ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Νέα γενιά «κόκκινων» δανείων την ώρα που τα κέρδη των τραπεζών εκτοξεύονται
Παρασκευή 25 Οχτώβρη 2024

INTIME NEWS

Την εικόνα του αδιεξόδου για χιλιάδες χρεωμένα λαϊκά νοικοκυριά που προσπαθούν να εξυπηρετήσουν το στεγαστικό τους δάνειο, ή έχουν μπει σε κάποια ρύθμιση, αποτυπώνουν τα στοιχεία από την Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδας, που αναφέρεται στον «κίνδυνο δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων». Αυτό βέβαια δείχνει μόνο ένα μέρος από το αδιέξοδο, αφού ήδη χιλιάδες νοικοκυριά είτε έχουν χάσει τα σπίτια τους είτε απειλούνται με πλειστηριασμό ή έξωση...

Την ίδια στιγμή τα κέρδη των ελληνικών τραπεζών εκτοξεύονται, αφού το πρώτο εξάμηνο του 2024 κατέγραψαν κέρδη μετά από φόρους και διακοπτόμενες δραστηριότητες ύψους 2,3 δισ. ευρώ, έναντι κερδών 1,9 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2023! Και μιλάμε για τις τράπεζες που από το 2010 - 2011 δεν πληρώνουν καν φόρο, αφού παραμένει η αισχρή μνημονιακή πρόβλεψη για τον λεγόμενο «αναβαλλόμενο φόρο».

Σύμφωνα λοιπόν με την Εκθεση, στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2024 το συνολικό απόθεμα των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) διαμορφώθηκε σε 10,4 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 4,8% ή 476 εκατ. ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2023 (9,9 δισ. ευρώ). Οπως αναφέρει η ΤτΕ, η επιδείνωση των ΜΕΔ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024 οφείλεται στην ενσωμάτωση, μετά από εποπτική απαίτηση, συγκεκριμένων κατηγοριών δανείων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Σημειώνεται ότι η συνολική μείωση των ΜΕΔ σε σχέση με το υψηλότερο επίπεδό τους, που καταγράφηκε τον Μάρτιο του 2016, έφθασε το 90,3% ή 96,8 δισ. ευρώ. Σε ενοποιημένη βάση το απόθεμα των ΜΕΔ διαμορφώθηκε στα 10,6 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 4,3% ή 0,4 δισ. ευρώ από τα 10,2 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2023.

Παρ' όλα αυτά, δηλαδή παρά την επίθεση και το ξεζούμισμα στα χρεωμένα νοικοκυριά από ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ όλα τα προηγούμενα χρόνια για να πληρωθούν τόκοι, δόσεις και κεφάλαια, δημιουργούνται νέες γενιές «κόκκινων» δανείων, αφού ακόμα και για ρυθμισμένα δάνεια υπάρχει αντικειμενική αδυναμία να αποπληρωθούν τα χρέη.

Ο «Ριζοσπάστης» στο παρελθόν έχει αναδείξει τις ληστρικές ρυθμίσεις των λεγόμενων servicers, που κρατούν σε ομηρία τα νοικοκυριά. Π.χ. αυτή της εταιρείας «Cepal», που οδηγεί σε αδιέξοδο μία ακόμα οικογένεια, αυτήν τη φορά στη Μάνδρα: Η δανειολήπτρια, πρώην αυτοαπασχολούμενη που ζει στις εργατικές κατοικίες Μάνδρας, προχώρησε σε ρύθμιση του στεγαστικού δανείου που είχε λάβει για την πρώτη και μόνη κατοικία της το 2021. Η ρύθμιση που έχει επιβάλει η «Cepal» περιλαμβάνει μηνιαία δόση 216,35 ευρώ, εκ των οποίων μόνο τα 13,72 ευρώ αποτελούν κεφάλαιο και τα 202,63 αφορούν τόκους...

