«Αμεσα μέτρα για την προστασία της ζωής, της υγείας και της ασφάλειας των παιδιών μας» ζητά η Ομοσπονδία Ενώσεων Συλλόγων Γονέων Κρήτης, η οποία σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη Πέμπτη παρουσίασε μία ενδεικτική εικόνα από την εκρηκτική κατάσταση που επικρατεί στις σχολικές υποδομές σε όλους τους νομούς της Κρήτης, αναδεικνύοντας για μία ακόμα φορά την ανάγκη για σύγχρονη, ασφαλή σχολική στέγη.

Στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Αρκαλοχωρίου και στο Γυμνάσιο Αρκαλοχωρίου, ενάμιση χρόνο μετά τον σεισμό τα προβλήματα παραμένουν. Το αίσχος των κοντέινερ, όπου δεν πληρούνται ούτε οι στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την εκπαιδευτική διαδικασία, υπάρχει κίνδυνος να γίνει μόνιμο. Τα σεισμόπληκτα κτίρια που ακόμα δεν έχουν κατεδαφιστεί αποτυπώνουν όχι μόνο το μέγεθος της καταστροφής, αλλά κυρίως το μέγεθος της κρατικής αδιαφορίας, ενώ πέρα από την κατεδάφιση δεν έχει δοθεί απάντηση ούτε για τη μελέτη και κατασκευή, με κρατική χρηματοδότηση, νέων, ασφαλών σχολικών κτιρίων. Οσο για το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου Θραψανού, που έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο, αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της κατάρρευσης.

Υπάρχουν 223 σχολικά κτίρια, με το πιο σύγχρονο να έχει χτιστεί πριν από 23 χρόνια. Στην πλειοψηφία τους είναι κακοσυντηρημένα, χτισμένα προ των αντισεισμικών κανονισμών του 1985 και με εκκρεμότητες στην τακτοποίηση των οικοδομικών αδειών. Τα περισσότερα νηπιαγωγεία είναι σε μισθωμένα, ακατάλληλα και επικίνδυνα κτίρια, ενώ η κατάσταση της σχολικής στέγης των Ειδικών Σχολείων σε όλες τις βαθμίδες Εκπαίδευσης, όπως για παράδειγμα το ΕΝΕΕΓΥΛ στο Ηράκλειο, μόνο ντροπιαστική μπορεί να χαρακτηριστεί.

Στα κτίρια της πρώην αμερικανικής βάσης Γουρνών, που χτίστηκαν το 1960 για τις ανάγκες της βάσης, στεγάζονται σήμερα 7 σχολικές μονάδες. Υπάρχουν θέματα στατικότητας σε ορισμένα από τα κτίρια αυτά, ενώ λειτουργούν εδώ και χρόνια χωρίς επαρκή συντήρηση. Αρκετές τοιχοποιίες είναι γεμάτες υγρασία και αντιμετωπίζονται με πρόχειρα μπαλώματα. Επιπλέον, υπάρχουν πολλές αίθουσες κοντέινερ για να καλυφθούν οι ανάγκες του αυξανόμενου μαθητικού πληθυσμού.

Στο κτίριο όπου συστεγάζονται το 1ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο και το ΕΕΕΕΚ Ρεθύμνου έχουν παρατηρηθεί ρωγμές στη νοτιοανατολική πλευρά, καθώς και παραμόρφωση του ανατολικού εξωτερικού τοίχου, και σύμφωνα με το υπόμνημα που έχει καταθέσει το σχολείο στον δήμο Ρεθύμνου χρειάζεται άμεση γεωστατική μελέτη και αποκατάσταση της ζημιάς, ώστε να αποφευχθεί πιθανή κατάρρευση των τοίχων. Το Δημοτικό Σχολείο Σταυρωμένου είναι ένα πολύ παλιό κτίριο που, αν και χτίστηκε για να λειτουργεί ως 6θέσιο, σήμερα λειτουργεί ως 12θέσιο, με την κατασκευή 4 επιπλέον τάξεων στο ισόγειο γκαράζ, όπου υπάρχει έντονη υγρασία.

