Το ουκρανικό «ειρηνευτικό σχέδιο» ΝΑΤΟικής έμπνευσης συζητήθηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Μάλτα, ενώ παράλληλα οι ηγέτες της ΕΕ δεσμεύονταν να συνεχιστεί η οικονομική και στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, παρά τις μεταξύ τους αντιθέσεις, τα παζάρια και τις ανησυχίες για «κόπωση».

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες (26-27 Οκτώβρη), «η ΕΕ και τα κράτη - μέλη θα συνεχίσουν να παρέχουν διαρκή στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία, ιδίως μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη και της αποστολής για τη στρατιωτική συνδρομή της ΕΕ, καθώς και μέσω διμερούς βοήθειας από κράτη - μέλη».

Μάλιστα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει την ανάγκη τα κράτη - μέλη να επιταχύνουν στο αμέσως επόμενο διάστημα την παροχή στρατιωτικής στήριξης στην Ουκρανία λόγω πιεστικών στρατιωτικών αναγκών της, κυρίως σε πυραύλους και πυρομαχικά, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για 1 εκατ. βλήματα πυροβολικού, καθώς και σε συστήματα αεράμυνας.

Μακροπρόθεσμα η ΕΕ και τα κράτη - μέλη «θα συμβάλουν στις μελλοντικές δεσμεύσεις ασφαλείας που θα βοηθήσουν την Ουκρανία να αμυνθεί και να αποτρέψει επιθετικές ενέργειες στο μέλλον», σημειώνεται ακόμη.

Οι αντιθέσεις για τον τρόπο χρηματοδότησης και τα ανταλλάγματα κυριάρχησαν ωστόσο και σε αυτήν τη σύνοδο.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Β. Ορμπαν καταψήφισε την πρόταση η ΕΕ να χορηγήσει νέα βοήθεια 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, ενώ ο νεοεκλεγείς Σλοβάκος ομόλογός του Ρ. Φίτσο επικαλέστηκε το πρόβλημα της διαφθοράς, αιτιολογώντας τις δικές του επιφυλάξεις για την περαιτέρω χρηματοοικονομική στήριξη στο Κίεβο.

Κατά την πρώτη μέρα της συνόδου υπογραμμίστηκαν οι αποκλίσεις προτεραιοτήτων για το πού πρέπει να δοθεί η έμφαση του προϋπολογισμού της ΕΕ - του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου - κατά την προσεχή τετραετία.

Τον Δεκέμβρη η ΕΕ αναμένεται να λάβει αποφάσεις για την αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027, ύψους 1,1 τρισ. ευρώ, που έχει ήδη «πιεστεί» λόγω έκτακτων δαπανών για τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας και για τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η Κομισιόν εισηγήθηκε τα κράτη - μέλη να κάνουν μεγαλύτερες συνεισφορές ώστε να χορηγηθεί ποσό 50 δισ. ευρώ στο Κίεβο και να αφιερωθούν επιπλέον 15 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης. Ωστόσο για τις αποφάσεις που αφορούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ απαιτείται ομοφωνία.

Ο Ορμπαν ξεκαθάρισε πως η Βουδαπέστη δεν θα ταχθεί υπέρ της χορήγησης περισσότερης βοήθειας στην Ουκρανία, αν δεν δει «πολύ καλά αιτιολογημένη εισήγηση» τον Δεκέμβρη. Σύμφωνα με τον ίδιο, στη σύνοδο έγινε «μεγάλη μάχη» ιδιαίτερα όσον αφορά την υποστήριξη για την Ουκρανία και πρόσθεσε πως «δεν βλέπει τον λόγο» η Βουδαπέστη να στείλει τα χρήματα των Ούγγρων φορολογουμένων για να υποστηρίξουν την Ουκρανία.

Οι δηλώσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού σχετίζονται με τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Βουδαπέστης να εξασφαλίσει την αποδέσμευση ευρωενωσιακών κονδυλίων που προορίζονται γι' αυτήν. Η εκταμίευσή τους «πάγωσε» από την Κομισιόν, με επίκληση στην αντιπαράθεση για το «σύστημα δικαιοσύνης» στην Ουγγαρία.

Η στρατηγική της ΕΕ για τον πόλεμο στην Ουκρανία «απέτυχε» και το ευρωπαϊκό μπλοκ πρέπει να καταρτίσει εναλλακτικό σχέδιο, καθώς οι Ουκρανοί δεν θα κερδίσουν στο μέτωπο, δήλωσε ο Ορμπαν στο κρατικό ραδιοφωνικό δίκτυο.

«Δεν μπορείτε να πείτε: Εάν θέλετε χρήματα για την Ουκρανία, θέλουμε χρήματα για εμάς. Δεν πρέπει να είμαστε όμηροι του κ. Ορμπαν και είμαι πεπεισμένος ότι θα βρούμε μια θετική λύση», δήλωσε από την πλευρά του ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξ. Μπετέλ.

