«Η ασφαλής και σύγχρονη σχολική στέγη είναι κυριολεκτικά ζήτημα ζωής». Το παραπάνω δηλώνουν οι γονείς που με διάφορους τρόπους και ευκαιρίες, μαζί με μαθητές και άλλους φορείς αναδεικνύουν χρόνια τώρα το ζήτημα της ασφάλειας της σχολικής στέγης ζώντας μια πραγματικότητα παλιών και ασυντήρητων κτιρίων, με την αγωνία πια να εντείνεται μετά τους φονικούς σεισμούς σε Τουρκία και Συρία και την τραγωδία στα Τέμπη. Η ανάγκη για αντισεισμικό έλεγχο και θωράκιση των σχολικών κτιρίων, χωρίς καμία περαιτέρω καθυστέρηση, αναδεικνύεται επιτακτικά και ήδη αναπτύσσονται πρωτοβουλίες διεκδίκησης, όπως το υπόμνημα της Ομοσπονδίας Γονέων Αττικής, το οποίο συνυπογράφουν δεκάδες Ενώσεις Γονέων και κατατέθηκε την περασμένη Πέμπτη στη Βουλή.

Σε αυτά τα σχολικά κτίρια, που είναι πολύ πίσω από τις ανάγκες, με έλλειψη υποδομών (π.χ. γυμναστηρίων), με προκάτ αίθουσες στα προαύλια για στέγαση της δίχρονης Προσχολικής Αγωγής και όχι μόνο, οι μαθητές περνούν τουλάχιστον έξι ώρες καθημερινά. Σχολικά κτίρια στην πλειονότητά τους παλιά, με σχολικές μονάδες χτισμένες πριν από τους αντισεισμικούς κανονισμούς ακόμα και του 1959 ή και του 1985, που δεν έχουν υποβληθεί έως τώρα σε ουσιαστικό δευτεροβάθμιο έλεγχο.

Οπως έχει χαρακτηριστικά επισημάνει και το Σωματείο Εργαζομένων στην ΚΤΥΠ, ο σεισμός στη Δυτική Αττική το καλοκαίρι του 2019 έδειξε σε πραγματικές συνθήκες (ευτυχώς με τα σχολεία κλειστά) ποια είναι η πραγματική κατάσταση «αφού σε έναν σχετικά μικρό σεισμό είχαμε δυσανάλογα μεγάλες ζημιές σε δεκάδες σχολεία». Μετά τον σεισμό του 2019, σύμφωνα με το Σωματείο, η ΚΤΥΠ έχει εικόνα μόνο για τα 355 σχολεία όπου έκανε ελέγχους. Με βάση αυτούς, σχεδόν τα μισά σχολεία είχαν βλάβες και το 8% εκκενώθηκαν λόγω σοβαρών βλαβών. Την ίδια στιγμή, η χώρα μας κατέχει την έκτη θέση στον κόσμο και την πρώτη στην Ευρώπη στις πιο σεισμογόνους χώρες.

Ακόμη όμως και για τα πιο σύγχρονα κτίρια, αυτά που έχουν κατασκευαστεί από το 1995 και έπειτα, προκύπτουν ερωτήματα, καθώς ήδη συμπληρώνουν τα 30 έτη. Ενώ και σε αυτά έχουν ήδη φανεί οι συνέπειες της υποχρηματοδότησης, της έλλειψης συντήρησης, της αναντιστοιχίας με τις ανάγκες των μαθητών, με αποτέλεσμα να πέφτουν σοβάδες, να πλημμυρίζουν, να στεγάζουν αριθμό παιδιών πολλαπλάσιο από τον αρχικό τους σχεδιασμό. Οπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται από την Ομοσπονδία και Ενώσεις Γονέων της Αττικής στο υπόμνημα που κατέθεσαν στη Βουλή, «η έλλειψη μόνωσης ή/και περιοδικής αντικατάστασης των υπαρχόντων στις ταράτσες των σχολικών κτιρίων, η μη έγκαιρη ή/και πλημμελής αντιμετώπιση προβλημάτων από υγρασία όπου εμφανίζεται πολλαπλασιάζει το πρόβλημα, με αποτέλεσμα να έχουμε περιπτώσεις να πέφτουν σοβάδες και ψευδοροφές. Ακόμα, καταγράφουμε τζάμια που σπάνε και δεν αντικαθίστανται, λάμπες οροφής που αποκολλιούνται, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις εκτεθειμένες στους μαθητές και πολλές φορές μη ελεγμένες, αλεξικέραυνα που δεν φυλάσσονται, γήπεδα που δεν ενισχύονται και δεν επισκευάζονται όσον αφορά τα δάπεδά τους, έλλειψη προστατευτικών καλυμμάτων σε μπασκέτες, κ.ά. Τραγικό αλλά και συνάμα χαρακτηριστικό παράδειγμα ο πρόσφατος θάνατος ενός μαθητή και ο τραυματισμός άλλων δύο από έκρηξη λεβητοστάσιου σχολείου».

Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσει κανείς το γεγονός ότι όλα αυτά τα χρόνια έχουν γίνει μια σειρά από παρεμβάσεις σε σχολεία για να δημιουργηθούν νέες αίθουσες, αντιλαμβάνεται ότι ο έλεγχος για το κατά πόσον αυτές οι παρεμβάσεις έχουν επηρεάσει τη στατικότητα των κτιρίων είναι επιβεβλημένος. Σχετικό αίτημα έχει διατυπώσει η ΑΣΓΜΕ.

Οπως το έγκλημα στα Τέμπη και η άθλια κατάσταση της σχολικής στέγης «έχει ιστορία». Η αποδιοργάνωση της ΚΤΥΠ (πρώην ΟΣΚ), η αποψίλωση των Τεχνικών Υπηρεσιών των δήμων, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, έχουν σημάνει την αποποίηση κάθε κρατικής ευθύνης για τη στατική και αντισεισμική επάρκεια των σχολείων των παιδιών, επισημαίνουν οι γονείς, με τους δήμους να έχουν την ευθύνη για τα σχολικά κτίρια χωρίς τους αναγκαίους πόρους, ενώ τα νέα κτίρια κατασκευάζονται με το σταγονόμετρο.

Ολα τα παραπάνω είναι οι «ράγες» πάνω στις οποίες διενεργείται καθημερινά η εκπαιδευτική διαδικασία, με τις συνέπειες της πολιτικής που αδιαφορεί για την εξασφάλιση πραγματικά σύγχρονων, επαρκών, ασφαλών σχολικών υποδομών να καταγράφονται καθημερινά σε περιστατικά σε σχολεία όλης της χώρας.

Επιπλέον, τα σχολικά κτίρια, συνολικά οι σχολικές υποδομές, το μέγεθος, η κατασκευή τους συνδέονται άμεσα με τις συνθήκες στις οποίες γίνεται η διαπαιδαγωγική διαδικασία, με την κατάσταση αυτή να αποτελεί κομμάτι του συνολικού χτυπήματος στα μορφωτικά δικαιώματα, πέρα από την ασφάλεια μαθητών και εκπαιδευτικών. Σύγχρονα εργαστήρια, χώροι άθλησης και εκδηλώσεων, βιβλιοθήκες, προαύλια και αίθουσες κατασκευασμένα σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε βαθμίδας αποτελούν σύγχρονη δυνατότητα που υπονομεύεται από τις «προτεραιότητες» κράτους και κυβερνήσεων στις οποίες δεν χωρούν τέτοιες υποδομές που έχουν ανάγκη οι μαθητές.