Ενιαίος χώρος εμπορευματοποιημένης Ανώτατης Εκπαίδευσης

Το σχέδιό της για ιδιωτικά πανεπιστήμια προπαγανδίζει η κυβέρνηση | Αγωνιστική απάντηση ετοιμάζουν φοιτητικοί σύλλογοι

Πέμπτη 28 Δεκέμβρη 2023

Το αντιδραστικό σχέδιο για ίδρυση «μη κρατικών» πανεπιστημίων και η προσπάθεια της κυβέρνησης να αμβλύνει τις δίκαιες αντιδράσεις χαρακτηρίζει σε μεγάλο βαθμό την ειδησεογραφία των γιορτινών ημερών, παραμονές των οποίων παρουσιάστηκαν και οι άξονες του σχετικού νομοσχεδίου. Στο πλαίσιο αυτό αναπαράγονται τα ίδια «επιχειρήματα», προκειμένου να απαντήσουν στη δικαιολογημένη ανησυχία για την υποβάθμιση των πτυχίων, για την εμπορευματοποίηση που κανένα όφελος δεν θα έχει για κανέναν φοιτητή, καθώς και την αμεσότερη σύνδεση της πανεπιστημιακής μόρφωσης με την «τσέπη».

Ο υπουργός Παιδείας, μιλώντας παραμονή Χριστουγέννων σε τηλεοπτική εκπομπή, συμπύκνωσε το σχέδιο ως εξής: «Δημόσιο πανεπιστήμιο διεθνοποιημένο, "απογραφειοκρατικοποιημένο" και ισχυρά χρηματοδοτηθέν να μπορέσει, μαζί με την άρση του κρατικού μονοπωλίου στην Ανώτατη Εκπαίδευση, να υπηρετήσουν μια στρατηγική με πολλαπλά οφέλη: εκπαιδευτικά, οικονομικά και εθνικά». Το «διεθνοποιημένο» δημόσιο πανεπιστήμιο της κυβέρνησης δεν περιγράφει τις απαραίτητες και υπαρκτές ακαδημαϊκές συνεργασίες ανά τον κόσμο για την προαγωγή της επιστημονικής γνώσης, αλλά τον ρόλο του ελληνικού πανεπιστημίου σε μία ενιαία αγορά Ανώτατης Εκπαίδευσης. Η άρση της «γραφειοκρατίας» στη διαχείριση κονδυλίων συνιστά πρόκληση για τα υποχρηματοδοτημένα ιδρύματα με τις ελλείψεις σε υποδομές και καθηγητές, ενώ η χρηματοδότηση που επιφυλάσσεται είναι απόλυτα στοχευμένη. Τα ίδια τα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης («το σχέδιο Μάρσαλ της εποχής μας» όπως το περιέγραψε ο υπουργός), κατευθύνονται σε πολύ συγκεκριμένες δράσεις ενίσχυσης της επιχειρηματικής λειτουργίας των ΑΕΙ και της σύνδεσής τους με τις επιχειρήσεις, μία λειτουργία από την οποία πηγάζουν και μια σειρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φοιτητές.

Αυτό είναι και το περιεχόμενο της αναβάθμισης που υπόσχεται η κυβέρνηση για τα δημόσια πανεπιστήμια, τα οποία οραματίζεται σε έναν κοινό χώρο με τα ιδιωτικά, τα οποία «θα συνεπικουρήσουν» στο σύστημα Τριτοβάθμιας. Ενδεικτικό μάλιστα του περιεχομένου του ισχυρισμού ότι η συνύπαρξη αυτή θα αναβαθμίσει τάχα τα δημόσια ΑΕΙ είναι η απάντηση της υφυπουργού Παιδείας Ζ. Μακρή σε τηλεοπτική εκπομπή χτες, όταν ρωτήθηκε τι θα γίνει με το ζήτημα της «ασφάλειας» και των μέτρων καταστολής που έχουν φρενάρει οι φοιτητικοί αγώνες. «Η δική μου εκτίμηση, τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και με τον ανταγωνισμό θα επιταχύνουν αυτές τις αδυναμίες και δυσκολίες, έχουν τα νομοθετικά εργαλεία», σημείωσε.

