Κλιμακώνονται οι ευρωατλαντικές πιέσεις στο Βελιγράδι για να προχωρήσει η «εξομάλυνση» των σχέσεων Σερβίας - Κοσόβου με τους όρους της Δύσης, καθώς φουντώνει η κόντρα με τη Ρωσία για την επιρροή στα Βαλκάνια.

Την Πέμπτη ο Σέρβος Πρόεδρος Αλ. Βούτσιτς, σε μια επεισοδιακή συνεδρίαση στο κοινοβούλιο, ενδεικτική για τις ενδοαστικές αντιθέσεις στη χώρα, επανέλαβε ότι κατά την τελευταία επίσκεψη αντιπροσωπείας ΕΕ - ΗΠΑ στο Βελιγράδι τονίστηκε ξεκάθαρα πως αν απορριφθεί το λεγόμενο γαλλογερμανικό σχέδιο «θα διακοπούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, θα σταματήσουν οι επενδύσεις, θα αποσυρθούν αυτές που έχουν γίνει και θα ληφθούν πολιτικά μέτρα για την απομόνωση της Σερβίας».

Απαντώντας μάλιστα σε κατηγορίες ότι «ξεπούλησε το Κόσοβο», ο Βούτσιτς συνέδεσε άμεσα τη στάση της κυβέρνησής του, και τη θέση ότι το ευρωατλαντικό σχέδιο μπορεί να αποτελέσει βάση για διαπραγματεύσεις, με τις εξελίξεις στην ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση στην Ουκρανία. Ανέφερε χαρακτηριστικά: «Από τη στιγμή που βρισκόμαστε σε σύγκρουση, σε μια δίνη πολέμου, δεν μπορούμε - λες και είμαστε παιδιά - να μείνουμε ουδέτεροι, να κρυφτούμε κάτω από μια πέτρα, γιατί δεν θα μας αφήσουν να το κάνουμε αυτό».

Μια μέρα πριν, ο Βούτσιτς είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν, ο οποίος τον ευχαρίστησε «για την εποικοδομητική του δέσμευση σχετικά με την πρόταση της ΕΕ για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Κόσοβο», ενώ ανέφερε ότι συμφώνησε μαζί του πως «η περιφερειακή σταθερότητα είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί το ευρωπαϊκό μέλλον της Σερβίας».

Τη βδομάδα που πέρασε, εξάλλου, ο Σέρβος ΥΠΕΞ Ιβιτσα Ντάσιτς βρέθηκε στις ΗΠΑ για τριήμερες επαφές, για τις οποίες η πληροφόρηση ερχόταν με το σταγονόμετρο...

Στο επίκεντρο των παζαριών βρίσκεται μεταξύ άλλων η δημιουργία της «Ενωσης Σερβικών Δήμων και Κοινοτήτων» στο βόρειο Κόσοβο, την οποία η Πρίστινα αρνείται επίμονα. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Πρίστινα, Τζ. Χοβενιέρ, έσπευσε να εγγυηθεί ότι η Ενωση αυτή δεν θα έχει εκτελεστικές εξουσίες και δεν θα λειτουργεί όπως η «Σερβική Δημοκρατία» στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, για πρώτη φορά από το 2005 όλα τα μέλη του τριμελούς προεδρείου της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης πραγματοποίησαν επίσκεψη στις ΗΠΑ. Το τριμελές προεδρείο αναδείχθηκε μετά τις εκλογές του περασμένου Νοέμβρη. Το αμερικανικό ΥΠΕΞ δεν παρέλειψε να χαρακτηρίσει την επίσκεψη «ευκαιρία να αξιοποιηθεί η ορμή της νέας κυβέρνησης (σ.σ. της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης) να αντιμετωπίσει (...) τους αποσταθεροποιητικούς παράγοντες», ενώ έκανε λόγο για «συνεχιζόμενη αφοσίωση που δείχνουν οι ΗΠΑ στην κυριαρχία, στην εδαφική ακεραιότητα και στον πολυεθνικό χαρακτήρα της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, όπως και στη μελλοντική της ένταξη στους ευρωατλαντικούς θεσμούς». Ενθάρρυνε δε το προεδρείο «να βρει συγκεκριμένες λύσεις με ρεαλισμό» και επανέλαβε ότι «είναι κρίσιμη η ενότητα στη διεθνή κοινότητα ως προς τη στήριξη της Ουκρανίας».

Στις εξελίξεις των τελευταίων ημερών ξεχώρισαν, τέλος, και τα εγκαίνια της κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου που θα συνδέει Σερβία - Βουλγαρία και όταν ολοκληρωθεί θα έχει χωρητικότητα έως 1,8 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, επιτρέποντας και την αντίστροφη ροή. Ο εν λόγω αγωγός θα επιτρέπει και τη μεταφορά μη ρωσικού αερίου. Ο Βούτσιτς ανέφερε ότι το Βελιγράδι ήδη διαπραγματεύεται με το Αζερμπαϊτζάν την προμήθεια φυσικού αερίου από εκεί, ο δε Βούλγαρος ομόλογός του, Ρ. Ράντεφ, μίλησε για «έργο στρατηγικής σημασίας», που «προσφέρει νέες ευκαιρίες για την περιοχή, μέσω της πραγματικής διαφοροποίησης των πηγών και του ασφαλούς εφοδιασμού».