Εδώ και χρόνια οι Σύλλογοι Γονέων της Κρήτης, οι Ενώσεις και η Ομοσπονδία παρεμβαίνουν σε όλους τους αρμόδιους φορείς για το σοβαρό αυτό ζήτημα.

Το 32ο και το 36ο Νηπιαγωγείο Χανίων (Νέα Χώρα) στεγάζονται σε ενοικιαζόμενο χώρο σε ισόγειο σπιτιού, με αυλή που και για τα δύο νηπιαγωγεία δεν ξεπερνά τα 8-10 τ.μ. Το 1ο και το 2ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Κυδωνίας είναι συστεγαζόμενα και εδώ και περίπου μια δεκαετία έχουν τοποθετηθεί στον χώρο 6 κοντέινερ. Στα 22 τμήματα (το 1ο λειτουργεί ως 12θέσιο και το 2ο ως 10θέσιο) φοιτούν συνολικά 500 περίπου μαθητές και η δυναμικότητά τους κατά μέσο όρο είναι 23 - 25 μαθητές ανά τμήμα. Σύμφωνα με καταγγελίες γονιών και εκπαιδευτικών, τα πατώματα στα κοντέινερ τρυπάνε και καθημερινά πέφτουν σοβάδες από τα ταβάνια. Σημαντικό πρόβλημα αποτελεί επίσης ο μικρός αύλειος χώρος, στον οποίο στοιβάζονται οι 500 μαθητές στα διαλείμματα, κάτι που μεγαλώνει τον φόβο ατυχημάτων.

Μετά τον σεισμό του 2019, το ΕΠΑΛ Κισσάμου, εν αναμονή του νέου σχολικού κτιρίου, μετεγκαταστάθηκε προσωρινά σε αίθουσες προκάτ, σε χώρο δίπλα στη θάλασσα. Από την αρχή η σχολική κοινότητα είχε επισημάνει την αναγκαιότητα περισσότερων αιθουσών, αλλά και πρόβλεψης αιθουσών για εργαστήρια, τα οποία είναι αναγκαία για ένα Επαγγελματικό Λύκειο. Σχεδόν 4 χρόνια μετά, οι αίθουσες δεν επαρκούν, με αύλειο χώρο γύρω στα 40 τ.μ. για τον προαυλισμό 160 μαθητών, ενώ το τραγικό είναι ότι γύρω από το σχολείο έχει στηθεί ένα εργοτάξιο για την εγκατάσταση (μεταλλική) των αναγκαίων εργαστηρίων, το οποίο σταμάτησε τον Γενάρη του 2023.

Οπως επισημαίνουν οι γονείς, εδώ και χρόνια οι Σύλλογοι Γονέων της Κρήτης, οι Ενώσεις και η Ομοσπονδία παρεμβαίνουν σε όλους τους αρμόδιους φορείς για το ζήτημα της σχολικής στέγης. Η Ομοσπονδία Γονέων ξεχωρίζει ως κύριο ζήτημα αυτήν τη στιγμή τον αντισεισμικό έλεγχο σε όλα τα σχολεία με βάση τους σύγχρονους κανονισμούς.

Τονίζει παράλληλα την επιτακτική ανάγκη δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανέγερσης νέων σχολικών κτιρίων σε όλο το νησί, σημειώνει δε ότι σοβαρό ζήτημα αποτελεί η έλλειψη της συνεχούς απαραίτητης συντήρησης που χρειάζονται τα σχολικά κτίρια, ώστε να αντιμετωπίζονται τα φαινόμενα υγρασίας, οι φυσικές φθορές, οι λογικές ζημιές που συμβαίνουν.

Για μια ακόμα φορά η Ομοσπονδία κατέθεσε σχετικό υπόμνημα στο υπουργείο Παιδείας, στην Περιφέρεια Κρήτης και στους δήμους του νησιού για όλα τα προβλήματα της σχολικής στέγης, της μεταφοράς των μαθητών και των δομών Υγείας που αφορούν τα παιδιά.