Σειρά επαφών πραγματοποίησε χθες στην Ουάσιγκτον ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι, με αντικείμενο την παραπέρα αμερικανική στρατιωτική και πολιτική υποστήριξη του Κιέβου, στο πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας.

Την ίδια ώρα οξύνονται η αντιπαράθεση και το παζάρι μεταξύ Πολωνίας και Ουκρανίας, με άξονα την κόντρα για την απαγόρευση εισαγωγής ουκρανικών σιτηρών από κράτη της Ανατολικής Ευρώπης. Προχθές μάλιστα η Βαρσοβία απείλησε ότι θα σταματήσει στο εξής να στέλνει όπλα στο Κίεβο.

«Δεν θα μεταφέρουμε πλέον κανένα όπλο στην Ουκρανία», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Μ. Μοραβιέτσκι, μιλώντας στο ιδιωτικό τηλεοπτικό δίκτυο «Polsat News». Είχαν προηγηθεί δηλώσεις και αντιδηλώσεις για την απόφαση της Πολωνίας, της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας να παρατείνουν την απαγόρευση στις εισαγωγές σιτηρών και άλλων αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία, με στόχο να προστατεύσουν τα συμφέροντα των επιχειρηματιών αγροτών των χωρών τους, παρά την απόφαση της ΕΕ να άρει την απαγόρευση.

Σε απάντηση το Κίεβο ανακοίνωσε ότι θα προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), ενώ ο Μοραβιέτσκι προειδοποίησε ότι η Πολωνία θα μπορούσε να απαγορεύσει την εισαγωγή και άλλων ουκρανικών προϊόντων.

Οπως τόνισε ο Πολωνός πρωθυπουργός, «θα επικεντρωθούμε κυρίως στον εκσυγχρονισμό και τον γρήγορο εξοπλισμό του πολωνικού στρατού, προκειμένου να γίνει ένας από τους πιο ισχυρούς χερσαίους στρατούς στην Ευρώπη, και αυτό σε σύντομο χρονικό διάστημα». Δεν διευκρίνισε αν η απόφαση της Πολωνίας - μίας από τις χώρες που πρωτοστατούν στον εξοπλισμό των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων - συνδέεται με την αντιπαράθεση για τα ουκρανικά σιτηρά.

Η ανακοίνωση αυτή έγινε λίγες ώρες αφού η Βαρσοβία κάλεσε «εκτάκτως» τον Ουκρανό πρέσβη προκειμένου να διαμαρτυρηθεί για τις δηλώσεις του Ζελένσκι στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, όπου κατήγγειλε ότι «κάποιες χώρες εμποδίζουν την αλληλεγγύη» στην Ουκρανία, «υποστηρίζοντας έμμεσα τη Ρωσία».

Ο Πολωνός υφυπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε με τον Ουκρανό πρέσβη και κατήγγειλε αυτόν τον «ψευδή ισχυρισμό», «ιδιαίτερα άδικο απέναντι στην Πολωνία, η οποία στηρίζει την Ουκρανία από τις πρώτες μέρες του πολέμου».

Πάντως, χθες ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης διευκρίνισε ότι η Πολωνία θα πραγματοποιεί μόνο παραδόσεις όπλων «οι οποίες είχαν συμφωνηθεί προηγουμένως» με το Κίεβο: «Η Πολωνία πραγματοποιεί μόνο τις παραδόσεις πυρομαχικών και όπλων που είχαν συμφωνηθεί προηγουμένως - συμπεριλαμβανομένων αυτών που απορρέουν από συμβόλαια που έχουν υπογραφεί με την Ουκρανία».

«Η Πολωνία συνεχίζει να αποτελεί έναν κόμβο για τη διεθνή βοήθεια» προς την Ουκρανία, πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι «κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου η Πολωνία προμήθευσε άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα, αεροπλάνα, πυρομαχικά, που ήταν κρίσιμης σημασίας για την άμυνα της Ουκρανίας και απαραίτητα για να εμποδιστεί η Ρωσία να επιτεθεί στην Ουκρανία και, σε μια προοπτική, σε άλλες χώρες της ΕΕ, μεταξύ τους και στην Πολωνία».

