ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Εκρυθμη η κατάσταση στα σύνορα Σερβίας - Κοσόβου

Ο Βούτσιτς κάλεσε τους Σέρβους του Κοσόβου «να μην παραδοθούν» - Αμεση κατάθεση αιτήματος ένταξης στην ΕΕ προαναγγέλλει η Πρίστινα

Τετάρτη 14 Δεκέμβρη 2022

Copyright 2022 The Associated

Λετονικές δυνάμεις της ΝΑΤΟικής KFOR σε ένα από τα μπλόκα που έχουν στηθεί στο βόρειο Κόσοβο
Σε τροχιά παραπέρα κλιμάκωσης παραμένει η ένταση μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται για τη νέα όξυνση που ρίχνει «λάδι στη φωτιά» συνολικότερα στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς στα Βαλκάνια.

Στο βόρειο Κόσοβο, οι κάτοικοι σερβικής καταγωγής που πλειοψηφούν στην περιοχή συνεχίζουν τους αποκλεισμούς οδικών αρτηριών που ξεκίνησαν το Σαββατοκύριακο, αντιδρώντας στην αποστολή αστυνομικής δύναμης από τις αρχές της Πρίστινα στις περιοχές τους, καθώς και στη σύλληψη του Ντ. Πάντιτς (ενός από τους Σέρβους που παραιτήθηκαν από τις τοπικές αρχές τον Νοέμβρη), τον οποίο οι αρχές του ΝΑΤΟικού προτεκτοράτου κατηγορούν ως ύποπτο για απόπειρα «τρομοκρατικής ενέργειας». Σε ένα τέτοιο φόντο και η ΝΑΤΟική κατοχική δύναμη KFOR βρίσκεται σε ετοιμότητα για επέμβαση.

Χτες, ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλ. Βούτσιτς προχώρησε σε νέο διάγγελμα, κατηγορώντας τη Δύση (και ειδικά ΗΠΑ και Βρετανία) ότι «χαϊδεύουν το μωρό τους (σ.σ. το Κόσοβο)», καθώς «πριν 23 χρόνια δημιούργησαν ένα τέρας, μαζί με άλλες χώρες». Ανέφερε επίσης: «Λένε σήμερα ότι τα οδοφράγματα είναι πρόβλημα. Αυτά τα οδοφράγματα δεν περιορίζουν την κίνηση κανενός Αλβανού. Στήθηκαν ως μορφή διαμαρτυρίας ενάντια στη σύλληψη και την άσχημη μεταχείριση ανθρώπων και την αποτυχία της Πρίστινα να συμμορφωθεί με συμφωνίες που έχουν γίνει».

Απευθυνόμενος δε στους Σέρβους του Κοσόβου, ο Βούτσιτς τους κάλεσε «μην παραδίδεστε, θα σας στηρίξουμε».

Ο Σέρβος Πρόεδρος είπε ακόμα ότι νέα, αυριανή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου «θα αποφασίσει να στείλει επιστολή στον διοικητή της KFOR», για την ανάπτυξη σερβικής στρατιωτικής δύναμης στα σύνορα με το Κόσοβο.

Ο δε υπουργός Αμυνας, Μ. Βούτσεβιτς, που είναι και αναπληρωτής πρωθυπουργός της Σερβίας, επιθεωρώντας μονάδες στα σύνορα, διαμήνυσε από προχτές ότι «ο στρατός δεν θέλει συγκρούσεις ή πολέμους, αλλά είναι έτοιμος να υπερασπιστεί τη χώρα μας και όλους τους πολίτες της».

Σύμφωνα με βαλκανικά ΜΜΕ, το Βελιγράδι έχει θέσει σε ετοιμότητα και ειδική μονάδα της στρατιωτικής αστυνομίας (τους «Κόμπρας») που ειδικεύονται σε «αντιτρομοκρατικές» επιχειρήσεις και υπάγονται απευθείας σε διαταγές του ανώτατου διοικητή των σερβικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Στο μεταξύ, ανεβάζοντας κι άλλο την ένταση, ο πρωθυπουργός του προτεκτοράτου του Κοσόβου Αλ. Κούρτι δήλωσε ότι μέσα στη βδομάδα θα κατατεθεί αίτημα ένταξης στην ΕΕ.