Ξελασπώνουν τις τράπεζες με λεφτά του λαού

Ακριβώς γι' αυτόν τον λόγο, για να ξελασπώσει τις τράπεζες από τα «κόκκινα» δάνεια και για να εκβιάσει ακόμα περισσότερο τα νοικοκυριά, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα τη χρονική επέκταση του περιβόητου προγράμματος «Ηρακλής» και των εγγυήσεων κατά 1 δισ. ευρώ. Τι είναι ο «Ηρακλής»; Ενα τεράστιο κρατικό πακέτο, ύψους 2 δισ. ευρώ (τώρα γίνονται 3 δισ.), ως εγγύηση για τη μείωση των ΜΕΔ, που αν εκπέσουν θα επιβαρύνουν το χρέος, δηλαδή τον λαό. Σε συνδυασμό με παλιότερους νόμους του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, ο «Ηρακλής» νομιμοποιεί και διευκολύνει την αγοραπωλησία Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.

Εχει αναγνωριστεί επίσης το «δικαίωμα» των servicers να επισπεύδουν διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης έναντι «κόκκινων» δανείων, δηλαδή να προχωρούν σε πλειστηριασμούς και κατασχέσεις σε βάρος των χρεωμένων λαϊκών νοικοκυριών. Επιπλέον, οι servicers μπορούν να αξιώνουν από τους υπερχρεωμένους οφειλέτες προκαταβολή 10% προκειμένου να μπουν σε ρύθμιση μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού. Ετσι χιλιάδες χρεωμένα νοικοκυριά αποκλείονται από τη δυνατότητα ρύθμισης, αφού είναι προφανές ότι αδυνατούν να πληρώσουν ένα ποσό που φτάνει στο 10% του κεφαλαίου της οφειλής.

Η χαριστική βολή στα χρεωμένα νοικοκυριά δίνεται με την πρόβλεψη του «Ηρακλή» να πετιούνται εκτός διαδικασίας οι χρεωμένοι δανειολήπτες που μπήκαν στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού συμβιβασμού, προσπαθώντας να βρουν χρήματα για να σώσουν το σπίτι τους, αλλά στη συνέχεια δεν κατάφεραν να αποπληρώσουν τη ρύθμιση. Επιταχύνεται έτσι το ξεσπίτωμα, για να μη χάνουν χρόνο τα «κοράκια» στην «αξιοποίηση» των ακινήτων. Πρόκειται για μια Λερναία Υδρα, που πετά έξω από τα σπίτια τους ακόμα και ΑμεΑ που τους έχει φορεθεί από το πουθενά μια θηλιά στον λαιμό από τις κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι η μεταφορά των ΜΕΔ εκτός τραπεζικού τομέα δεν σημαίνει και την οριστική εξάλειψη του χρέους από την καπιταλιστική οικονομία. Το χρέος παραμένει, με τη διαχείρισή του πλέον να έχει μεταφερθεί και να πραγματοποιείται από τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις. Και οι εγγυήσεις του κράτους βεβαιώνουν ότι αν κάτι πάει στραβά, το χρέος θα φορτωθεί και πάλι στις πλάτες του λαού. Σύμφωνα με την Εκθεση, το α' εξάμηνο του 2024 το υπόλοιπο των δανείων (εξυπηρετούμενων και μη) σε ατομική βάση ανήλθε σε 151 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μικρή αύξηση 1%, προερχόμενη κυρίως από το χαρτοφυλάκιο των επιχειρηματικών δανείων και συγκεκριμένα των δανείων προς μεγάλες επιχειρήσεις (2,6%).

Στην παραπάνω άνοδο συνέβαλε και η αύξηση του χαρτοφυλακίου των ΜΕΔ στα στεγαστικά δάνεια (ενσωμάτωση δανείων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου). Ο λόγος των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2024 διαμορφώθηκε σε 6,9%, έναντι 6,7% στο τέλος του 2023. Τα δάνεια σε καθυστέρηση ανήλθαν σε 400 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο του 2024, από 440 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2023 (μειωμένα κατά 8,9%), αντιπροσωπεύοντας το 2,1% του δανειακού χαρτοφυλακίου.