Στο μεταξύ, από το ουκρανικό υπουργείο Γεωργίας έγινε γνωστό ότι ο Ουκρανός υπουργός Γεωργίας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πολωνό ομόλογό του και συμφώνησαν να επεξεργαστούν μια λύση στη διένεξή τους για τα ουκρανικά σιτηρά, η οποία να ανταποκρίνεται στα συμφέροντα και των δύο χωρών.

Παράλληλα, Σλοβακία και Ουκρανία συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα σύστημα εμπορίου σιτηρών που θα επιτρέψει την άρση της απαγόρευσης στις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών, δήλωσε χθες το σλοβακικό υπουργείο Γεωργίας, μετά από μια «εποικοδομητική» συνάντηση των δύο υπουργών.

«Συμφώνησαν για την ανάπτυξη ενός συστήματος εμπορίας σιτηρών που θα βασίζεται στην έκδοση και τον έλεγχο των αδειών», ωστόσο μέχρι να τεθεί σε λειτουργία το σύστημα και να δοκιμαστεί η πλήρης λειτουργία του, «η απαγόρευση εισαγωγής τεσσάρων εμπορευμάτων από την Ουκρανία ισχύει έως το τέλος του 2023».

Η δε Ουκρανία απέσυρε την προσφυγή της στον ΠΟΕ.

Την ίδια στιγμή, ο πρώην πρωθυπουργός της Σλοβακίας και εκ νέου υποψήφιος στις εκλογές στις 30 Σεπτέμβρη, Ρ. Φίτσο, δηλώνει ότι αν εκλεγεί θα σταματήσει τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.

«Είμαστε μια ειρηνική χώρα. Δεν θα στείλουμε ούτε σφαίρα στην Ουκρανία», είπε και αν όντως το τηρήσει, θα πρόκειται για μεγάλη αλλαγή πολιτικής για την Μπρατισλάβα.

«Θα πρέπει να καθίσουν ούτως ή άλλως και να καταλήξουν σε συμφωνία», δήλωσε ο Φίτσο για την Ουκρανία και τη Ρωσία, προσθέτοντας πως «η Ρωσία δεν θα εγκαταλείψει ποτέ την Κριμαία, δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τα εδάφη που ελέγχει».

Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι ο Φίτσο θα κερδίσει. Κανένα κόμμα δεν φαίνεται να συγκεντρώνει την πλειοψηφία και ο σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού ενδέχεται να αποδειχθεί δύσκολος.

Το κόμμα του, SMER-SSD, διατηρεί μικρό προβάδισμα, με 19,4%, έναντι 18,2% για το PS, και πολλά εξαρτώνται από την απόδοση των μικρότερων κομμάτων.

Ερευνα της Globsec που διενεργήθηκε νωρίτερα φέτος βρήκε ότι μόνο το 40% των Σλοβάκων πιστεύουν πως ευθύνεται κυρίως η Ρωσία για την εισβολή στην Ουκρανία, το χαμηλότερο ποσοστό στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν είχε χθες στον Λευκό Οίκο ο Ζελένκσι, για να δώσει στον Αμερικανό ομόλογό του μια «εικόνα του πεδίου της μάχης» όπου εξελίσσεται η ουκρανική αντεπίθεση και να συζητηθούν τα περαιτέρω βήματα στήριξης του Κιέβου, στο πλαίσιο της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης του ευρωατλαντικού μπλοκ με τη Ρωσία.

Ο Λευκός Οίκος αναμενόταν να ανακοινώσει νέο πακέτο στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία κατά την επίσκεψη Ζελένσκι, όπως είπε στους δημοσιογράφους ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζ. Σάλιβαν, με πρόσθετους εξοπλισμούς πυροβολικού, αντιαεροπορικά συστήματα, μέσα κατά τεθωρακισμένων κ.ά.

Σε σχέση με τους πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς ATACMS, ο Κίρμπι δήλωσε πως ο Μπάιντεν «αποφάσισε ότι δεν θα παρασχεθούν ATACMS, όμως δεν απέκλεισε αυτήν την πιθανότητα για το μέλλον».

«Αυτό θα είναι απώλεια για εμάς, αν δεν μπορέσουμε να πάρουμε αυτό το όπλο που θα μας προστατεύει», δήλωσε ο Ζελένσκι στο CNN.

Ο αμερικανικός στρατός ενημέρωσε τον Λευκό Οίκο ότι τα ATACMS θα παρέχουν μακροπρόθεσμες αμυντικές δυνατότητες, ενώ οι πιο «επείγουσες ανάγκες» της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της αντεπίθεσης είναι οχήματα, εξοπλισμός εκκαθάρισης ναρκοπεδίων και αντιαεροπορικός εξοπλισμός μικρής εμβέλειας για την παραβίαση της ρωσικής άμυνας.

