«Μπλε καστόρινα παπούτσια» στο θέατρο «Μπέλλος»
Τετάρτη 26 Απρίλη 2023

Γράψε για ό,τι σε καίει... έλεγε ο Γιάννης Ρίτσος απευθυνόμενος σε νέους δημιουργούς.

Και την ομάδα 4frontal φαίνεται ότι την καίει η Ιστορία μας, η σύγχρονη Ιστορία του τόπου μας. Παίρνοντας τη σκυτάλη από τους «Αριστερόχειρες» - μια παράσταση για τον Εμφύλιο που αγαπήθηκε από το κοινό και το κείμενο της Ν. Μαϊστράλη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή» - μας μεταφέρουν αυτή τη φορά στην Αθήνα της δεκαετίας του '60, με τα «Μπλε καστόρινα παπούτσια», μια παράσταση βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Θανάση Σκρουμπέλου, που ανεβαίνει κάθε Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη στο θέατρο «Μπέλλος».

Ο τόπος της ιστορίας είναι μια λαϊκή γειτονιά στο Μεταξουργείο. Εκεί που ζουν, ονειρεύονται, πονούν και οι νικητές και οι ηττημένοι... Σε αυτόν τον τόπο και μέσα από τη «Χαβάη», ένα ιδιόμορφο καμπαρέ με τις πρώτες τραβεστί, ξετυλίγεται η ιστορία της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Οι εκλογές του 1963, οι πολιτικές αντιπαραθέσεις, η ανάγκη των αγωνιστών να ζήσουν έστω και λίγο ως ελεύθεροι άνθρωποι, να σμίξουν με τις οικογένειές τους, αλλά και οι διώξεις, οι Αμερικανοί που καταφθάνουν στην Ελλάδα και στο επίκεντρο η προβοκάτσια στον Γοργοπόταμο το 1964: Η δολοφονική ενέργεια που οδήγησε στον θάνατο 13 αγωνιστές και χαρακτηρίστηκε από την κυβέρνηση Παπανδρέου ως «δυστύχημα»... Κι έτσι, ο θεατής δεν μπορεί παρά να μη διερωτηθεί: Σταματάνε σε μια «ειρηνική και δημοκρατική περίοδο» ο αντικομμουνισμός και οι διώξεις;

Ολα αυτά σε δεκατέσσερις εικόνες, με όχημα το χιούμορ, τον σαρκασμό και τη μουσική, είτε χρησιμοποιώντας αφήγηση, είτε μέσα από σύντομες σκηνές, και μέσω της ακραίας σωματικής φόρμας και βέβαια με υπόκρουση το... «Blue suede shoes».

Οι χαρακτήρες του έργου, όπως τους δούλεψε η ομάδα, χωρίζονται σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες. Είναι το καμπαρέ και ο κόσμος του, οι πρώην χίτες και παρακρατικοί που μαζί με την «Αμερικανική δύναμη» συστήνουν μια ιδιότυπη «κρατική εξουσία», οι παλιοί αγωνιστές και τα νέα παιδιά, τα παιδιά αυτών που πολέμησαν στην Αντίσταση και τον Εμφύλιο, που στήνουν τους «Λαμπράκηδες»...

Η διασκευή της Νεφέλης Μαϊστράλη μεταφέρει την ατμόσφαιρα και τη γλώσσα του βιβλίου, αλλά και της ιστορίας της περιόδου, «ζωντανεύοντας» δραματουργικά τους πρωταγωνιστές του και κρατώντας, εύστοχα, έντονο το αφηγηματικό στοιχείο. Ο Θανάσης Ζερίτης καταφέρνει σκηνοθετικά όχι μόνο να δημιουργηθούν σκηνικά οι διαφορετικοί δραματικοί χώροι, αλλά τους ενοποιεί σε έναν μεγάλο χώρο θεμελιακών συγκρούσεων. Το γέλιο εναλλάσσεται με τη συγκίνηση και οι ηθοποιοί (Σταύρος Γιαννουλάδης, Χάρης Κρεμμύδας, Γιάννης Λατουσάκης, Νεφέλη Μαϊστράλη, Διονύσης Πιφέας, Πάνος Τοψίδης) μεταμορφώνονται επί σκηνής, παίζοντας διαφορετικούς και συχνά διαμετρικά αντίθετους ρόλους, αποδίδοντας τους χαρακτήρες του έργου με τρυφερότητα, ρεαλισμό αλλά και με μια χαρακτηριστική «απόσταση», αφήνοντας χώρο στην κρίση του θεατή.


Α.