωπικού που εργάζεται στις Δομές Φιλοξενίας Προσφύγων στο πλαίσιο του προγράμματος "Εναρμόνιση των Πρακτικών Προστασίας στην Ελλάδα - Harmonizing Protection Practices In Greece (HARP)".

Ολα τα παραπάνω έχουν, ταυτόχρονα, εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες σε βάρος των ξεριζωμένων προσφύγων, που αντιμετωπίζουν μια σειρά κινδύνους, όπως η στέρηση στοιχειωδών μέτρων προστασίας, η διακοπή της προβλεπόμενης επιδότησης ενοικίου, η αστεγία, η διακοπή της φοίτησης των μαθητών σε σχολεία κ.ά.

Για άλλη μια φορά, επιβεβαιώνεται ότι η εμπορευματοποίηση της προστασίας των μεταναστών και προσφύγων μέσα από τα διάφορα προγράμματα και τις χρηματοδοτήσεις σε ΜΚΟ, που αποτελεί άλλωστε επίσημη πολιτική της ΕΕ, δημιουργεί ένα άδικο και εχθρικό καθεστώς υπέρμετρης ανασφάλειας και ομηρίας τόσο για τους ίδιους τους ξεριζωμένους όσο και για τους εργαζόμενους των προγραμμάτων αυτών.

Ερωτάται ο κ. υπουργός ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η κυβέρνηση:

- Για να προστατευθούν οι θέσεις εργασίας και τα δικαιώματα των εργαζομένων στα παραπάνω προγράμματα.

- Για να δημιουργηθούν προγράμματα προστασίας, φιλοξενίας και ένταξης των μεταναστών και προσφύγων με ευθύνη του κράτους, χωρίς την εμπλοκή ΜΚΟ και ιδιωτών, στα οποία θα απορροφηθούν οι εργαζόμενοι των ΜΚΟ με την πολύτιμη πείρα τους».