Το αυξημένο «ενδιαφέρον» των ισχυρότερων καπιταλιστικών κέντρων για την ενίσχυση των «πατημάτων» τους στην Αφρική αντανακλούν οι διαδοχικές περιοδείες κυβερνητικών αξιωματούχων από ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία σε αφρικανικές χώρες το τελευταίο διάστημα.

Μετά τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών, Τσιν Γκάο, που επισκέφθηκε πέντε αφρικανικές χώρες στην αρχή της χρονιάς, στα τέλη της περασμένης βδομάδας κατέφθασε στην Αφρική η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, ενώ επίσκεψη στη Νότια Αφρική πραγματοποίησε χτες ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ.

Η Γέλεν βρέθηκε χτες στη Ζάμπια, μετά από την επίσκεψή της στη Σενεγάλη και την επικείμενη στη Νότια Αφρική.

Από τη Λουσάκα της Ζάμπιας - όπου εκφράζεται έντονα ο διαγκωνισμός μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας - η Αμερικανίδα υπουργός χαρακτήρισε κρίσιμης σημασίας την αναδιάρθρωση του χρέους της εν λόγω χώρας (χρέος της Ζάμπιας προς την Κίνα). Ανέφερε πως συζήτησε το θέμα με τον αντιπρόεδρο της κινεζικής κυβέρνησης, Λίου Χε, στη συνάντησή τους στη Ζυρίχη την περασμένη βδομάδα. «Ζήτησα τη συνεργασία τους στην προσπάθεια επίτευξης ταχείας επίλυσης. Και οι συνομιλίες μας ήταν εποικοδομητικές», είπε η Γέλεν.

Σε άλλο σημείο η Αμερικανίδα υπουργός έκανε λόγο για «εντυπωσιακή πρόοδο» στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, ενώ ισχυρίστηκε ότι η «περιφερειακή οικονομική ολοκλήρωση» και η εμβάθυνση του εμπορίου με τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποτελέσουν «πυλώνα» ανάπτυξης για τη Ζάμπια.

Το Σαββατοκύριακο στη Σενεγάλη η Γέλεν κατηγόρησε τη Ρωσία για την επιδείνωση των οικονομικών προβλημάτων της Αφρικής, ενώ άσκησε δριμεία κριτική και στην Κίνα για τις πρακτικές δανεισμού τις οποίες ακολουθεί. «Ο πόλεμος της Ρωσίας και η χρήση των τροφίμων ως όπλου έχουν εκτινάξει τη διατροφική ανασφάλεια και έχουν προκαλέσει ανείπωτο πόνο», ανέφερε η Γέλεν σε ομιλία της στο Ντακάρ.

Χτες βρέθηκε στην Πρετόρια της Νότιας Αφρικής ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σ. Λαβρόφ, προετοιμάζοντας μεταξύ άλλων τη ρωσο-αφρικανική Σύνοδο Κορυφής τον Ιούλη, αλλά και ενόψει των 10ήμερων ναυτικών ασκήσεων Νότιας Αφρικής - Κίνας - Ρωσίας τον Φλεβάρη (17/2 - 27/2).

Στη συνάντηση που είχε με την Νοτιοαφρικανή ομόλογό του, ο Λαβρόφ κατήγγειλε τις προσπάθειες των ΗΠΑ και άλλων δυτικών χωρών να σαμποτάρουν τις σχέσεις αφρικανικών χωρών με τη Ρωσία. Αναφερόμενος στην ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία προειδοποίησε ότι πλέον «ο πόλεμος ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση δεν είναι πλέον υβριδικός αλλά σχεδόν πραγματικός».

Η Νοτιοαφρικανή ΥΠΕΞ, Ναλέντι Πάντορ, απέρριψε τις επικρίσεις δυτικών χωρών για τις επικείμενες ναυτικές ασκήσεις με Κίνα και Ρωσία, τονίζοντας ότι είναι «φυσική πορεία» φιλικών σχέσεων μεταξύ χωρών. Αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία επανέλαβε τη θέση της Νότιας Αφρικής για ανάγκη διπλωματικής επίλυσης, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις «ανησυχίες» και των δύο πλευρών.