Από την πλευρά του, ο Σέρβος Πρόεδρος Αλ. Βούτσιτς ανέφερε ότι κάτι τέτοιο θα σημάνει παραβίαση της «Συμφωνίας της Ουάσιγκτον» (του 2020), με την οποία η Πρίστινα δεσμεύτηκε να μην υποβάλει αίτηση για ένταξη σε κανέναν διεθνή οργανισμό, ενώ το Βελιγράδι συμφώνησε να σταματήσει να ενθαρρύνει άλλα κράτη να ανακαλέσουν την αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου.

Ο Βούτσιτς ανέφερε ότι θα απευθυνθεί με προσωπικές επιστολές στους ηγέτες Ελλάδας, Ισπανίας, Κύπρου, Ρουμανίας και Σλοβακίας, που έως τώρα δεν έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου.

Από την πλευρά του πάντως, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ, είπε ότι η ΕΕ θα εξετάσει την αίτηση «μόλις ληφθεί επίσημο έγγραφο από την Πρίστινα».

Σερβικά ΜΜΕ μετέδιδαν χτες βράδυ ότι ο απεσταλμένος της ΕΕ για την περιοχή Μ. Λάιτσακ αναμένεται σήμερα στο Βελιγράδι, αντί για το τέλος της βδομάδας, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί. Ακόμα, αναμένεται και ο Αμερικανός απεσταλμένος για την περιοχή Γκ. Εσκομπάρ, ενώ και οι δύο έχουν προγραμματισμένες επαφές και στην Πρίστινα.

Εκτιμήσεις για κίνδυνο «θερμής σύγκρουσης»

Η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ της Γαλλίας καταδίκασε «όλες τις πράξεις βίας επί του πεδίου» και κάλεσε «έντονα τα μέρη να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση και υπευθυνότητα προκειμένου να μειωθούν οι εντάσεις».

Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Εντι Ράμα δήλωσε ότι «είναι καταδικαστέα κάθε πράξη βίας κατά της αστυνομίας του Κοσσυφοπεδίου», προσθέτοντας ότι «η επανεμφάνιση των οδοφραγμάτων στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο έρχεται σε αντίθεση με κάθε νόμο και κάθε πνεύμα διαλόγου και όχι μόνο δεν λύνει τίποτα, αλλά μάλλον περιπλέκει τα πάντα ακόμη περισσότερο».

Από τη μεριά της Ρωσίας, ο πρέσβης της στο Βελιγράδι, Αλ. Μποτσάν-Καρτσένκο, εκτίμησε ότι «οι εντάσεις αυξάνονται γρήγορα» και πως η κατάσταση έχει φτάσει στα πρόθυρα της «αιματοχυσίας» ή μίας «θερμής σύγκρουσης».

Η δε εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι «εμείς θα συνεχίσουμε να βοηθάμε το Βελιγράδι να υπερασπιστεί τα νόμιμα εθνικά συμφέροντα σε σχέση με το Κοσσυφοπέδιο» και εξέφρασε ανησυχία «ειδικά μετά από μια σειρά προκλήσεων, στις οποίες, με τη συνεννόηση των ΗΠΑ και της ΕΕ, προχώρησαν οι "αρχές" στην Πρίστινα, οι οποίες ακολούθησαν μια πορεία σκληρότερης καταστολής κατά των Σέρβων στο Κοσσυφοπέδιο».

Βοσνία: Προς λήψη καθεστώτος χώρας υπό ένταξη στην ΕΕ

Στο μεταξύ, διεθνή ΜΜΕ μεταδίδουν ότι επίκειται η χορήγηση στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη καθεστώτος χώρας υπό ένταξη στην ΕΕ, ακόμη και κατά τη Σύνοδο Κορυφής της 15ης Δεκεμβρίου στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με το «Euractiv», τα κράτη - μέλη της ΕΕ πρόκειται αυτήν τη βδομάδα να υπογράψουν ένα σχέδιο εγγράφου σχετικά με τη διαδικασία διεύρυνσης, σταθεροποίησης και σύνδεσης της ΕΕ, το οποίο «συνιστά να χορηγηθεί το καθεστώς της υποψήφιας χώρας στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, υπό την επιφύλαξη της επιβεβαίωσης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υπό την προϋπόθεση ότι θα ληφθούν διάφορα μέτρα».

Το σχέδιο αυτό φέρεται να τονίζει ότι «στο σημερινό γεωπολιτικό πλαίσιο, το Συμβούλιο υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να προχωρήσει η χώρα στην πορεία της προς την ΕΕ».