Οι εκτιμήσεις των Αφγανών αξιωματούχων για τον απολογισμό των δύο ισχυρών σεισμών που έπληξαν την περιοχή των ορέων Χίντου Κους τη Δευτέρα και χτες έκαναν λόγο για σχεδόν 5.000 νεκρούς, 4.000 τραυματίες και 20.000 άστεγους. Οι πρώτες πληροφορίες από τον τόπο της καταστροφής, στο βόρειο Αφγανιστάν, ανέφεραν ότι ολόκληρες πόλεις, όπως η Ναρίν, έχουν «ισοπεδωθεί».

Τουλάχιστον 600 σοροί ανασύρθηκαν ως το απόγευμα χτες από μισοκατεστραμμένα χωριά στην περιοχή, όπου οι συνεχείς μετασεισμοί, ο χειμωνιάτικος καιρός και οι ιδιομορφίες του δύσβατου εδάφους του αφγανικού βορρά δυσκολεύουν το έργο των σωστικών συνεργείων και των απλών πολιτών, που προσπαθούν να βγάλουν επιζώντες από τα συντρίμμια.

Οι δύο σεισμοί --μεγέθους 6 και 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σύμφωνα με Αμερικανούς σεισμολόγους--, κατεγράφησαν μόλις μερικές βδομάδες μετά από μια ισχυρότερη δόνηση 7,2 βαθμών Ρίχτερ (3 Μαρτίου), η οποία είχε κοστίσει κάπου 150 ζωές. Εκείνη η δόνηση είχε γίνει αισθητή από το Πακιστάν και τη Βόρεια Ινδία έως το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν και την Κιργιζία, ωστόσο δεν είχε αποδειχτεί τόσο φονικός όσο αυτό το ζευγάρι των δονήσεων. Πάντως, η περιοχή των βουνών Χίντου Κους θεωρείται από τις πιο σεισμογενείς του κόσμου: την 30ή Μαΐου του 1998 μια δόνηση 6,9 βαθμών Ρίχτερ είχε κοστίσει 5.000 ζωές. Σημαντικό ρόλο στο μέγεθος της τωρινής καταστροφής έπαιξε, ασφαλώς, και το ότι τα κτίσματα στην περιοχή είναι συνήθως προχειροφτιαγμένα.

Πάντως, η περιοχή αυτή είναι, ούτως ή άλλως, στη συμβολή δύο τεκτονικών πλακών --της Ευρασιατικής και της Ινδοαυστραλιανής-- και στο επίκεντρο μιας τεκτονικής μετατόπισης κολοσσιαίων διαστάσεων, κάτι που την καθιστά εξαιρετικά επικίνδυνη να ζει κανείς. Οπως το έθεσε μιλώντας στο BBC ο Βρετανός γεωλόγος Μπράιαν Μπάπταϊ, «η Ινδική (υπο)ήπειρος κινείται προς βορρά... και συγκρούεται με την ευρασιατική ήπειρο. Αυτός είναι ο λόγος της αυξημένης σεισμικής δραστηριότητας στην περιοχή». Η μετατόπιση αυτή γίνεται φυσικά με πολύ αργούς ρυθμούς --κάπου 4 εκατοστά το χρόνο-- αλλά οι ποσότητες ενέργειας που εκλύονται είναι τρομακτικές...

Ο επικεφαλής της «προσωρινής» κυβέρνησης του Αφγανιστάν Χαμίντ Καρζάι αναγκάστηκε, προ των ειδήσεων της καταστροφής, να αναβάλει την προγραμματισμένη για χτες επίσκεψή του στην Τουρκία και συγκάλεσε έκτακτο κυβερνητικό συμβούλιο. Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών Αμπντουλάχ Αμπντουλάχ --που χτες είχε συνάντηση με μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής περιοδείας του-- αιτήθηκε βοήθειας από το εξωτερικό για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες του σεισμού. Ανάλογη τοποθέτηση --που αποτελεί και μια μάλλον προκλητική παραδοχή ανικανότητας-- έκανε ο Γιουνούς Κανούνι, ο υπουργός Εσωτερικών του Καρζάι: «είναι πέραν των δυνατοτήτων της προσωρινής κυβέρνησης να αντιμετωπίσει αυτήν την τραγωδία». Υποσχέσεις βοήθειας διαβίβασαν στην Καμπούλ ο ειδικός απεσταλμένος της κυβέρνησης των ΗΠΑ, Ζαλμάι Καχαλιζάντ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που μαζί με τη γαλλική οργάνωση ACTED ανακοίνωσε πως θα στέλνει αμέσως 500 σκηνές και 1.000 κουβέρτες και προωθεί ακόμη 1.500 σκηνές και 1.500 κιτ επιβίωσης. Ακόμη, εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου για την αντιμετώπιση Εκτάκτων Καταστάσεων δήλωσε ότι η Ρωσία θα στείλει βοήθεια στο Αφγανιστάν «μόλις διατυπωθεί σχετικό αίτημα από την κυβέρνηση της Καμπούλ». Η ISAF, η διεθνής δύναμη, ανακοίνωσε, ακόμη, πως είναι «έτοιμη» να στείλει στρατιώτες στην περιοχή για τη διανομή βοήθειας. Πάντως, αξιωματούχος του ΟΗΕ από τη Γενεύη προειδοποίησε πως η καταστροφή δεν είναι αναγκαίο πως περιορίζεται στις περιοχές κοντά στο επίκεντρο του σεισμού.

Αλλο ένα μέλος της κυβέρνησης Καρζάι, ο στρατηγός Καλίλ, που πέταξε πάνω από τις πληγείσες περιοχές με ελικόπτερο, μετέφερε μια εικόνα πλήρους καταστροφής. «Δεν είδαμε σπίτι που να έστεκε όρθιο» στη Ναρίν και τα γύρω χωριά, είπε στο Ασοσιέιτεντ Πρες. Η ανταποκρίτρια του BBC για αφγανικά θέματα Κέιτ Κλαρκ σημειώνει πως η Ναχρίν βρισκόταν στο επίκεντρο των βίαιων αντιπαραθέσεων μεταξύ πολεμάρχων.