Νωρίτερα, χτες, Ρώσοι αξιωματούχοι που επικαλέστηκε το πρακτορείο ειδήσεων ΤΑΣΣ ανέφεραν ότι η ρωσική φρεγάτα «Ναύαρχος Gorshkov», που φέρει τους υπερσύγχρονους υπερηχητικούς πυραύλους «Zirkon», θα συμμετάσχει τον Φλεβάρη στα κοινά ναυτικά γυμνάσια ανοιχτά των νοτιοαφρικανικών ακτών.

Προηγουμένως θα έχει διασχίσει τη Μεσόγειο, ενώ προ ημερών συμμετείχε σε γυμνάσια στη θάλασσα της Νορβηγίας.

«Η φρεγάτα "Admiral Gorshkov" (...) θα μεταβεί στο σημείο επιμελητειακής υποστήριξης στην Ταρτούς της Συρίας και κατόπιν θα συμμετάσχει σε κοινά ναυτικά γυμνάσια με (...) πλοία της Κίνας και της Νότιας Αφρικής», ανέφερε το ΤΑΣΣ, επικαλούμενο πηγή του ρωσικού υπουργείου Αμυνας.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, στην Μπουρκίνα Φάσο, η στρατιωτική κυβέρνηση του λοχαγού Ιμπραχίμ Τραορέ ενημέρωσε το Σάββατο τη διοίκηση των περίπου 400 Γάλλων στρατιωτών στη χώρα πως θα πρέπει να την εγκαταλείψουν μέσα σε ένα μήνα, ισχυριζόμενη ταυτόχρονα ότι οι διπλωματικές, πολιτικές και άλλες σχέσεις με τη Γαλλία θα μείνουν ανεπηρέαστες.

Στο κείμενο του υπουργείου Εξωτερικών της Μπουρκίνα Φάσο, που απευθύνεται στις γαλλικές αρχές, με ημερομηνία 18/1, η Ουαγκαντούγκου «καταγγέλλει και τερματίζει στο σύνολό της τη συμφωνία» της 18ης Δεκεμβρίου 2018 «για το καθεστώς των γαλλικών ένοπλων δυνάμεων» στη χώρα. Με δεδομένη «την προθεσμία ενός μήνα που όριζε η προαναφερθείσα συμφωνία σε περίπτωση αποκήρυξης», το υπουργείο Εξωτερικών της Μπουρκίνα Φάσο «θα το εκτιμούσε εάν επιδεικνυόταν ιδιαίτερη σπουδή» για την τήρησή της.

Την περασμένη Παρασκευή εκατοντάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα της Μπουρκίνα Φάσο, Ουαγκαντούγκου, απαιτώντας από τον Γάλλο πρέσβη να εγκαταλείψει τη χώρα και να κλείσει η εκεί στρατιωτική βάση.

Η Μπουρκίνα Φάσο είναι μία ακόμη αφρικανική χώρα που επιδιώκει την αποχώρηση του γαλλικού στρατού, μετά το Μάλι το 2022, χώρα επίσης με στρατιωτική κυβέρνηση που ανέπτυξε στενότερες στρατιωτικές σχέσεις με τη Ρωσία και τη ρωσική μισθοφορική εταιρεία «Wagner Group». Την απομάκρυνση των γαλλικών στρατευμάτων είχε απαιτήσει και η Ισημερινή Γουινέα.

Προχτές, ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, δήλωσε πως αναμένει «διευκρινίσεις» από την Μπουρκίνα Φάσο σχετικά με το αίτημα να αποχωρήσουν μέσα σε έναν μήνα τα γαλλικά στρατεύματα που επιχειρούν στη χώρα.

Την Παρασκευή το «Politico» υποστήριξε πως η ρωσική μισθοφορική εταιρεία «Wagner Group» που δρα κυρίως σε χώρες της Αφρικής με πρόσκληση συνήθως των εκεί κυβερνήσεων, χρηματοδοτεί μέρος των επιχειρήσεων και της αγοράς νέων όπλων, πυρομαχικών και μισθοφόρων από την εκμετάλλευση ορυχείων στην Αφρική, μεταξύ των οποίων το τεράστιο χρυσωρυχείο Ndassima που βρίσκεται στην επαρχία Ουάκα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας.