Από τον «Ψύλλο» του Δημήτρη Σπύρου μέχρι τον «Δάσκαλο που υποσχέθηκε τη Θάλασσα» της Πατρίσια Φοντ, από τον «Φύλακα Αδερφό» του Φερίτ Καραχάν μέχρι το «Μάθε παιδί μου γράμματα» του Θόδωρου Μαραγκού, από το «Στον κύριό μας με αγάπη» του Τζέιμς Κλέιβελ μέχρι τον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών» του Πίτερ Γουίαρ, από τα «400 χτυπήματα» του Φρανσουά Τριφό μέχρι το «Αντίο παιδιά» του Λουί Μαλ, από το «Καναρινί ποδήλατο» του Δημήτρη Σταύρακα μέχρι τη «Γλώσσα της πεταλούδας» του Χοσέ Λουίς Κουέρδα, από το «Ανάμεσα στους τοίχους» του Λοράν Καντέ μέχρι το «Γραφείο Καθηγητών» του Ιλκερ Τσαλτάκ, από τη «Ζούγκλα του μαυροπίνακα» του Ρίτσαρντ Μπρουκς μέχρι τη «Λουνάνα: Ενα Γιακ Μέσα στην Τάξη» του Πάουο Ντόινινγκ Ντόρτζι, από το «18» του Βασίλη Δούβλη μέχρι το «Εχουμε ένα όνειρο» του Πασκάλ Πλισσόν, που μιλάει για τα παιδιά με αναπηρίες και είναι καθολικά προσβάσιμη για άτομα με ακουστική ή οπτική αναπηρία, γιατί όλοι έχουν δικαίωμα στον καλό κινηματογράφο... Μαζί τους κι άλλες τόσες υπέροχες ταινίες που αφήσαμε απέξω, μας μιλάνε για τον ρόλο του σχολείου μέσα στην κοινωνία και μας δίνουν το έναυσμα να συζητήσουμε για το τι σχολείο έχουμε ανάγκη σήμερα και γιατί η κοινωνία πρέπει να αλλάξει για να αλλάξει και το σχολείο... Το σινεμά μάς προβληματίζει ώστε εμείς να συνειδητοποιούμε και να αγωνιζόμαστε...

Πολλές επανεκδόσεις αυτή τη βδομάδα και πολλές νέες ταινίες, αλλά είναι πολύ σπουδαία και σπάνια ευκαιρία να ακούσει κανείς έναν τόσο καταξιωμένο δημιουργό να μιλάει για τις ταινίες του και τις συνθήκες που καθόρισαν το έργο του... Αρα η κινηματογραφική πρόταση της βδομάδας δεν είναι άλλη από το 2ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της ΚΝΕ, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του 50ού Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», που θα πραγματοποιηθεί στον ιστορικό κινηματογράφο «Τριανόν» (Κοδριγκτώνος 21), στην Αθήνα, στις 13 και 14 Σεπτέμβρη (βλ. αναλυτικά σελ. 13). Αύριο στις 19.30 θα πραγματοποιηθεί masterclass με τον Εμίρ Κουστουρίτσα, με θέμα τις ταινίες μικρού μήκους, τη σχέση τους με το ξεκίνημα ενός σκηνοθέτη, τις δικές του εμπειρίες από τις πρώτες απόπειρες κατασκευής ενός κινηματογραφικού κόσμου, τον ρόλο της ταινίας μικρού μήκους στον κινηματογράφο κ.ά. Στο τέλος της παρουσίασης θα υπάρχει χρόνος για ερωτήσεις από το κοινό.

Για τα αφιερώματα των επόμενων ημερών θα αναφερθούμε σε καθημερινό φύλλο και επιλέγουμε να ρίξουμε μια ματιά στις επανεκδόσεις. «Fires on the Plain» (1959) του Κον Ιτσικάουα, μια σπουδαία ταινία για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Σοέι Οόκα, για πρώτη φορά στις ελληνικές αίθουσες, με αποκατεστημένες κόπιες. Ενα αγωνιώδες πορτρέτο απελπισμένων Ιαπώνων στρατιωτών που έχουν εγκλωβιστεί σε μια παράξενη γη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, μια κατάβαση στην ψυχολογική και σωματική λήθη. «Ο Φόβος Τρώει τα Σωθικά» (1974) του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, που πραγματεύεται έναν ιδιαίτερο έρωτα. Μας μιλά για μια εξηντάχρονη καθαρίστρια που γνωρίζει έναν μετανάστη τουλάχιστον 20 χρόνια νεότερό της και αποφασίζουν να παντρευτούν, προκαλώντας όμως έτσι την αποδοκιμασία του περίγυρού τους. «Ο Μεγάλος Υπνος» (1947) του Χάουαρντ Χοκς, μια σπουδαία κοινωνική ταινία, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Ρέιμοντ Τσάντλερ, στην οποία ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου προσλαμβάνεται από τον πλούσιο στρατηγό εν αποστρατεία για να ερευνήσει μια υπόθεση εκβιασμού της μικρής του κόρης... «Ξυπόλυτοι στο Πάρκο» (1967) του Τζιν Σακς, βασισμένη στο θεατρικό έργο του Νιλ Σάιμον, που μας ξεναγεί στην παθιασμένη σχέση ενός ζευγαριού, που αρχίζει να αντιμετωπίζει προβλήματα όταν νοικιάζουν το πρώτο τους διαμέρισμα.