Ο δε Σλοβάκος πρωθυπουργός επέμεινε πως η Μπρατισλάβα δεν θα υποστηρίζει στο εξής την Ουκρανία στρατιωτικά και «θα επικεντρωθούμε αποκλειστικά στην ανθρωπιστική βοήθεια». Επικαλέστηκε την «ενδημική διαφθορά» στο Κίεβο.

Κράτη της Βαλτικής ζήτησαν περισσότερη χρηματοδότηση για το Κίεβο, με τον Λιθουανό Πρόεδρο να επισημαίνει πως τα 50 δισ. ευρώ δεν αρκούν, ενώ η πρωθυπουργός της Εσθονίας επέμεινε ότι οι κοινές δαπάνες της ΕΕ πρέπει πέρα από τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία να προωθήσουν τη μεγέθυνση των ευρωπαϊκών αμυντικών δυνατοτήτων.

Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρου τάχθηκε υπέρ της συνέχισης της υποστήριξης του Κιέβου, όμως ταυτόχρονα απαίτησε η Επιτροπή να αξιοποιήσει με πιο επαρκή τρόπο κονδύλια που υπάρχουν ήδη. «Αυτό που βρίσκεται στο τραπέζι σήμερα είναι απαράδεκτο για εμάς. Ζητούμε από την Κομισιόν και άλλους θεσμούς να μελετήσουν διαθέσιμα κεφάλαιά τους που δεν αξιοποιούνται πλήρως (...) αντί να ζητούν από κράτη - μέλη μεγαλύτερες συνεισφορές».

Νωρίτερα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ είχε πει πως ορισμένες νέες δαπάνες μπορούν να χρηματοδοτηθούν με νέες συνεισφορές και άλλες με την αντιμετάθεση αναξιοποίητων ευρωενωσιακών κονδυλίων.

Στις ΗΠΑ, ο Ρεπουμπλικάνος νέος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Μ. Τζόνσον δήλωσε την Κυριακή πως σχεδιάζει να προωθήσει εντός της βδομάδας ξεχωριστό σχέδιο νόμου που θα προβλέπει χρηματοδότηση για να υποστηριχθεί αποκλειστικά το Ισραήλ, παρότι ο Δημοκρατικός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει υποβάλει αίτημα προκειμένου να εγκριθεί από το Κογκρέσο πακέτο έκτακτων χρηματοδοτήσεων 106 δισ. δολαρίων για Ουκρανία, Ισραήλ, Ταϊβάν και ένταση της καταστολής κατά των μεταναστών στα σύνορα με το Μεξικό.

Ο Τζόνσον αναμένει πως θα εξασφαλίσει υποστήριξη και από τα δύο κόμματα για το νομοσχέδιό του και πως οι Ρεπουμπλικάνοι θα το στηρίξουν και στη Γερουσία.

Η Βουλή των Αντιπροσώπων ξαναρχίζει τις εργασίες της αύριο, έπειτα από διακοπή περίπου ενός μήνα λόγω αδυναμίας συμβιβασμού στους Ρεπουμπλικάνους για την εκλογή νέου προέδρου.

«Υπάρχουν πολλά πράγματα σε όλο τον κόσμο τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε, και θα το κάνουμε», είπε ο Τζόνσον - αφήνοντας ανοιχτό έδαφος και στα παζάρια για τη στήριξη του Κιέβου - «όμως τούτη τη στιγμή είναι οι εξελίξεις στο Ισραήλ που απαιτούν την άμεση προσοχή μας» και «πρέπει να διαχωρίσουμε» το συγκεκριμένο θέμα.

Διήμερες διαπραγματεύσεις για τη λεγόμενη «ειρηνευτική φόρμουλα» 10 σημείων που προωθούν η Ουκρανία και ΝΑΤΟικά κράτη, διεξήχθησαν το Σαββατοκύριακο στη Μάλτα, ενώ αντίστοιχες είχαν προηγηθεί το καλοκαίρι σε Κοπεγχάγη και Τζέντα.

Οι συνομιλίες έγιναν κεκλεισμένων των θυρών μεταξύ συμβούλων εθνικής ασφάλειας από 66 κράτη, χωρίς να έχει προσκληθεί η Ρωσία. Η Κίνα αποφάσισε να μην παραβρεθεί, ενώ είχε λάβει μέρος στην Τζέντα.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος, Β. Ζελένσκι, μίλησε μέσω βιντεοδιάσκεψης, αναφέροντας πως η συμμετοχή 66 χωρών είναι απόδειξη ότι το ουκρανικό σχέδιο «έχει γίνει σταδιακά παγκόσμιο».

