Η διαστημοσυσκευή Βόγιατζερ-1 (Ταξιδευτής-1), που προ πολλού έχει βγει έξω από το ηλιακό μας σύστημα και ταξιδεύει στον διαστρικό χώρο, είναι και πάλι σε λειτουργία - σύμφωνα με ανακοίνωση της NASA - στέλνοντας δεδομένα και από τα τέσσερα εναπομένοντα λειτουργικά επιστημονικά όργανα που φέρει.

Το σκάφος, που εκτοξεύτηκε σχεδόν μισό αιώνα πριν, το 1977, πέρασε στον διαστρικό χώρο το 2012 και είναι το πρώτο ανθρώπινο κατασκεύασμα που πέτυχε κάτι τέτοιο. Μαζί με τον Βόγιατζερ-2 αποτελούν τις δύο μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας αποστολές της αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας, παρότι φτιάχτηκαν για να λειτουργήσουν μόνο 4 χρόνια. Τώρα βρίσκονται μέσα στο βαθύ ψύχος του απώτερου Διαστήματος, με τις πυρηνικές πηγές Ενέργειάς τους να αποδίδουν λιγότερο και τα προβλήματα από την έλλειψη Ενέργειας αλλά και από τις κοσμικές ακτίνες που τα βομβαρδίζουν να γίνονται όλο και πιο συχνά.

Το πιο πρόσφατο πρόβλημα ήταν αυτό που εμφανίστηκε στον Βόγιατζερ-1 τον Νοέμβρη του 2023. Ξαφνικά η αργή ροή από δυαδικές πληροφορίες μετατράπηκε σε έναν απλό τόνο κλήσης. Υστερα από 6 μήνες διερεύνησης του προβλήματος από πολύ μακριά - το σκάφος βρίσκεται σε απόσταση 24 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και τα σήματα χρειάζονται 22,5 ώρες για να πάνε και άλλες τόσες για να γυρίσουν - η ομάδα ελέγχου του σκάφους κατάφερε να κάνει τον Βόγιατζερ-1 να ξαναστείλει δεδομένα από όλα τα όργανα που παραμένουν σε λειτουργία. Η επισκευή απαίτησε μήνες ανάλυσης ώστε να εντοπιστεί το πρόβλημα, σε ένα συγκεκριμένο ολοκληρωμένο κύκλωμα (chip) στο υποσύστημα δεδομένων πτήσης του σκάφους. Ο κώδικας που υπήρχε εκεί δεν μπορούσε να μεταφερθεί με τη μία κάπου αλλού, και έτσι το προσωπικό στη Γη χώρισε τον κώδικα σε κομμάτια που μετέφερε σε διάφορα σημεία της μνήμης, τα οποία παρέμεναν λειτουργικά. Η NASA ξανάρχισε να στέλνει τις νέες εντολές τον Απρίλη και ήδη από τον Μάη ενεργοποίησε τη συλλογή δεδομένων. Το μαγνητόμετρο και το υποσύστημα κύματος πλάσματος ανταποκρίθηκαν πρώτα, αλλά χρειάστηκε πρόσθετη διερεύνηση ώστε να λειτουργήσουν και τα όργανα ανίχνευσης κοσμικών ακτίνων και σωματιδίων υψηλής Ενέργειας.

Για να ολοκληρωθεί η επαναφορά από τη βλάβη, χρειάζεται ακόμα να επανασυγχρονιστεί το λογισμικό των ρολογιών των τριών στοιχειωδών ηλεκτρονικών υπολογιστών του Βόγιατζερ-1, αλλά και να γίνει συντήρηση στον καταγραφέα του οργάνου κύματος πλάσματος. Τα 4 λειτουργικά επιστημονικά όργανα του Βόγιατζερ-1 προσφέρουν στους επιστήμονες μια ανεκτίμητη ματιά στον διαστρικό χώρο. Μαζί με το Βόγιατζερ-2 είναι τα μόνα σκάφη που βγήκαν έξω από την ηλιόσφαιρα, τη φούσκα φορτισμένων σωματιδίων που σηματοδοτεί την επιρροή του Ηλιου σε όλο το ηλιακό σύστημα. Μέσα σε αυτήν τη φούσκα, που μεγαλώνει και μικραίνει καθώς ο Ηλιος διατρέχει τον 11ετή κύκλο δραστηριότητάς του, κυριαρχούν τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου, ενώ έξω από την ηλιόσφαιρα κυριαρχούν οι κοσμικές ακτίνες.

Οι επιστήμονες ούτε καν είχαν ονειρευτεί ότι ο Βόγιατζερ-1 θα μπορούσε να τους δώσει πληροφορίες γι' αυτά τα εξωτικά σωματίδια. Οι κύριοι επιστημονικοί του στόχοι είχαν επιτευχθεί με τα κοντινά περάσματα από τον Δία, τον Κρόνο, τους δακτυλίους του Κρόνου και το μεγαλύτερο φεγγάρι του, τον Τιτάνα. Ολα αυτά έγιναν στα πρώτα χρόνια της αποστολής, αλλά το σεβάσμιο σκάφος κατάφερε να επιζήσει μέχρι σήμερα. Οι πηγές Ενέργειάς του υπολογίζεται ότι θα λειτουργούν επαρκώς για άλλον έναν χρόνο, οπότε στη συνέχεια τα επιστημονικά όργανα θα αρχίσουν να βγαίνουν εκτός λειτουργίας το ένα μετά το άλλο.