Ο Λευκός Οίκος «προέτρεψε» τον Ζελένσκι να συναντηθεί με Αμερικανούς βουλευτές και γερουσιαστές και να συζητήσει τις στρατιωτικές ανάγκες της χώρας του. Ο Κίρμπι σημείωσε επίσης ότι είναι κρίσιμης σημασίας να εγκρίνει το Κογκρέσο την πρόσθετη χρηματοδότηση ώστε να παρασχεθεί βοήθεια στην Ουκρανία.

Ολα τα προηγούμενα τεράστια αμερικανικά πακέτα στρατιωτικής και οικονομικής στήριξης του Κιέβου είχαν μεγάλη διακομματική στήριξη, ωστόσο αμερικανικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για μια «κόπωση» στην αμερικανική κυβέρνηση ως προς τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία, ενώ τμήμα των Ρεπουμπλικάνων - εν μέρει και μπροστά στις εκλογές του 2024 - εμφανίζονται επιφυλακτικοί για τη συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας και με ποιους όρους.

Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει ρεπορτάζ του CNN, ο Ζελένσκι θα βρεθεί στο Καπιτώλιο για δεύτερη φορά από την έναρξη του πολέμου, όμως «αυτήν τη φορά το πολιτικό τοπίο έχει αλλάξει». Τότε οι Δημοκρατικοί έλεγχαν τη Βουλή των Αντιπροσώπων και η δημόσια υποστήριξη στη χρηματοδότηση της πολεμικής προσπάθειας της Ουκρανίας ήταν μεγαλύτερη.

«Ο Ζελένσκι εξελέγη στο Κογκρέσο; Είναι ο Πρόεδρός μας; Δεν νομίζω. Εχω ερωτήσεις για το πού είναι η λογοδοσία για τα χρήματα που έχουμε ήδη δαπανήσει. Ποιο είναι αυτό το σχέδιο για τη νίκη;», δήλωσε πριν λίγες μέρες ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι.

Την τελευταία βδομάδα η «δεξιά πτέρυγα» του Μακάρθι έχει χλευάσει ανοιχτά τα μέλη του Κογκρέσου που υποστηρίζουν την Ουκρανία.

Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής από το Μιζούρι, Τζος Χάουλι, είπε χθες στο CNN ότι παραμένει δύσπιστος ως προς τη χρηματοδότηση για το Κίεβο και ότι η ηγεσία της Γερουσίας, που την υποστηρίζει, είναι «εντελώς λάθος». «Θα ζητήσουν περισσότερα αργότερα. Δεν υπάρχει τέλος. Μας είπαν ότι αυτό θα μπορούσε κυριολεκτικά να συνεχιστεί για χρόνια. Είναι ένας ακόμα παντοτινός πόλεμος», είπε.

Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Τζο Μάντσιν, ωστόσο, περιέγραψε τη χρηματοδότηση για την Ουκρανία ως μια «κρίσιμη επένδυση».

Σύμφωνα με πηγές του CNN ο Ζελένσκι, απευθυνόμενος στη Γερουσία για να συνεχιστεί η στρατιωτική στήριξη της κυβέρνησής του, είπε στα μέλη της «να μείνετε ισχυροί και ενωμένοι» και ανέφερε ακόμα ότι «εσείς μας δίνετε χρήματα, εμείς δίνουμε ζωές».

Παράλληλα, ευρωπαϊκοί, αμερικανικοί και άλλοι όμιλοι ανταγωνίζονται για την «πίτα» της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.

Η Γερμανία θα φιλοξενήσει διεθνή διάσκεψη για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας το ερχόμενο έτος, δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, έπειτα από συνάντησή του με τον Ουκρανό Πρόεδρο στη Νέα Υόρκη.

Οι συνομιλίες θα πραγματοποιηθούν στο Βερολίνο, στις 11 Ιούνη 2024.

Η προηγούμενη αντίστοιχη διάσκεψη είχε διεξαχθεί τον Ιούνη στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή ηγετών και εκπροσώπων άνω των 60 χωρών και χρηματοπιστωτικών θεσμών, προκειμένου να αποδεσμευτούν κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.