Σχετικά με την ταινία «Μαζί Ξανά» του Στεφάν Μπριζέ... Η ειλικρινής απορία μας είναι γιατί αυτός ο εξαιρετικός σκηνοθέτης του κοινωνικού σινεμά («Ο Νόμος της Αγοράς», «Σε Πόλεμο», «Ενας Αλλος Κόσμος») το γυρίζει στο κλασικό αισθηματικό ρομάντζο, γαλλικής κοπής, από αυτά που βλέπουμε κατά δεκάδες από τη δεκαετία του '70 και μετά. Η ταινία σε καμία περίπτωση δεν είναι κακή, αλλά την έχουμε ξαναδεί δεκάδες φορές... Στεφάν Μπριζέ καμιά φορά σε κρίνουμε αυστηρά, αλλά το κοινωνικό σινεμά σου μας είναι απαραίτητο. Δεν είναι δα και πολλοί οι σκηνοθέτες με τη θεματολογία σου... Οσον αφορά τα «Μικρά Πράγματα Που Πήγαν Λάθος» του Χάρη Βαφειάδη, δυστυχώς πράγματι πήγαν λάθος, γιατί ο σκηνοθέτης δεν κατάφερε να μας δώσει ένα στιβαρό και σφιχτό σενάριο και απλώθηκε σε παραπάνω χαρακτήρες και ιστορίες που αποδυναμώνουν τον βασικό κορμό της ιστορίας του. Αυτό που κρατάμε όμως είναι ότι τελικά τα παιδιά πληρώνουν τις αμαρτίες των γονιών τους... Οι «Απληστοι Ανθρωποι» του Πότσι Ποντσιρόλι δυστυχώς απέχουν πολύ από τη ματιά των αδερφών Κοέν, όπως διαφημίζονται, κοινώς όταν διαβάζουμε περιλήψεις και δελτία Τύπου πρέπει να κρατάμε και μικρό καλάθι...

Ο Ζαν Μονιέ καλείται να υπερασπιστεί τον Νίκολα Μίλικ, που κατηγορείται για τη δολοφονία της συζύγου του. Ενώ όλα δείχνουν την ενοχή του, ο Μονιέ αναλαμβάνει την υπόθεση, πεπεισμένος για την αθωότητά του. Καθώς οι έρευνές του τον στέλνουν πίσω στη νύχτα της δολοφονίας και στην οικογενειακή δυναμική, έρχεται ακόμη πιο κοντά με τον πελάτη του, αυξάνοντας την πίεση να τον υπερασπιστεί. Ποια είναι αυτή η τόσο συνηθισμένη περίπτωση που θα τον βάλει σε δοκιμασία, τελικά;

Ο Ντανιέλ Οτέιγ δεν σκηνοθετεί πρώτη φορά, βεβαίως ο εκπληκτικός ηθοποιός είναι σαφώς ανώτερος στην υποκριτική από τη σκηνοθεσία. Σε αυτή την ταινία μεταφερόμαστε σε μια δικαστική αίθουσα όπου καταφέρνει με το σενάριό του να μας κρατήσει το ενδιαφέρον έως το τέλος, ακόμα κι αν έχει βραδυφλεγή και ιδιαίτερα ακαδημαϊκή σκηνοθεσία... Αυτό που συμβαίνει στον δικηγόρο όταν πολλά χρόνια αργότερα μαθαίνει την αλήθεια από τον πελάτη του, συμβαίνει και σε μας. Νιώθει κανείς αποτροπιασμό και εξαπάτηση γιατί όσα σκέφτηκε κατά τη διάρκεια της ταινίας ήταν μια τεράστια παραπλάνηση... Αυτό του το πιστώνουμε του σκηνοθέτη Οτέιγ, που κρατάει τον πρωταγωνιστικό ρόλο και πλαισιώνεται από τον επίσης εξαιρετικό Γκρεγκορί Γκαντεμπουά.

Στο εγγύς μέλλον, η κυβέρνηση σκοπεύει να αντικαταστήσει τους δικαστές με λογισμικό Τεχνητής Νοημοσύνης, δεσμευόμενη να αυτοματοποιήσει αποτελεσματικά και να αποπολιτικοποιήσει το δικαστικό σύστημα. Η Κάρμεν Κόστα, διακεκριμένη δικαστής, έχει προσκληθεί να αξιολογήσει αυτή τη νέα διαδικασία. Ωστόσο, όταν ο δημιουργός του λογισμικού βρίσκεται νεκρός, συνειδητοποιεί ότι η ζωή της βρίσκεται σε κίνδυνο και ότι θα πρέπει να πολεμήσει τα ισχυρά συμφέροντα που παίζουν στα υψηλότερα κλιμάκια του κράτους.

Επιλέξαμε να εστιάσουμε λίγο περισσότερο σε αυτήν την ταινία λόγω της θεματικής της, όχι επειδή συμφωνούμε μαζί της, αλλά επειδή καταφέρνει να θίξει κάποια πράγματα και είναι επίκαιρη για μας, αφού κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες η νέα έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής» με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη: Η νέα εποχή στην τεχνολογία απαιτεί μια νέα εποχή στην κοινωνία - Σοσιαλισμός, η απάντηση τον 21ο αιώνα» που επιμελήθηκε η Ιδεολογική Επιτροπή του ΚΣ της ΚΝΕ.

Αν και σκηνοθετικά είναι άχρωμη, εστιάζουμε στο γεγονός ότι, πέρα από τους ηθικούς προβληματισμούς, μας δείχνει ότι και το νέο που έρχεται φαίνεται σαν παλιό... αφού θα υπακούει στο κεφάλαιο και τις ανάγκες του. Βεβαίως παραγωγή της «Amazon» δεν θα κατέκρινε τις σχέσεις παραγωγής όπως φαντάζεστε, αλλά ο πιο υποψιασμένος θεατής μπορεί να πατήσει πάνω σε αυτές τις ελλείψεις για να ανοίξει κουβέντα.

Ραντεβού στο «Τριανόν»!