«Η συνάντηση επιβεβαίωσε το ευρύ ενδιαφέρον και την αυξανόμενη υποστήριξη για τα βασικά στοιχεία της Φόρμουλας Ειρήνης της Ουκρανίας», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ.

Ανάμεσα σε άλλους συμμετέχοντες ήταν εκπρόσωποι της Τουρκίας, αλλά και «συμμάχων» της Ρωσίας στους BRICS - της Νότιας Αφρικής, της Βραζιλίας, της Ινδίας - χώρες που μέχρι τώρα δεν υιοθετούν την εν λόγω «φόρμουλα ειρήνης».

Η άρνηση της Κίνας να συμμετέχει στη συνάντηση στη Μάλτα δεν σημαίνει απόσυρση του Πεκίνου από την προσπάθεια «ειρηνικής επίλυσης» της σύγκρουσης, αντίθετα θα συνεχίσει «να ενεργεί όπως κρίνει σκόπιμο, προωθώντας μια ειρηνευτική διευθέτηση και συνομιλίες», δήλωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ρωσικού ΥΠΕΞ, «το λεγόμενο ειρηνευτικό σχέδιο του Ζελένσκι είναι μια ακόμη τακτική των ΗΠΑ για την υποκίνηση σύγκρουσης στην Ευρώπη».

Στο μεταξύ, σε βίντεο που μεταφορτώθηκε στον ιστότοπο του κρατικού πρακτορείου BelTA, ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλ. Λουκασένκο, εξέφρασε την άποψη πως στο στρατιωτικό πεδίο «υπάρχουν αρκετά προβλήματα και στις δυο πλευρές και γενικά η κατάσταση έχει περιέλθει σε αδιέξοδο», καθώς ούτε η Μόσχα ούτε το Κίεβο «μπορούν να κάνουν κάτι για να ενισχύσουν τις θέσεις τους ή να προχωρήσουν».

Ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, στενής «συμμάχου» της Ρωσίας, κάλεσε «να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να καταλήξουμε σε συμφωνία», «χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Το κύριο είναι να δοθεί η διαταγή "στοπ"».

Πυρκαγιά ξέσπασε τις πρώτες ώρες της Κυριακής στο διυλιστήριο πετρελαίου Αφίπσκι, στην περιφέρεια Κρασνοντάρ της Ρωσίας στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, μετά τις πληροφορίες για ισχυρές εκρήξεις.

Οι ρωσικές αρχές ανέφεραν πως δεν υπήρξαν απώλειες ούτε ζημιές σε υποδομές.

Οι «Baza» και «Shot», δύο ρωσικοί ειδησεογραφικοί ιστότοποι που έχουν δίκτυα πηγών στις υπηρεσίες ασφαλείας, ανέφεραν ότι η πυρκαγιά στο διυλιστήριο, το οποίο βρίσκεται 80 χλμ. ανατολικά του λιμανιού Νοβοροσίσκ, μια από τις πιο σημαντικότερες πύλες εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας, προκλήθηκε από επίθεση drone.

Νωρίτερα το ρωσικό υπουργείο Αμυνας είχε ανακοινώσει ότι τα συστήματά του αντιαεροπορικής άμυνας κατέστρεψαν 36 drones, που είχαν εξαπολυθεί από την Ουκρανία, πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα και στο βορειοδυτικό τμήμα της Χερσονήσου της Κριμαίας, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία το 2014.

Το Κίεβο προσπαθεί ολοένα και περισσότερο να υπονομεύσει τις πολεμικές προσπάθειες της Ρωσίας με συχνές επιθέσεις με drone και δολιοφθορείς στις στρατιωτικές και μεταφορικές υποδομές της Ρωσίας μακριά από το μέτωπο, ενώ έχει εντείνει τις επιθέσεις σε Κριμαία και Μαύρη Θάλασσα.

Χτες ο στρατός της Ουκρανίας δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας «χτύπησε με επιτυχία» μέρος του συστήματος αεράμυνας της Ρωσίας στη δυτική όχθη της Κριμαίας. Ωστόσο, ρωσικά ΜΜΕ με πηγές στον ρωσικό στρατό ισχυρίστηκαν ότι η Ουκρανία είχε εκτοξεύσει δύο αμερικανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς ATACMS που έπεσαν κοντά στο χωριό Ολενίβκα, στη δυτική ακτή της Κριμαίας.

Σύμφωνα με αυτές τις αναφορές, οι ρωσικές δυνάμεις δεν κατάφεραν να καταρρίψουν τους πυραύλους, «αλλά χάρη στα μέτρα που ελήφθησαν νωρίτερα, δεν υπήρξε σοβαρή ζημιά».

Επίσης ρωσικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι «μισή ώρα αργότερα» τρία drones του ουκρανικού Ναυτικού εντοπίστηκαν κοντά στη Σεβαστούπολη.