Πακτωλός κερδών και νέοι πλειστηριασμοί

Το πρώτο εξάμηνο του 2024 οι ελληνικές τράπεζες κατέγραψαν κέρδη μετά από φόρους και διακοπτόμενες δραστηριότητες ύψους 2,3 δισ. ευρώ, έναντι κερδών 1,9 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2023. Με αυτήν την αύξηση κερδών σε ποσοστό 25% οι τράπεζες πλησιάζουν τον ετήσιο στόχο για 4,5 δισ.! Η Eurobank κατέγραψε το πρώτο εξάμηνο κέρδη 721 εκατ. (+5,4%), η Εθνική 670 εκατ. (+26% ), η Alpha Bank 322,5 εκατ. (+6,5%) και η Πειραιώς 563 εκατ.

Χαρακτηριστική είναι βέβαια και η σύνθεση των εσόδων των τραπεζών. Μόνο από τους τόκους, με τους οποίους έχουν γδάρει τους «οφειλέτες» ιδιαίτερα των στεγαστικών δανείων, οι τραπεζικοί όμιλοι έφαγαν πάνω από 4,1 δισ. ευρώ, από τις προμήθειες με το «έτσι θέλω», πάνω από 1 δισ., ενώ μείωσαν παραπέρα τα «κόκκινα» δάνεια, με το πέρασμά τους στα funds, που εντείνουν τους πλειστηριασμούς και τους εκβιασμούς σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων.

Στο μεταξύ είναι σε εξέλιξη ένα νέο μπαράζ πλειστηριασμών, με δηλωμένη την πρόθεση να βγουν στο σφυρί τουλάχιστον 10.000 ακίνητα το β' εξάμηνο του 2024. Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι καταγγελίες σε σωματεία και μαζικούς φορείς για καθημερινή διενέργεια ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αλλά και βιομηχανία εξώσεων σε εργατικές - λαϊκές οικογένειες, ακόμα και με μέλη ΑμεΑ.

Είναι γνωστό ότι η παραπέρα μείωση των «κόκκινων» δανείων με την ένταση των πλειστηριασμών αποτελεί ένα από τα σταθερά αντιλαϊκά προαπαιτούμενα του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ πλέον αφορά και τη «μεταμνημονιακή εποπτεία». Την ίδια ώρα οι «ματωμένοι» στόχοι που περιγράφονται στο νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2025 - 2028 απαιτούν κλιμάκωση της αντιλαϊκής επίθεσης σε όλους τους τομείς, όπως και στο λαϊκό εισόδημα, και θα φέρουν νέα βάρη για τις λαϊκές οικογένειες, διογκώνοντας το «ιδιωτικό» χρέος και «κοκκινίζοντας» κι άλλα δάνεια. Θυμίζουμε ότι το ύψος των «κόκκινων» δανείων φτάνει τα 70 δισ. ευρώ, ενώ στη «μέγγενη» βρίσκονται περίπου 700.000 ακίνητα. Στελέχη της αγοράς και των εταιρειών διαχείρισης, μάλιστα, εκτιμούν ότι το 20% - 25%, δηλαδή 150.000 με 175.000 ακίνητα, πρέπει να πάνε σε πλειστηριασμό, εκ των οποίων οι κατοικίες θα είναι 60.000 με 70.000.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έκθεσή της για τη λεγόμενη «μεταπρογραμματική εποπτεία» (το μεταμνημονιακό μνημόνιο δηλαδή) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «τραβάει το αυτί» στην Ελλάδα, διότι παρατηρούνται προβλήματα στην επιτάχυνση και ομαλή εξέλιξη των πλειστηριασμών. Αυτό που προβληματίζει την ΕΕ είναι ότι μόνο το 34% των πλειστηριασμών ολοκληρώνονται, παρά τη θωράκιση του αντιλαϊκού θεσμικού πλαισίου η οποία έχει γίνει τα τελευταία χρόνια.


Κ. Πασ.