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε το υπουργείο Παιδείας, το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί μέσα στον Γενάρη, μετά από εκείνο για την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση, με σκοπό τα όσα προβλέπει να εφαρμοστούν το ακαδημαϊκό έτος 2025 - 2026 και μέχρι το τέλος της τετραετίας να λειτουργούν τα πρώτα «μη κρατικά» πανεπιστήμια. Κατά τ' άλλα, με κάθε ευκαιρία επαναλαμβάνονται προκλητικά επιχειρήματα, όπως η ανακοπή της φυγής φοιτητών (και χρημάτων) στο εξωτερικό από την κυβέρνηση που καθιέρωσε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και ετοιμάζει νέους «κόφτες», η επίκληση οικονομικών οφελών από τους φοιτητές - πελάτες που η κυβέρνηση εκτιμά πως θα προσελκύσουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ιδιαίτερα προβάλλεται και η αναγνώριση των πτυχίων που θα δίνονται μετά από σπουδές επί πληρωμή, τη στιγμή που απόφοιτοι δεκάδων τμημάτων δημόσιων ΑΕΙ δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα και που η ανεργία αποφοίτων έχει εκτιναχθεί από τη συνύπαρξη αυτού του συνονθυλεύματος πτυχίων, το οποίο έρχεται να ενισχύσει το νομοσχέδιο.

Την ίδια στιγμή, στήριξη στην αντιδραστική τομή προσφέρει το ΠΑΣΟΚ, με τον πρόεδρό του, Ν. Ανδρουλάκη, να δηλώνει στην «ΕφΣυν» πως «όσον αφορά τον χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, είμαστε υπέρ του μοντέλου που υπάρχει και σε άλλες χώρες, όπου κεντρικός πυλώνας είναι το δημόσιο πανεπιστήμιο και υπάρχουν και μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά, που λειτουργούν όμως κάτω από πολύ αυστηρά κριτήρια». Δήλωση συμπόρευσης στην εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης, την οποία καθόλου δεν αμβλύνει η αναφορά πως «η αγωνία του ΠΑΣΟΚ είναι η νέα γενιά να έχει την επιλογή να πάρει εφόδια από το δημόσιο πανεπιστήμιο δωρεάν, για να οικοδομήσει με αξιοπρέπεια τη ζωή της».

Προετοιμάζουν αγωνιστική απάντηση

Ενόψει της δημοσιοποίησης του πλήρους κειμένου και της κατάθεσης του νομοσχεδίου, οι φοιτητές έχουν δώσει ήδη ραντεβού σε κινητοποιήσεις αμέσως μετά τις γιορτές, με το άνοιγμα των σχολών. Τον τόνο δίνει το ψήφισμα - κάλεσμα αγώνα 115 φοιτητικών συλλόγων όλης της χώρας για να μην περάσει η αντιδραστική τομή.

Στο πλευρό των φοιτητικών συλλόγων στέκεται το ΠΑΜΕ, που ξεκαθαρίζει ότι «το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια υψώνει νέα άδικα τείχη στον λαό και τη νεολαία, στη μόρφωση των παιδιών μας. Το ποιος θα καταφέρνει να σπουδάσει κρίνεται ακόμα περισσότερο από την τσέπη κάθε οικογένειας», επισημαίνοντας ότι «τα αποτελέσματα της "απελευθέρωσης" διαφόρων τομέων από το κράτος, τα ζούμε όταν πληρώνουμε διόδια στους αυτοκινητόδρομους, τις πανάκριβες σιδηροδρομικές και αεροπορικές μεταφορές, όταν παίρνουμε τους λογαριασμούς του ρεύματος, όταν αρρωσταίνουμε εμείς ή τα παιδιά μας... Το δημόσιο πανεπιστήμιο για να "ανταγωνιστεί" τα ιδιωτικά θα γίνεται όλο και πιο ακριβό για τους φοιτητές και τις οικογένειές τους, όλο και πιο φθηνό για το κράτος, θα στρέφεται στους τομείς και τις λειτουργίες του, που φέρνουν έσοδα, απαξιώνοντας τελείως τις όποιες παροχές υπήρχαν μέχρι σήμερα». «Αυτό που πραγματικά έχουμε ανάγκη, για μας και τα παιδιά μας, είναι το αποκλειστικά δημόσιο, πραγματικά δωρεάν πανεπιστήμιο, που θα διασφαλίζει υψηλού επιπέδου σπουδές και θα ενσωματώνει στο πτυχίο τη δυνατότητα πλήρους πρόσβασης στο επάγγελμα», τονίζει το ΠΑΜΕ και καλεί «τα συνδικάτα, τους εργαζόμενους, τα λαϊκά στρώματα να οργανώσουμε την πάλη μας στο κρίσιμο αυτό σημείο, για να μην περάσει το απαράδεκτο νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια».